Jerzy Giergielewicz

Jerzy Giergielewicz h. Topór (ur. 11 stycznia 1925 w Sadlnie, zm. 29 stycznia 2012) – polski pisarz, więzień obozów koncentracyjnych, z zawodu lekarz specjalista neurolog, pracownik PAM i Szpitala Kolejowego w Szczecinie. Z zamiłowania fotograf krajoznawca, przyrodnik i archeolog.

Jerzy Giergielewicz

Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1925 Sadlno
Data śmierci	29 stycznia 2012
Zawód, zajęcie	pisarz, fotograf krajoznawca, przyrodnik, archeolog
Odznaczenia

Życiorys

W stacji ornitologicznej PAN przy Rezerwacie Przyrody Świdwie, koło Szczecina prowadził badania ekologiczne, wygłaszał prelekcje dla szkół i wycieczek^[1]. Autor ok. 30 publikacji związanych z Rezerwatem i ochroną środowiska, działał na rzecz ochrony zachodniopomorskiej przyrody^[2].

Przez ponad 20 lat zajmował się astrofotografią, prowadząc obserwacje kosmosu (przy pomocy skonstruowanego przez siebie teleskopu).

Laureat głównych nagród za prace fotograficzne na Pomorskich Spotkaniach z Diaporamą w latach: 1980, 1982, 1983^[3]. Wystawa indywidualna w 2003: Świdwie - klejnot przyrody Pomorza Zachodniego - wystawa w Muzeum Przyrodniczym Wolińskiego Parku Narodowego w Międzyzdrojach^[4]. Dwukrotnie otrzymał Złoty Medal na Biennale Fotografii Przyrodniczej w Poznaniu: XV Biennale w 1982, XVI Biennale w 1984^[5][6].

Ojciec jego Ignacy Giergielewicz był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, powstańcem warszawskim, a matka Adelajda Giergielewicz z d. Twardowska była położną i wiceprzewodnicząca Związku Położnych RP do 1939, red. pisma Pielęgniarka i Położna Polska. Brat jego Lech Giergielewicz, odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Narodowego Czynu Bojowego.

W czasie II wojny Jerzy Giergielewicz był aktywnym członkiem ruchu oporu w organizacjach: Związek Walki Zbrojnej i AK. Jako siedemnastolatek z Żoliborza, został aresztowany przez gestapo w Warszawie 17 września 1942 r.

Jerzy Giergielewicz przebywał przez 2,5 roku w czterech hitlerowskich koncentracyjnych obozach śmierci. Przeszedł szlak martyrologii okupacyjnej Pawiak, Majdanek, Flossenbürg (KL), Gross-Rosen, Neuengamme (KL)-Drutte^[7]. Był wielokrotnie skazywany na śmierć. Wyzwolony został 12 kwietnia 1945 przez wojska alianckie. Po wyzwoleniu odbył studia medyczne, potem pracował jako lekarz w Klinice Neurologicznej PAM i Szpitalu Kolejowym w Szczecinie.

Publikacje

• Nie każda łza, Wydawnictwo de Artsign, 2001
• Szczecinianie stulecia, Paul Robien - Globtroter, przyrodnik, odkrywca świata, tekst: Jerzy Giergielewicz, Wyd. Piątek Trzynastego, Łódź 2000. s. 108-109. ISBN 83-87735-63-9
• Najkrótsza historia wojny i hitlerowskiej okupacji Polski 1939-1945 widziana oczami i opisana gehenną losu polskiego chłopca z warszawskiego Żoliborza, Okręgowa Izba Lekarska w Szczecinie, 2000 r.
• Encyclopedia Szczecina, Stacja Przyrodnicza Mienia. tekst: J. Giergielewicz, T. II, Szczecin: University of Szczecin, 1999, ISBN 83-87341-45-2
• Okruchy jednego życia, tekst: Jerzy Giergielewicz, autobiografia, Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin 1993^[8]
• Tropem orłów Pomorza Zachodniego Pomorza i wielu artykułów o przyrodzie, fotografii, i np. o pacyfiście: "Hans Paasche: fascynująca postać Niemca, w Polsce prawie nieznana”.
• Świdwie – Rezerwat Przyrody – album przygotowany wspólnie z fotografikiem Markiem Cichoniem, tekst: Wojciech Zyska i Przemysław Zyska, Wydawnictwo Promocyjne Albatros, Szczecin 1994, ISBN 978-83-857960-5-3^[9]
• Polskie Parki Narodowe, współautor, Wydawnictwo Parol Ltd, Kraków 1994

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne w popularyzacji fotografii
• Medal „Gloria Medicinae”
• Medal „Leonardo Da Vinci” XXI wieku
• Medal XXX-lecia Szczecińskiego Towarzystwa Fotograficznego
• Medal 150 lat Fotografii – Kongres Fotografów Polskich
• Tytuł Honorowego Fotografa Krajoznawcy Polski
• Nagroda Honorowa im. Fryderyka Kremsera
• tytuł członka Honorowego Związku Polskich Fotografów Przyrody