Moho (rodzaj ptaków)

Moho – wymarły rodzaj ptaków z rodziny reliktowców (Mohoidae).

Moho[1]
Lesson, 1830[2]
Reliktowiec mały (M. braccatus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	reliktowce
Rodzaj	Moho
Typ nomenklatoryczny
Merops fasciculatus Latham = Gracuta nobilis Merrem
Synonimy
Acrulocercus[a] Cabanis, 1847[3] Mohoa[b] Reichenbach, 1853[4] Mohohina[c] Mathews, 1925[5] Pseudomoho[d] Mathews, 1925[5] Mohornis[e] Mathews, 1930[6]
Gatunki
4 wymarłe gatunki – zobacz opis w tekście

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki, które występowały endemicznie na Wyspach Hawajskich^[7].

Wygląd

Były to ptaki średniej wielkości, od 20 cm (reliktowiec mały) do 32 cm (reliktowiec górski). Wszyscy przedstawiciele tego rodzaju charakteryzowali się błyszczącym czarnym upierzeniem. Ponadto trzy z nich, tj. reliktowiec leśny (Moho apicalis), reliktowiec duży (Moho bishopi) i reliktowiec górski (Moho nobilis) posiadały żółtawe pióra sierściopodobne, wyrastające spod pach.

Pokarm

Żywiły się nektarem roślin, głównie z rodziny lobeliowatych. Ponadto odżywiały się owadami, innymi małymi bezkręgowcami oraz owocami.

Biotop

Ptaki z rodzaju Moho zamieszkiwały gęste lasy porastające wyspy.

Rozmnażanie

Budowały gniazda w wydrążonych jamach i norach na ziemi na obszarach zalesionych.

Systematyka

Etymologia

Onomatopeja hawajskiej nazwy ‘ō‘ō dla wymarłych reliktowców^[8].

Taksonomia

Do niedawna ptaki tego rodzaju ptaków były zaliczane do przedstawicieli rodziny miodojadów (Meliphagidae) ze względu na ich wygląd zewnętrzny oraz podobną pełnioną rolę w środowisku naturalnym. Ponadto szczegóły morfologiczne tych ptaków również odpowiadały rodzinie Meliphagidae. Badania przeprowadzone w 2008 roku, które miały na celu analizę filogenetyczną DNA muzealnych okazów wykazały, że ptaki z rodzaju Moho nie należą do rodziny Meliphagidae, lecz są bliżej spokrewnione z jemiołuszkami i palmowcem. Pokrewieństwo genetyczne wskazuje, że najbardziej podobne są do jedwabniczek. Reliktowce (Moho) nie ewoluowały od podobnie wyglądających australijskich miodojadów, lecz reprezentują doskonały przykład konwergencji^[9].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10]:

• Moho braccatus Cassin, 1855 – reliktowiec mały
• Moho apicalis Gould, 1861 – reliktowiec leśny
• Moho bishopi (Rothschild, 1893) – reliktowiec duży
• Moho nobilis (Merrem, 1786) – reliktowiec górski

Przyczyny wymarcia

Pióra ptaków z rodzaju Moho były wykorzystywane do konstruowania rytualnych strojów rdzennych Hawajczyków. Ten proceder, jak również utrata siedlisk, wprowadzenie inwazyjnych gatunków zwierząt, takich jak szczur polinezyjski, świnie, komary, drastycznie zmniejszało liczebność ptaków. Przyczyną wymarcia reliktowca małego była najprawdopodobniej ptasia malaria.

Chronologicznie ptaki z rodzaju Moho uznawano za wymarłe kolejno:

• rok 1837 – Oʻahu – reliktowiec leśny
• rok 1904 – Molokaʻi – reliktowiec duży
• rok 1934 – Hawaiʻi – reliktowiec górski
• rok 1987 – Kauaʻi – reliktowiec mały

Uwagi

1. Greckie ακρουλος akroulos – „zakręcony na końcu” < ακρος akros – „skrajny” < ακη akē – „punkt”; ουλος oulos – „kręcony”; κερκος kerkos – „ogon”. Gatunek typowy: Merops niger Gmelin = Gracula nobilis Merrem.
2. Inny wariant pisowni nazwy Moho.
3. Zdrobnienie < rodzaj Moho Lesson, 1830, reliktowiec. Gatunek typowy: Acrulocercus bishopi Rothschild.
4. Greckie ψευδος pseudos – „fałszywy”; rodzaj Moho Lesson, 1830, reliktowiec. Gatunek typowy: Mohoa braccata Cassin.
5. Rodzaj Moho Lesson, 1830, reliktowiec; greckie ορνις ornis, ορνιθος ornithos – „ptak”. Gatunek typowy: Moho apicalis Gould.