Litomyšl

Litomyšl^ⓘ[1][a], forma spolszczona Litomyśl^[4][5][b] (niem. Leitomischel) – miasto w Czechach, w kraju pardubickim. Według danych z 31 grudnia 2003 liczba jego mieszkańców wynosiła 10 146 osób.

Litomyšl

Stary Rynek
Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	pardubicki
Burmistrz	Radomil Kašpar
Powierzchnia	33,45 km²
Wysokość	330 m n.p.m.
Populacja (1.1.2015) • liczba ludności • gęstość	10 077 301 os./km²
Kod pocztowy	030 92 - 570 01
Tablice rejestracyjne	SY
Położenie na mapie kraju pardubickiego Litomyšl
Położenie na mapie Czech Litomyšl
49°52′N 16°18′E
Strona internetowa

W mieście jest stacja kolejowa Litomyšl.

Historia

Zamek

Historia Litomyšli sięga roku 981, kiedy na drodze łączącej Czechy z Morawami wybudowano zamek graniczny. W roku 1098 przy zamku ulokowano klasztor benedyktynów, fundacji księcia Brzetysława II, przejęty później przez premonstratensów sprowadzonych w 1145 roku przez ołomunieckiego biskupa Jindřicha Zdíka i króla Władysława II (klasztor premonstratensów obecnie nie istnieje, a na jego miejscu stoi renesansowy pałac). W roku 1259 miejscowość otrzymuje prawa miejskie, a w 1344 powstaje tutaj biskupstwo. Lata świetności miasta przypadają na wiek XVI. W wiekach późniejszych, na skutek pożarów i powodzi, miasto podupada. W Litomyšli pracował jako nauczyciel pisarz Alois Jirásek^[6], który osadził w tym mieście akcję między innymi powieści Filosofská historie.

Atrakcje turystyczne

• pałac w Litomyšli – renesansowy zamek z lat 1567–1585. Od 1999 jest światową pamiątką UNESCO.
• kościół augustianów pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – wzniesiony w latach 1356–1378, przebudowany w 1601
• klasztor pijarów z kościołem Znalezienia Krzyża Świętego – wzniesiony w 1714; także gimnazjum pijarów
• pomnik Bedřicha Smetany (1824–1884) – upamiętnienie znanego kompozytora urodzonego w Litomyšli
• Portmoneum – dom celnika Josefa Portmana z malowidłami Josefa Váchala
• pomnik przyrody Nedošínský háj – na zachód od miasta
• Synagoga w Litomyšli

Osiedla (części miasta) oraz dane demograficzne

Litomyšl-miasto, Kornice, Lány, Nedošín, Nová Ves u Litomyšle, Pazucha, Pohodlí, Suchá, Zahájí, Záhradí

Rok	1970	1980	1991	2001	2003
Liczba ludności[7]	8884	10 253	10 187	10 358	10 146

Osoby związane z Litomyšlą

• Eliška Klimková-Deutschová – czeska neurolog oraz wykładowca
• Bedřich Smetana – czeski kompozytor epoki romantyzmu

Miasta partnerskie

• Keszthely (Węgry)
• Levoča (Słowacja)
• Łańcut (Polska)

Galeria

• 
  Zamek
• 
  Zamek
• 
  Kościół augustianów
• 
  Kościół i klasztor pijarów
• 
  Pomnik Bedřicha Smetany
• 
  Stary Rynek

Uwagi

1. W języku czeskim jest to rzeczownik rodzaju żeńskiego^[2][3].
2. Polska nazwa ma uzusowy rodzaj męski (rzadziej żeński, zgodnie z oryginałem, przy czym ta oboczność rodzajowa dotyczy także formy „Litomyšl”)^[2].