Morświn

Morświn^[9] (Phocoena) – rodzaj wodnych ssaków z rodziny morświnowatych (Phocoenidae).

Ten artykuł dotyczy rodzaju ssaków. Zobacz też: inne znaczenia słowa morświn.

Morświn

Phocoena
G. Cuvier, 1816[1]
Morświn zwyczajny (P. phocoena)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	walenie
Infrarząd	zębowce
Nadrodzina	Delphinoidea
Rodzina	morświnowate
Rodzaj	morświn
Typ nomenklatoryczny
Delphinus phocoena Linnaeus, 1758
Synonimy
Phocaena[a]: G. Cuvier, 1817[2] Phocena[a]: J.E. Gray, 1821[3] Phocaena[a]: J.E. Gray, 1828[4] Acanthodelphis J.E. Gray, 1866[5] Phaoecana[a]: H.C. Robinson & Kloss, 1918[6] Phaoecana[a]: G.M. Allen, 1923[7] Australophocoena L.G. Barnes, 1985[8]
Gatunki
4 gatunki – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące we wszystkich oceanach świata^[10][11][12].

Morfologia

Długość ciała 152–224 cm; masa ciała 30–115 kg^[11][13].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier w publikacji swojego autorstwa zatytułowanej Królestwo zwierząt podzielone według budowy: jako podstawa do historii naturalnej zwierząt i wprowadzenie do anatomii porównawczej^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) morświn zwyczajny (P. phocoena).

Etymologia

• Phocoena (Phocena, Phocaena, Phaoecana): gr. φωκαινα phocaina ‘morświn’^[14].
• Acanthodelphis: gr. ακανθα akantha ‘kolec, cierń’, od ακη akē ‘punkt’; δελφις delphis, δελφινος delphinos ‘delfin’^[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Phocoena spinipinnis Burmeister, 1865.
• Australophocoena: łac. australis ‘południowy’, od auster, austri ‘południe’; rodzaj Phocoena G. Cuvier, 1817^[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Phocoena dioptrica Lahille, 1912.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[16][13][10]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[9]	Podgatunki[11][10][13]	Rozmieszczenie geograficzne[11][10][13]	Podstawowe wymiary[11][13][b]	Status IUCN[17]
	Phocoena phocoena	(Linnaeus, 1758)	morświn zwyczajny	3 podgatunki	wody przybrzeżne północnego Oceanu Atlantyckiego i północnego Oceanu Spokojnego, odizolowane populacje w Morzu Czarnym, Azowskim i Marmara (zabłąkane osobniki spotykane niekiedy w Morzu Egejskim)	DC: 130–200 cm MC: 45–75 kg	LC
	Phocoena dioptrica	Lahille, 1912	morświn okularowy	gatunek monotypowy	okołobiegunowy i w dużej mierze oceaniczny na półkuli południowej (od południa do 64°34′ szerokości geograficznej południowej), we wschodniej Ameryce Południowej od północy do południowej Brazylii	DC: 150–225 cm MC: 50–115 kg	LC
	Phocoena spinipinnis	Burmeister, 1865	morświn czarny	gatunek monotypowy	wody przybrzeżne Ameryki Południowej, od północnego Peru (5° szerokości geograficznej południowej) na południe do przylądka Horn, wzdłuż wybrzeża Oceanu Atlantyckiego do południowej Brazylii (28°50′ szerokości geograficznej południowej)	DC: 150–200 cm MC: 50–105 kg	NT
	Phocoena sinus	K.S. Norris & McFarland, 1958	morświn kalifornijski	gatunek monotypowy	endemit Meksyku (północna część Zatoki Kalifornijskiej; gatunek ten ma najmniejszy znany zasięg występowania wśród morskich waleni)	DC: 120–150 cm MC: 30–48 kg	CR

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski,  NT  – gatunek bliski zagrożenia,  CR  – gatunek krytycznie zagrożony.

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Phocoena G. Cuvier, 1817.
2. DC – długość ciała; MC – masa ciała