Mykologia

Mykologia, grzyboznawstwo^[1] (gr. mýkēs „grzyb”, lógos „słowo”, „nauka”)^[2] – dział biologii zajmujący się badaniem grzybów (Fungi), ich systematyką, budową (morfologią, anatomią, cytologią), fizjologią, a także znaczeniem dla człowieka.

Grzyby – obiekt zainteresowania mykologii.

Początkowo grzyby zaliczane były do roślin, a mykologia jeszcze w XX wieku była działem botaniki. Czasem łączono ją z fykologią i briologią, wyróżniając kryptogamologię^[3]. Jako odrębna od botaniki gałąź biologii wydzieliła się, gdy grzyby zostały uznane za odrębne królestwo. W połowie XIX wieku z mykologii wyodrębniła się fitopatologia, czyli patologia roślin^[4].

Nazwa

W języku polskim istnieje oboczność zapisu i wymowy terminu mykologia/mikologia oraz jego pochodnych. Według części opinii normatywnych właściwą formą jest mikologia, gdyż wpisuje się to we wzorzec spolszczania nazw greckich rozpoczynających się od sylaby μυ^[5]. Stanowisko to było długo potwierdzane zapisami większości słowników poprawnościowych, z drugiej jednak strony większość naukowców zajmujących się grzybami używała formy mykologia. Ten wariant z kolei został odnotowany przez autorów „Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN” pod redakcją Mirosława Bańki z 2003 r.^[6] Ponadto językoznawcy-normatywiści uznawali, że forma mikologia, choć preferowana^[7], jest pewnego rodzaju wyjątkiem, a wzorzec spolszczania tej sylaby jako mi nie w każdym przypadku jest konsekwentny^[7]. Przez pewien czas zatem za zgodną z normą uważano formę mikologia, od 2003 r. zaś istniały podstawy do uznawania obu form za równorzędne (mimo liczniejszej grupy słowników notujących jedynie formę mikologia). W 2011 r. na wniosek grupy naukowców planujących założenie stowarzyszenia naukowego zajmującego się nauką o grzybach (Polskie Towarzystwo Mykologiczne) Rada Języka Polskiego podjęła dyskusję na ten temat. W jej wyniku aprobatę normatywną przyznano preferowanej przez biologów mykologia^[6][8][9]. Terminem pewnym jest rodzime grzyboznawstwo.

Działy mykologii

• etnomykologia zajmująca się zastosowaniem i rolą grzybów w kulturze
• hydromykologia zajmująca się badaniem grzybów wodnych
• mykologia budowlana zajmująca się badaniem wpływu grzybów na konstrukcje budowlane i ich ochroną przed grzybami
• mykologia medyczna zajmująca się wpływem grzybów na organizm i chorobami wywołanymi przez grzyby
• mykologia przemysłowa zajmująca się wykorzystaniem grzybów w biotechnologii i produkcji żywności
• mykologia weterynaryjna zajmująca się grzybowymi chorobami zwierząt
• mykotoksykologia zajmująca się badaniem mykotoksyn i ich wpływu na organizm
• lichenologia zajmująca się porostami (Lichenes), będącymi obiektem współżycia glonów i grzybów
• paleomykologia zajmująca się grzybami kopalnymi

Zobacz też

• Słownik mykologiczny