Janusz Żarnowski

Janusz Żarnowski (ur. 26 kwietnia 1932^[1] w Warszawie, zm. 9 maja 2019^[1] tamże^[2]) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych.

Janusz Żarnowski

Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1932 Warszawa
Data i miejsce śmierci	9 maja 2019 Warszawa
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Polski XIX-XX w., historia społeczeństwa, najnowsza historia polityczna, systemy polityczne publiczne
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1960
Habilitacja	1964
Profesura	1972
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Uniwersytet Warszawski
Odznaczenia

Grób Anny i Janusza Żarnowskich na cmentarzu Bródnowskim

Życiorys

Był synem Wacława i Marii. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. B. Limanowskiego w Warszawie^{[potrzebny przypis]}. Następne studiował na Wydziale Historycznym UW (magisterium w 1955)^[3]. Doktorat obronił w 1960 (IH PAN)^[3], a habilitację w 1964. W 1972 otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1981 tytuł profesorski.

W latach 1949–1989 był członkiem PZPR. Od 1954 pracował przez rok jako asystent w Instytucie Historycznym UW, aspirant w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR w latach 1955-1957^[4]. Od roku 1956 do 2009 pracował w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie jako st. asystent, adiunkt, docent, profesor (od 1972). W Instytucie był kierownikiem Zakładu Historii Europy Środkowej i Wschodniej (1966-1980) i Zakładu Dziejów Społeczeństwa Polskiego XIX i XX w. (od 1980)^[3]. W latach 1960–1964 był członkiem redakcji kwartalnika Z Pola Walki^[5]. Od 2010 pracował w Szkole Łazarskiego w Warszawie.

W latach 2003–2011 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk Historycznych PAN^[1]. Od 2009 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego^[1]. Należał do Polskiego Towarzystwa Historycznego^[3]. Był przewodniczącym rady redakcyjnej czasopisma „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej”^[1] i członkiem komitetu redakcyjnego „Dziejów Najnowszych”^[3]. Zapoczątkował serię wydawniczą „Metamorfozy społeczne”^[3].

Należał do Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej^[1]. Reprezentował Polskę na konferencjach Comité international des sciences historiques^[1]. Wykładał na uniwersytecie we Frankfurcie jako profesor wizytujący^[3].

Zmarł 9 maja 2019. Został pochowany 17 maja 2019 na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 20P-5-13)^[6].

Praca badawcza

Należał do grona badaczy nurtu historiografii marksistowskiej^[1]. Badał historię społeczeństwa polskiego w XX w., w tym dzieje międzywojennej inteligencji^[1]. Zajmował się też historią techniki w Polsce, historią polityczną, zwłaszcza PPS w latach międzywojennych, dziejami społeczeństwa polskiego po 1945 r., oraz dziejami społecznymi Europy.

W latach późniejszych należał do kręgu badaczy skupionych wokół Witolda Kuli^[1][3]. W swoich badaniach czerpał z osiągnięć francuskiej szkoły historiograficznej Annales^[1]. Jest autorem ponad 300 pozycji naukowych, w tym kilkunastu książek^[3].

Publikacje

• Polska Partia Socjalistyczna w latach 1935-1939, Warszawa 1965
• Struktura społeczna inteligencji w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1964
• Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1973^[1]
• Ojczyzną był język i mowa. Kultura polska a odbudowa niepodległości w 1918 r. Warszawa 1978^[1]
• Polska 1918-1939. Praca–technika–społeczeństwo, Warszawa 1992^[1] (I wyd. ), Warszawa 1999 (wyd. II)
• W. Mędrzecki, Sz. Rudnicki, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie w XX wieku, Warszawa 2003^[1]
• State, Society and Intelligentsia. Modern Poland and Its Regional Context, Aldershot 2004
• Historia społeczna: metodologia-ewolucja-perspektywy. Warszawa 2011^[1]
• Współczesne systemy polityczne. Zarys problematyki. Warszawa 2012

Odznaczenia i wyróżnienia

• 2003 - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[7]
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Medal Komisji Edukacji Narodowej