Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne we Wrocławiu

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne sp. z o.o. we Wrocławiu (MPK Wrocław) – firma zajmująca się transportem zbiorowym: autobusowym i tramwajowym na terenie Wrocławia. Autobusy MPK Wrocław co roku przewożą 200 mln pasażerów oraz pokonują 35 mln kilometrów^[1].

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne sp. z o.o. we Wrocławiu

Mercedes-Benz O530
Państwo	Polska
Siedziba	Wrocław
Adres	ul. Bolesława Prusa 75-79
Data założenia	1951
Forma prawna	spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Prezes	Witold Woźny
Udziałowcy	Miasto Wrocław
brak współrzędnych
Strona internetowa

Niektóre pojazdy posiadają lokalizatory położenia, co umożliwia sprawdzenie rozkładu poprzez aplikację mobilną (mobileMPK oraz iMPK).

Historia

Po II wojnie światowej, w oparciu o pozostałości majątku po Breslauer Omnibusgesellschaft, powstały 10 maja 1945 roku Zakłady Komunikacyjne Miasta Wrocław – ZKMW. W dniu 4 czerwca 1945 została uruchomiona pierwsza linia autobusowa, a 22 sierpnia 1945 roku pierwsza linia tramwajowa.

W 1951 roku ZKMW zostało przemianowane na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – MPK, działające do dzisiaj. Na początku lat dziewięćdziesiątych MPK zostało przekształcone w przedsiębiorstwo budżetowe miasta, a w 1996 roku w spółkę z o.o. należącą do Miasta Wrocław.

W maju 2007 roku zlikwidowano Wydział Komunikacji Zbiorowej w ZDiK, a w to miejsce powołano Wydział Transportu przy Urzędzie Miasta Wrocław. Wydział powstał na bazie pracowników Wydziału Komunikacji Zbiorowej ze ZDiK-u.

W przyszłości planowane są dalsze przekształcenia obejmujące utworzenie (z Wydziału Komunikacji Zbiorowej ZDiK i części MPK) nowej jednostki zarządzającej komunikacją miejską oraz przekształcenie MPK w kilka mniejszych spółek obsługujących odpowiednio komunikację tramwajową, autobusową, warsztaty naprawcze, trakcję (zakłady pomocnicze – torów, sieci i zasilania, etc. już zostały przekształcone w osobne spółki).

Struktury administracyjne

Wewnętrzną kontrolę funkcjonowania systemu komunikacyjnego oraz rolę interwencyjną w przypadku nagłych zdarzeń (wypadków, awarii technicznych) prowadzi Nadzór Ruchu MPK Wrocław. Firma obsługuje 57 autobusowych linii dziennych (37 normalnych, 5 pospiesznych, 2 szczytowe, i 4 podmiejskie), 13 autobusowych linii nocnych, 25 dziennych linii tramwajowych (wliczając weekendową linię 0).

Prezesi i Wiceprezesi

Prezes	Wiceprezes	Lata
Jolanta Szczepańska	Krzysztof Balawejder (od 01.04.2019 r.)	15.01.2015 r. – 06.05.2019 r.	[2][3]
Krzysztof Balawejder	–	06.05.2019 r. – 19.01.2023 r.	[4][5]
Marcin Urban (p.o.)	–	19.01.2023 r. – 06.03.2023 r.	[6]
Witold Woźny	Przemysław Nowicki	06.03.2023 r. – obecnie	[7]

Tabor

Autobusy

Podstawę taboru autobusowego stanowią obecnie pojazdy marek Mercedes i Solaris, natomiast ostatni pojazd Volvo w poniedziałek 7 grudnia 2020 roku, o numerze taborowym 8047 wykonał swój ostatni kurs na linii 121. W 2013 roku do MPK przybył pierwszy autobus z napędem hybrydowym. W 2014 roku wrocławskie MPK wzbogaciło się o 57 autobusów marki Solaris^[8][9]. W 2018 roku wydzierżawiono 40 przegubowych i 20 12-metrowych autobusów marki Mercedes-Benz,a w 2019 roku MPK Wrocław zakupiło 50 nowych autobusów marki Mercedes-Benz.

19 listopada 2020 roku dostarczono kolejne 60 nowych Citaro 2, autobusy były prezentowanie publicznie w różnych częściach Wrocławia, takich jak: Port lotniczy, Hala Stulecia, Leśnica, Nowy dwór, WTWK Partynice, Plac Solny, Rynek. Cała inwestycja wynosiła 122,5 mln.

Obecnie w MPK Wrocław przeważają autobusy marki Mercedes-Benz Citaro.

Typ autobusu			Początek eksploatacji	Udogodnienia	Numery taborowe	Liczba
MERCEDES-BENZ
	Mercedes-Benz Citaro	C1	2008		7300-7338	39
			2009		7339-7357	18
		C2	2018		7401-7420	20
			2020		7421-7451	31
	Mercedes-Benz Citaro G	C1	2008		8300-8327	28
			2009		8328-8341	14
		C2	2018		8401-8440	40
			2019		8441-8490	50
			2020		8511-8539	29
	Mercedes-Benz B628 eCitaro G		2024		6001-6013	13
SOLARIS
	Solaris Urbino 12		2014		5401-5445	45
	Solaris Urbino 18		2014		5601-5612	12
VOLVO
	Volvo 7700		2005		7035	1
	Volvo 7700A		2004		2021[a][10]	1
Suma pojazdów						341

(stan taborowy na 29.04.2025 r.)^[11][12]

Wycofane z eksploatacji^[13][11]

Volvo 7700

Volvo 7700A

Mercedes-Benz Citaro K

Volvo 7000

Typ autobusu	Początek eksploatacji	Koniec eksploatacji		Numery taborowe	Liczba
Volvo 7700	2005/2006/2009	2020		7014-7034, 7036, 7037	23
Volvo 7700A	2004–2006	2007/2012/2013/2020		8118 (spłonął w 2007[14]), 8137 (spłonął w 2012[15]), 8119 (spłonął w 2013[16]), 8116-8143, 8145	29
Mercedes-Benz Citaro K	2013	2020 (przeniesiony do Działu Szkoleń)		4005	1
Mercedes-Benz Citaro G	2013	2020 (przeniesiony do Działu Szkoleń)		8342	1
Volvo 7000	2003	2018/2020/2021		7000-7013	14
Volvo 7000A	2001	2018/2019/2020		8046-8115	70
MAN NG313	2000	2018		8600	1
Volvo B10BLE	1998	2017		8028-8045	18
Jelcz M121M	1994	2015		?	15
Jelcz M121MB	1996	2015		9555-9560	4
Volvo B10MA	1996	2015		8008-8027	20
Ikarus 280	1981	2014		5001-5325[17]	325
Suma pojazdów					521

(stan taborowy na 29.04.2025r.)

Podwykonawcy MPK

Michalczewski Sp. z o.o.

W ramach prowadzonego programu wymiany taboru autobusowego oraz brak środków na zakup koniecznej liczby pojazdów w odpowiednio krótkim czasie^[18] dnia 27 czerwca 2014 MPK Wrocław ogłosiło przetarg na Świadczenie usług w zakresie przewozu osób i bagażu podręcznego w autobusowym transporcie zbiorowym organizowanym przez Gminę Wrocław na terenie Miasta Wrocławia^[19]. Informację o wyborze oferenta, który będzie świadczył usługi przewozowe na zlecenie MPK Wrocław ogłoszono 15 września 2014. Została nim firma ITS Michalczewski z Radomia^[20]. Na mocy umowy zawartej 16 grudnia 2014 firmie ITS Michalczewski za kwotę 338 mln zł na okres 10 lat powierzono obsługę linii autobusowych obsługiwanych dotychczas pojazdami należącymi do MPK Wrocław. Do wykonania tego zadania firma ITS Michalczewski przeznaczyła 80 autobusów, w tym 43 sztuki pojazdów typu MAN Lion’s City G, 19 sztuk typu MAN Lion’s City oraz 7 sztuk typu Solaris Alpino. Autobusy marki MAN przeznaczono do obsługi linii 110, 112, 113, 114, 120, 125, 133, 145, 146, 148, 149, 325 i 612, a Solaris Alpino linii 100, 120, 140, 147, 150^[21]. W pierwszej kolejności podwykonawca przejął obsługę linii nr 146 – nastąpiło to dnia 15 czerwca 2015^[22]. Michalczewski dokupił 11 pojazdów MAN Lion’s City z myślą o obsłudze linii 133. Wyruszyły one na trasy 4.09.2017 roku. Gdy Michalczewski (przedsiębiorstwo) zakończył obsługę tej linii, firma zwróciła 10 z 11 pojazdów. 3 ze zwróconych pojazdów aktualnie posiada firma Dolnośląskie Linie Autobusowe, która obsługuje komunikację w gminie Kąty Wrocławskie (gmina).

Typ autobusu		Początek eksploatacji	Udogodnienia	Numery taborowe	Liczba
	Solaris Alpino 8,6	2015		4500-4506	7
	MAN Lion’s City	2015		4400-4418, 4427	20
	MAN Lion’s City G	2015		4600-4642	43
Suma pojazdów					70

(stan taborowy na 29.04.2025 r.)^[23][24]

Byli Podwykonawcy MPK

Mobilis Sp. z o.o.

W pierwszej połowie 2019 roku MPK Wrocław rozpisało przetarg na obsługę 5 linii komunikacji miejskiej^[25]. 23 września tego samego roku wrocławska firma podpisała umowę z warszawską spółką Mobilis, której oferta była najtańsza – wyniosła 120 996 200 złotych brutto. Przewoźnik będzie wykonywał kursy 30 fabrycznie nowymi autobusami do końca lutego 2025 r.^[26] 18 autobusów Isuzu Citiport pojawiło się we Wrocławiu w styczniu i lutym 2020 roku, a 4 kwietnia wyjechało na ulice miasta 12 Mercedesów-Benz Conecto G. Stacjonują one na bazie przy ul. Tyskiej 16 we Wrocławiu^[27]. MPK Wrocław na początku będzie korzystać z tzw. autobusów tymczasowych, przejętych od firmy Mobilis, jednak w ciągu maksymalnie 13 miesięcy zastąpią je nowe pojazdy. Setka nowych autobusów pojawi się na ulicach miasta do końca I kwartału 2026 roku. Wszystkie będą niskopodłogowe, klimatyzowane i przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Typ autobusu		Początek eksploatacji	Udogodnienia	Numery taborowe	Liczba
	Isuzu Citiport	2019		4700-4717	18
	Mercedes Conecto G	2020		4800-4811	12
Suma pojazdów					30

(stan taborowy na 29.04.2025 r.)^[28][29]

Tramwaje

29 czerwca 2020 r. MPK Wrocław podpisało umowę z firmą Modertrans Poznań na remont kapitalny tramwajów Protram 205WrAs^[30]. Modernizacje wszystkich składów miały zostać zakończone w ciągu 24 miesięcy i objąć remont pudła, podwozia, wnętrza i elektryki oraz montaż klimatyzacji^[31]. Ostatni z modernizowanych 205WrAsów wyjechał na wrocławskie tory we wrześniu 2021 r.^[32], a cała seria otrzymała nowe oznaczenie Moderus Beta 205WrAs-MF 17 AC^[33]. Również 29 czerwca 2020 r. MPK Wrocław podpisało umowę z firmą SAATZ na kapitalny remont pojazdów Škoda 16T. To zamówienia ma trwać 28 miesięcy i w jednym czasie mogą być remontowane maksymalnie 3 tramwaje^[30]. Prace mają być kompleksowe i objąć część elektryczną, wszystkie podzespoły, wózki, pudło oraz wnętrze wagonu^[31].

MPK Wrocław 12 września 2020 roku podpisało umowę z Modertrans Poznań na zakup 25 nowoczesnych, niskopodłogowych i klimatyzowanych tramwajów Moderus Gamma z opcją na dodatkowe 21 pojazdów^[34]. 8 marca 2021 roku przewoźnik poinformował o wykorzystaniu prawa opcji. Dostawy łącznie 46 tramwajów do Wrocławia mają zakończyć się do połowy 2024 roku^[35]. Pierwszy z Moderusów Gamma wyjechał na wrocławskie torowiska 6 grudnia 2021 roku, kiedy to kursował na linii 11^[36]. W styczniu tramwaj nr 3301 otrzymał imię Marii Koterbskiej^[37], a w kwietniu imię Adama Wójcika nadano tramwajowi nr 3310^[38].

Od początku kwietnia 2022 r. wprowadzono zasadę, zgodnie z którą wszystkie tramwaje kursujące wszystkie weekendy i święta to pojazdy przynajmniej częściowo niskopodłogowe^[39].

Typ wagonu		Początek eksploatacji	Udogodnienia	Numery taborowe	Liczba wagonów (składów)	Źródła
	Konstal/Protram 105NWr	1976–1991		2206-2565[b]	170 (85)
	Konstal/Protram 105NWrMp	1988		2474-2475	2 (1)
	Protram 204WrAs	2004–2007		2601-2612[c]	12 (6)
	Protram/Modertrans Moderus Beta 205WrAs-MF 17 AC	2006–2011		2701-2726	26 (26)
	Škoda 16T	2006–2007		3001-3017	17 (17)
	Škoda 19T	2010–2011		3101-3131	31 (31)
	PESA Twist 2010NW	2015		3201-3208	8 (8)
	Modertrans Moderus Beta MF19AC	2015-2017		2801-2822	22 (22)
	Modertrans Moderus Beta MF24AC	2018–2019		2901-2940	40 (40)
	Modertrans Moderus Gamma LF 07 AC	2021–2024		3301-3346	46 (46)	[35][40][41][42][43]
	PESA Twist 146N	Od 2024		3401-3440	40 (40)	[44][45]
Łącznie					381 (286)	[11]

Tramwaje wycofane z eksploatacji

Typ wagonu		Początek eksploatacji	Koniec eksploatacji	Numery taborowe	Liczba wagonów	Źródła
	Konstal 105N[d]	1975–1977	1985–1989	2201, 2212, 2257[e], 2277	4	[46]
	Konstal 105NT	1989	2001	2496-2497[e]	2	[47]
	Konstal 105Na[f]	1975-2001	1986-2022	2531-2558[g], 2201-2455[h], 2456[i], 2457-2563[j]	198	[48]
Łącznie					195[k]

Uwagi

1. Wcześniej 8144.
2. Wagony doczepne są oznaczane jako 105NWrD kursują w składach: 2206-2207, 2208-2209, 2212-2213(nauka jazdy), 2218-2219, 2228-2229, 2237-2236, 2544-2545, 2564-2565 2238-2257, 2239-2215, 2240-2241, 2242-2243, 2252-2253, 2258-2259, 2260-2261, 2263-2256, 2264-2265, 2266-2267, 2268-2269, 2272-2273, 2274-2275, 2276-2359, 2278-2279 2286-2287, 2288-2289, 2290-2291, 2292-2293, 2298-2299 2304-2508, 2306-2307, 2308-2309, 2310-2297, 2312-2311, 2314-2331, 2316-2501, 2510-2509, 2522-2521 2320-2325, 2322-2321, 2324-2305, 2550-2551 2329-2330, 2334-2333, 2338-2337, 2342-2341, 2344-2343(nauka jazdy), 2350-2349, 2352-2351, 2556-2437 2358-2357 2364-2363, 2366-2365, 2380-2379, 2382-2381, 2386-2385 2394-2393, 2400-2425, 2401-2399 2408-2407, 2416-2415, 2420-2419 2426-2431, 2429-2430, 2434-2433, 2442-2441, 2448-2447 2444-2443(nauka jazdy), 2446-2445, 2450-2449 2460-2541, 2464- 2463, 2468-2469, 2472-2473 2476-2477, 2478-2479, 2480-2481, 2482-2483, 2484-2485, 2486-2487, 2488-2489, 2490-2491 2498-2499 2530-2529, 2536-2535, 2538-2537(nauka jazdy).
3. Kursują w składach: 2602-2601, 2604-2603, 2606-2605, 2608-2607, 2610-2609, 2612-2611.
4. Nie uwzględniono wagonów zmodernizowanych do wersji 105Na lub innych zaraz po zakupie.
5. Zmodernizowany do wersji 105Na.
6. Nie uwzględniono wagonów zmodernizowanych do wersji 105NWr i pochodnych.
7. Kursują w składach: 2558-2557, 2532-2531, 2546-2547.
8. 2201, 2202, 2204, 2205, 2210, 2211, 2214, 2216, 2217, 2220-2227, 2230-2235, 2244-2251, 2254, 2255, 2262, 2270, 2271, 2280-2285, 2294, 2295, 2300-2303, 2317-2319, 2323, 2326-2328, 2339, 2340, 2345-2347, 2353-2356, 2360-2362, 2367-2378, 2383, 2384, 2387-2392, 2395-2398, 2402-2406, 2409-2414, 2417, 2418, 2421-2424, 2427, 2428, 2432, 2435, 2436, 2438-2440, 2443, 2444, 2451-2455.
9. Przekształcony w wagon służbowy o nr. taborowym G-096.
10. 2457-2459, 2461, 2462, 2465, 2467, 2470, 2471, 2492-2497, 2502-2507, 2509-2520, 2523-2528, 2533, 2534, 2537-2540, 2542, 2543, 2548, 2549, 2552-2555, 2559 (ex 2203), 2560 (ex 2296), 2561 (ex 2348), 2562 (ex 2336), 2523 (ex 2235 i 2563).
11. Nie wliczono wagonów, które wycofano poprzez modernizację do innej wersji.