Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Gene Hackman

amerykański aktor (1930–2025) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Gene Hackman
Remove ads

Eugene (Gene) Allen Hackman (ur. 30 stycznia 1930 w San Bernardino, zm. 18 lutego 2025 w Santa Fe) – amerykański aktor filmowy, teatralny i telewizyjny oraz pisarz.

Szybkie fakty Imię i nazwisko, Data i miejsce urodzenia ...

Jeden z najwybitniejszych aktorów w historii amerykańskiego kina. W trakcie kariery stworzył skrajnie różne postacie – zarówno szlachetnych bohaterów, jak i czarne charaktery, choć ze względu na aparycję nie był obsadzany w rolach amantów. Jego postacie to głównie dojrzali mężczyźni, profesjonaliści w jakimś fachu, o złożonej psychice, często stawiani w sytuacjach z dylematami moralnymi[1]. Często grał funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa (policjantów, detektywów, agentów)[2]. Stworzył szereg cenionych kreacji, m.in. niezłomnego detektywa Jimmy’ego „Popeye’a” Doyle’a we Francuskim łączniku, bohaterskiego pastora w Tragedii „Posejdona”, speca od podsłuchów w filmie Rozmowa czy gen. Stanisława Sosabowskiego w O jeden most za daleko, Lexa Luthora w serii filmów o Supermanie[3].

W karierze, która trwała ponad sześć dekad, zdobył dwa Oscary, cztery Złote Globy, Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych, dwie nagrody BAFTA i Srebrnego Niedźwiedzia. Był pięciokrotnie nominowany do Oscara; otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora pierwszoplanowego jako niezłomny detektyw Jimmy „Popeye” Doyle w dramacie kryminalnym Williama Friedkina Francuski łącznik (1971) i dla najlepszego aktora drugoplanowego jako „Mały” Bill Daggett w westernie Clinta Eastwooda Bez przebaczenia (1992). Ponadto był trzy razy nominowany do tej nagrody: za rolę pierwszoplanową Bucka Barrowa, starszego brata Clyde’a (Warren Beatty) w biograficznym dramacie kryminalnym Arthura Penna Bonnie i Clyde (1967), rolę drugoplanową profesora college’u Gene’a Garrisona w dramacie Gilberta Catesa Nigdy nie śpiewałem dla mojego ojca (1970) i agenta Ruperta Andersona w dramacie kryminalnym Alana Parkera Missisipi w ogniu (1988)[4].

Remove ads

Życiorys

Podsumowanie
Perspektywa

Wczesne lata

Urodził się w San Bernardino w Kalifornii jako syn Ann Lydii Elizabeth (z domu Gray) i Eugene’a Ezry Hackmana[5]. Jego ojciec był Amerykaninem, a matka – Kanadyjką, urodzoną w hrabstwie Lambton w Ontario[6]. Jego przodkowie to Anglicy, Niemcy, Szkoci i Holendrzy[6]. Wychowywał się w Danville w Illinois. Pochodził z rodziny robotniczej[7].

Kiedy miał 15 lat, został wyrzucony ze szkoły, a następnie trafił do United States Marine Corps[7], w której służył w latach 1947–1950 jako disc jockey i prezenter wiadomości dla stacji radiowej jednostki[8]. Przez sześć miesięcy studiował dziennikarstwo na Uniwersytecie Illinois w Urbanie[8]. Studiował w nowojorskiej szkole radiowej[8]. Uczył się aktorstwa w Pasadena Playhouse[9].

Kariera aktorska

Thumb
Hackman (1972)

W 1958 zadebiutował na scenie off-Broadwayu w przedstawieniu Chaparral[5]. W 1959 wystąpił jako John Kempe w produkcji off-broadwayowskiej Świętość Margery Kempe[10]. Po raz pierwszy wystąpił na ekranie w niewielkiej roli policjanta w biograficznym dramacie kryminalnym Mad Dog Coll (1961) z Tellym Savalasem i jako Joe Lawson w serialu kryminalnym Tallahassee 7000 (1961) z Walterem Matthau. W 1963 trafił na Broadway jako Charles Widgin Rochambeau w sztuce Irwina Shawa Dzieci z ich gier[11].

Pierwszą znaczącą rolę jako Norman zagrał w dramacie Roberta Rossena Lilith (1964). Gwiazdą tego filmu był Warren Beatty, który namówił Arthura Penna do obsadzenia Hackmana w filmie Bonnie i Clyde. Aktor za rolę Bucka, wspólnika tytułowej pary gangsterów, otrzymał swoją pierwszą nominację do Oscara, a jego kariera nabrała rozpędu. Prawdziwą gwiazdą stał się po zagraniu detektywa Popeye’a Doyle’a we Francuskim łączniku (1971), za rolę w którym otrzymał Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. Następnie zagrał m.in. włóczęgę w Strachu na wróble (Scarecrow, 1973), człowieka uwikłanego w mafijne porachunki w Zasadzie domina (Domino Principle, 1977), ojca poszukującego syna zaginionego podczas wojny wietnamskiej w Niespotykanym męstwie (Uncommon Valor, 1983) i trenera koszykówki w Mistrzowskim rzucie (Hoosiers, 1986)[12].

W latach 80. należał do grona najbardziej zapracowanych aktorów – tylko w latach 1987–1988 nakręcił dziewięć filmów[2]. Za rolę agenta FBI w dreszczowcu kryminalnym Missisipi w ogniu (Mississippi Burning, 1988) był nominowany do Oscara[7]. Za występ jako szeryf „Mały” Bill Daggett w westernie Clinta Eastwooda Bez przebaczenia (1992) otrzymał Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego.

Z aktorstwa wycofał się w 2004, kiedy to pojawił się po raz ostatni na ekranie w filmie Witamy w Mooseport, gdzie wcielił się w rolę byłego prezydenta USA, który kandyduje na urząd burmistrza małego miasteczka.

Pisarstwo

Wspólnie z archeologiem podwodnym Danielem Lenihanem napisał trzy powieści: Wake of the Perdido Star (1999), Justice for None (2004) oraz Escape from Andersonville (2008).

Remove ads

Życie prywatne

1 stycznia 1956 zawarł związek małżeński z Filipą „Faye” Maltese[13], z którą miał syna Christophera (ur. 1960) oraz dwie córki – Elizabeth Jean i Leslie Anne. W 1986 doszło do rozwodu[13]. W latach 1973–1974 był związany z Cloris Leachman[13]. W grudniu 1991 ożenił się z Betsy Arakawą[13].

Śmierć

26 lutego 2025 Hackman, jego żona Betsy Arakawa i jeden z trzech psów zostali znalezieni martwi w ich domu w Santa Fe[14]. Dane uzyskane z rozrusznika serca Hackmana sugerują, że nie żył on od dziewięciu dni, a jego serce zatrzymało się 18 lutego[15][16]. Koroner stwierdził kilka możliwych przyczyn śmierci 95-letniego aktora, w tym choroba układu krążenia i problemy z nerkami, a do pogorszenia jego stanu przyczyniła się prawdopodobnie zaawansowana choroba Alzheimera wypływająca na brak umiejętności zadbania o siebie[17]. Jego żona zmarła na hantawirusowy zespół płucny - chorobę przenoszoną przez zakażone gryzonie. Kobieta prawdopodobnie zmarła kilka dni przed mężem (około tygodnia) i możliwe, że Gene Hackman nie był w stanie normalnie jeść z powodu zaawansowanej choroby Alzheimera[17][18].

Remove ads

Filmografia

Remove ads

Nagrody

Więcej informacji Rok, Nagroda ...
Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads