Marian Banaś

Życiorys

Podsumowanie

Perspektywa

W 1979 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1980 ukończył studia podyplomowe z zakresu religioznawstwa na UJ. Studiował też filozofię na Papieskiej Akademii Teologicznej. Odbył pozaetatową aplikację sądową zakończoną w 1996 egzaminem sędziowskim oraz aplikację Najwyższej Izby Kontroli. Ukończył również podyplomowe studia z zakresu audytu wewnętrznego (2009–2010).

Od 1976 organizator kolportażu i kolporter niezależnych wydawnictw w Krakowie i na Podhalu. W latach 1976–1980 jako jeden z założycieli działał w ramach lokalnej Akcji na rzecz Niepodległości. Od 1977 działacz Studenckiego Komitetu Solidarności, od 1978 Instytutu Katyńskiego, w latach 1979–1981 Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela i Konfederacji Polski Niepodległej, a w latach 1980–1981 Ruchu Młodej Polski.

W latach 1981–1983 odbywał karę pozbawienia wolności za działalność w „Solidarności”. W 1984 współzałożyciel Komitetu Pomocy Więzionym za Przekonania (od 1985 Komitetu Obrony Więzionych i Prześladowanych za Przekonania Polityczne „Solidarności” Regionu Małopolska). W latach 1984–1987 redaktor naczelny podziemnego pisma „Homo Homini”. W 1985 współtwórca Polskiej Partii Niepodległościowej, był członkiem prezydium rady naczelnej PPN, w latach 1985–1989 pełnił funkcję przewodniczącego PPN na okręg południowy.

Doradzał ministrowi spraw wewnętrznych Antoniemu Macierewiczowi w okresie rządu Jana Olszewskiego. W 1992 podjął pracę w Najwyższej Izbie Kontroli, stając się współpracownikiem Lecha Kaczyńskiego^[1]. W NIK był zatrudniony do 2005 na różnych stanowiskach (m.in. głównego specjalisty i doradcy prawnego).

W wyborach parlamentarnych w 1997 bezskutecznie ubiegał się o mandat poselski z listy Bloku dla Polski w województwie nowosądeckim (otrzymał 695 głosów)^[2]. W wyborach samorządowych w 1998 bez powodzenia ubiegał się o mandat radnego sejmiku małopolskiego z listy Akcji Wyborczej Solidarność^[3]. W wyborach parlamentarnych 25 września 2005 otwierał listę kandydatów Ligi Polskich Rodzin do Sejmu w okręgu częstochowskim^[4]^[5], nie uzyskując mandatu. Bez powodzenia kandydował do Sejmu także w wyborach parlamentarnych 21 października 2007 z listy Prawa i Sprawiedliwości w okręgu nowosądeckim^[6].

Od 21 listopada 2005 do 2 stycznia 2008 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Finansów, w tym od 28 listopada 2005 także szefem Służby Celnej. 19 listopada 2015 ponownie objął oba te stanowiska^[7]. 9 grudnia 2016 powołany na stanowiska sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, a także szefa Krajowej Administracji Skarbowej^[8]. Obowiązki w KAS objął z chwilą jej powstania 1 marca 2017 (dzień wcześniej została zlikwidowana Służba Celna, a jej struktury wcielono do Krajowej Administracji Skarbowej)^[1]. 4 czerwca 2019 prezydent Andrzej Duda powołał Mariana Banasia na stanowisko ministra finansów w rządzie Mateusza Morawieckiego^[9]. W konsekwencji ustąpił ze stanowiska szefa KAS^[10]. W sierpniu 2019 był członkiem Komisji Nadzoru Finansowego jako przedstawiciel Ministerstwa Finansów^[11]. 27 czerwca 2019 został powołany przez prezydenta w skład Rady Dialogu Społecznego^[12].

30 sierpnia 2019 został wybrany przez Sejm na prezesa Najwyższej Izby Kontroli; tego samego dnia jego kandydaturę zatwierdził Senat^[13]. Również 30 sierpnia został odwołany z funkcji ministra^[14], a także złożył ślubowanie przed Sejmem, obejmując funkcję prezesa NIK^[15].

W 2021 został wiceprzewodniczącym EUROSAI, czyli Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli, pełni też funkcję członka zarządu INTOSAI – Międzynarodowej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli^[16].

Remove ads

Zarzuty

Podsumowanie

Perspektywa

21 września 2019 magazyn śledczy Superwizjer (TVN24) wyemitował reportaż sugerujący związki Mariana Banasia ze światem przestępczym^[17]. 23 września 2019 Marian Banaś „zawiesił swoją działalność w NIK” do czasu zakończenia przeprowadzanej przez Centralne Biuro Antykorupcyjne kontroli jego oświadczeń majątkowych^[18].

Po wyborach parlamentarnych z 13 października 2019 zaczęły pojawiać się doniesienia w niektórych mediach, jakoby złożył rezygnację z pełnienia funkcji prezesa Najwyższej Izby Kontroli^[19], ale zostały one zdementowane^[20]^[21]. 17 października 2019 Marian Banaś powrócił z bezpłatnego urlopu do wykonywania swoich obowiązków prezesa NIK^[22].

W związku z ustaleniami kontroli, 29 listopada 2019 Centralne Biuro Antykorupcyjne skierowało do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez Mariana Banasia. W zawiadomieniu CBA wskazuje na podejrzenie złożenia przez Mariana Banasia nieprawdziwych oświadczeń majątkowych, zatajenie faktycznego stanu majątkowego oraz nieudokumentowanych źródeł dochodu^[23].

13 października 2023 stacja telewizyjna TVP Info opublikowała nagranie, na którym znajduje się rozmowa prezesa NIK Mariana Banasia z byłym wiceprzewodniczącym Trybunału Stanu Markiem Chmajem na temat kontroli nad Konfederacją i startu z jej listy wyborczej jego syna Jakuba Banasia, w celu zapobieżenia wejścia Konfederacji w koalicję z PiS^[24]^[25]^[26].

Remove ads

Życiorys

Zarzuty

Życie prywatne

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on