Marek Lasota

Marek Wojciech Lasota (ur. 14 maja 1960 w Olkuszu) – polski publicysta, polityk, historyk i samorządowiec, poseł na Sejm I kadencji, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, dyrektor Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.

Marek Lasota

Marek Lasota (2014)
Data i miejsce urodzenia	14 maja 1960 Olkusz
Zawód, zajęcie	publicysta, polityk, historyk
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Stanowisko	poseł na Sejm I kadencji (1991–1993)
Odznaczenia

Życiorys

W 1984 ukończył studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiował tam również filmoznawstwo. Kształcił się także w latach 1982–1984 na Wydziale Historii Kościoła Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W 2008 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na podstawie pracy pt. Kardynał Karol Wojtyła w dokumentach aparatu bezpieczeństwa PRL.

Jest publicystą, autorem i redaktorem publikacji książkowych: Donos na Wojtyłę (otrzymał za nią nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Katolickich „Feniks”) oraz Kościół zraniony. Proces księdza Lelity i sprawa kurii krakowskiej (wspólnie z Filipem Musiałem), poświęconych historii PRL oraz działaniom komunistycznych służb wobec Kościoła katolickiego. Tej samej tematyce poświęcone są jego publikacje prasowe, m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Arcanach”, „Gościu Niedzielnym” i innych. Jest również współautorem, konsultantem i uczestnikiem programów telewizyjnych i radiowych poświęconych tej tematyce, a także prezenterem programów w TVP Historia. Wygłosił kilkadziesiąt wykładów i odczytów na temat biografii Jana Pawła II, kościoła w państwie komunistycznym oraz represji wobec środowisk twórczych i dziennikarskich w Krakowie.

W 1978 współpracował ze środowiskiem krakowskiego SKS, następnie współtworzył we wrześniu 1980 struktury Niezależnego Zrzeszenia Studentów na UJ, był członkiem zarządu uczelnianego tej organizacji. W okresie stanu wojennego wchodził w skład kierownictwa działającej w konspiracji Krakowskiej Komisji Wykonawczej NZS. W 1989 pracował w sekcji informacji zarządu Regionu Małopolska NSZZ „Solidarność”.

W 1991 został wybrany do Sejmu I kadencji z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum, z którego odszedł po kilkunastu miesiącach. Pełnił funkcję sekretarza Sejmu, pracował m.in. w Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego. Był później członkiem Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego. Bez powodzenia kandydował na posła w 1993 z ramienia KKW „Ojczyzna”^[1] i w 1997 z listy Akcji Wyborczej Solidarność^[2].

Od 1995 do 1996 pracował w strukturach podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, następnie w latach 1996–2000 był dyrektorem katolickiego liceum w Dąbrowie Górniczej. Od 2000 pozostaje zatrudniony w Biurze Edukacji Publicznej Oddziału IPN w Krakowie, kierując pracami edukacyjnymi, wydawniczymi i wystawienniczymi. W listopadzie 2007 zastąpił Ryszarda Terleckiego na stanowisku dyrektora krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Został też wykładowcą w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie. Od 2002 do 2010 sprawował mandat radnego sejmiku małopolskiego (z ramienia Platformy Obywatelskiej). Nie uzyskał reelekcji na kolejną kadencję, jednak ponownie objął mandat radnego w 2011, zastępując jednego z nowo wybranych parlamentarzystów^[3].

W 2014 został zaprezentowany jako kandydat Prawa i Sprawiedliwości na prezydenta Krakowa^[4]. W drugiej turze głosowania przegrał z Jackiem Majchrowskim, uzyskał natomiast mandat radnego miejskiego w Krakowie^[5], obejmując następnie funkcję wiceprzewodniczącego rady miejskiej^[6]. Zrezygnował z mandatu w trakcie kadencji w związku z objęciem w 2017 funkcji dyrektora Muzeum Armii Krajowej w Krakowie^[7]. Zarządzał tą placówką do 2023^[8].

W 2017 został członkiem Rady Muzeum przy Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu^[9]. W kwietniu 2021 złożył rezygnację z członkostwa w tej radzie w geście sprzeciwu wobec włączenia do niej Beaty Szydło^[10]. Członek Inicjatywy Małopolskiej im. Króla Władysława Łokietka oraz Stowarzyszenia NZS 1980. Został członkiem kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”^[11].

Odznaczenia

W 2013 został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności^[12], a w 2017 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[13].

Wyniki wyborcze

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1991		Porozumienie Obywatelskie Centrum	Sejm I kadencji	nr 35	4459 (1,47%)[14]
2002		KKW Platforma Obywatelska – Prawo i Sprawiedliwość	Sejmik Województwa Małopolskiego II kadencji	nr 1	6567 (5,12%)[15]
2006		Platforma Obywatelska RP	Sejmik Województwa Małopolskiego III kadencji	nr 1	13 666 (10,41%)[16]
2010		Platforma Obywatelska RP	Sejmik Województwa Małopolskiego IV kadencji	nr 1	6482 (4,57%)[a][17]
2014		Prawo i Sprawiedliwość	Prezydent Miasta Krakowa		65 417 (26,95%)[18]
					80 477 (41,23%)[19]
			Rada Miasta Krakowa VII kadencji	nr 4	7688 (17,63%)[5]

Uwagi

1. W 2011 został radnym, zastępując Lidię Gądek.