Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Kasyteryt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kasyteryt
Remove ads

Kasyterytminerał należący do gromady tlenków. Należy do grupy minerałów rzadkich, występujących tylko w niektórych regionach Ziemi.

Szybkie fakty Skład chemiczny, Twardość w skali Mohsa ...
Thumb
Kasyteryty
Thumb
Kasyteryt na muskowicie – Półwysep Czukocki, Rosja.

Nazwa pochodzi od greckiej nazwy kassiteros oznaczającej cynę, nawiązującej do składu chemicznego[1].

Remove ads

Cechy fizyczne

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym (izometryczne), rzadziej igiełkowym. Przyjmuje postać słupów tetragonalnych zakończonych bipiramidą. Na ścianach kryształów często jest widoczne podłużne prążkowanie. Bardzo częste są zbliźniaczenia – najczęściej bliźniaki kolankowe[1]. Występuje w skupieniach zbitych, promienistych, ziarnistych, groniastych. Niekiedy tworzy drewnopodobne naskorupienia[1] zwane „cyną drzewną”. Jest kruchy, od nieprzezroczystego przez przeświecającego do przezroczystego[1][2]. Nierozpuszczalny w kwasach[2].

Remove ads

Występowanie

Podsumowanie
Perspektywa

Powstaje w skałach magmowych i hydrotermalnych[1]; składnik granitów, pegmatytów, spotykany w utworach kontaktowo – metasomatycznych oraz w aluwiach pochodzących z rozmycia skał pierwotnych. Wchodzi w skład wielu żył kwarcowych. Współwystępuje z fluorytem, topazem, miką, kwarcem, turmalinem, wolframitem, szelitem, molibdenitem, arsenopirytem oraz bizmutem[1]. Bywa spotykany w piaskach nadmorskich i skałach okruchowych[1].

W przeszłości ważnymi źródłami były Kornwalia w Wielkiej Brytanii, Saksonia w Niemczech oraz Czechy[2]. Obecnie przede wszystkim Australia, Boliwia, Nigeria, Chiny, Rosja, Rudawy w Czechach (jedne z najładniejszych kryształów), Finlandia, Francja, Niemcy, Malezja, Indonezja, Tajlandia[2], Rwanda[4] (odmiana ziarnista wykorzystywana przede wszystkim w przemyśle metalurgicznym, o małym znaczeniu kolekcjonerskim), Meksyk, Namibia, Panasqeiira w Portugalii i USA.

Złoża w północno-wschodniej prowincji Kiwu Północne w Demokratycznej Republice Konga są przyczyną konfliktów i wyzysku miejscowych pracujących przy wydobyciu[5].

W Polsce, w prekambryjskich łupkach krystalicznych Gór Izerskich znajdują się „pozabilansowe” (tj. nie nadające się do eksploatacji z powodu braku wydajnej technologii przeróbki) złoża kasyterytu w formie bardzo drobnych ziaren o średnicy od 0,02 do 0,2 mm. Złoża w okolicach wsi Gierczyn, Krobica oraz Przecznicy zostały wyczerpane[1] w wiekach XVI – XVII. Rozpoznane pozostałości wynoszą około 2,7 mln ton o średniej zawartości 0,48% Sn. Został odkryty także Piławie Górnej, Rędzinach, Czarnowie, Miedziance, Ciechanowicach, Bukowcu k. Kowar (Rudawy Janowickie) oraz w Paszowicach k. Jawora[1].

Remove ads

Zastosowanie

  • Ma znaczenie jubilerskie – szlachetne odmiany kasyterytu po oszlifowaniu nie przekraczają masy 5 ct. Większe okazy o masie do 25 ct pochodzą zwykle ze złóż boliwijskich i należą do rzadkości. Spotykane okazy duże, często o masie dochodzącej do kilku kilogramów, są zwykle nieprzezroczyste i dlatego nie znajdują zastosowania w jubilerstwie. Tylko nieliczne są obrabiane w formie kaboszonu.
  • Cieszy się zainteresowaniem kolekcjonerów[potrzebny przypis].
  • Jest jednym z niewielu minerałów cyny i głównym źródłem tego metalu.

Cyna ma zastosowanie w przemyśle hutniczym, metalurgicznym, samochodowym, lotniczym, precyzyjnym, elektronicznym, do produkcji środków grzybobójczych i przeciwpróchniczych (dodatek do past do zębów).

Często zawiera także niewielkie ilości żelaza i rzadkich pierwiastków jak tantal i niob.[potrzebny przypis]

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads