Gąszczak krzykliwy

Gąszczak krzykliwy^[4], krzakówka krzykliwa (Atrichornis clamosus) – gatunek średniego ptaka z rodziny gąszczaków (Atrichornithidae). Występuje na wybrzeżu lub w pobliżu wybrzeży południowo-zachodniej Australii. Nie wyróżnia się podgatunków^[2][5]. Jest zagrożony wyginięciem.

Gąszczak krzykliwy

Atrichornis clamosus[1]
(Gould, 1844)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	gąszczaki
Rodzaj	Atrichornis
Gatunek	gąszczak krzykliwy
Synonimy
Atrichia clamosa Gould, 1844[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
zagrożony

Morfologia

Wygląd

Samica jest mniej kontrastowa i mniej intensywniej ubarwiona niż samiec. Dosyć długi, beżowy dziób. Jasna brew. Policzki są czarne, pod nimi biały pasek kontrastuje z czarnym gardłem. Cały wierzch ciała brązowy, przy czym na ogonie delikatne brązowe prążki. Pod ogonem i skrzydłami rozmywająca się pomarańczowa plama. Spód ciała biały, nogi w kolorze różowym.

Wymiary

• długość ciała: 20–25,5 cm
• masa ciała: samiec 51 g, samica 43 g

Ekologia i zachowanie

Biotop

Zarośla w podmokłych terenach i na bagnach, zarośla eukaliptusowe i trzcinowiska.

Zachowanie

Nieczęsto lata, podczas poruszania się w podszycie używa stałych ścieżek.

Głos

Coraz cichsze słodkie dźwięki, potem przyśpiesza do wybuchowego finału. Samiec i samica mogą odzywać się razem.

Pożywienie

Owady i inne małe bezkręgowce.

Lęgi

Wyprowadza 1 lęg. Gniazdo w sitowiu, jest zamknięte. Nisko nad ziemią. Samica wysiaduje 1 jajo przez 28–41 dni. Młode umieją latać po 21–28 dniach.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2012 roku uznaje gąszczaka krzykliwego za gatunek zagrożony (EN – endangered); wcześniej, od 1994 roku miał on status gatunku narażonego (VU – vulnerable). Liczebność populacji szacuje się na około 1000–1500 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy. Historyczne spadki zasięgu występowania tego gatunku przypisuje się zmianom reżimu wypalania buszu przez człowieka. Obecnie głównym zagrożeniem są rozległe, niekontrolowane pożary buszu o dużej intensywności, potęgowane przez to, że ptak ten ma ograniczone zdolności rozprzestrzeniania się. By powstrzymać spadki liczebności, gąszczak krzykliwy został (z różnym skutkiem) introdukowany bądź reintrodukowany w kilku lokalizacjach, między innymi na wyspie Bald Island^[3][6].