Nerecznica Villara

Nerecznica Villara (Dryopteris villarii (Bellardi) Woyn. ex Schinz & Thell.) – gatunek rośliny należący do rodziny nerecznicowatych.

Nerecznica Villara

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	nerecznicowate
Rodzaj	nerecznica
Gatunek	nerecznica Villara
Nazwa systematyczna
Dryopteris villarii (Bellardi) Woyn. ex Schinz & Thell. Vierteljahrsschr. Naturf. Ges. Zürich 60: 339 (1915)[3]
Synonimy Lastrea rigida (Sw.) C.Presl Aspidium fragrans Gray Aspidium rigidum Sw. Dryopteris rigida (Sw.) A.Gray Dryopteris villarii var. australe (Ten.) Diklic & V.Nikolic Filix rigida Farw. Filix-mas rigida Farw. Hypodematium nivale Fée Lophodium rigidum Newman Nephrodium meridionale Rouy Nephrodium rigidum Desv. Nephrodium villarii (Bellardi) Beck Polypodium asplenioides Scop. Polypodium fragrans Vill. Polypodium odoratum Poir. Polypodium rigidum Hoffm. Polypodium villarii Bellardi Polystichum meridionale Lojac. Polystichum rigidum Lam. & DC. Polystichum strigosum Roth[3]

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w górach środkowej i południowej Europy (Alpy, Jura, Apeniny, Góry Dynarskie)^[4]. W Polsce znajdowało się jedno tylko i jedyne w całych Karpatach oderwane stanowisko, oddalone o ponad 500 km od głównego zasięgu. Znajdowało się w Tatrach, w Wielkiej Świstówce, na wysokości 1360 m n.p.m.^[4] Zostało odkryte w 1986 r. przez Halinę Piękoś-Mirkową i Zbigniewa Mirka. W 1997 r. stanowisko uległo zniszczeniu^[5].

Morfologia

Grzbietowa strona liścia; widoczne ogruczolenie

Brzuszna strona liścia z sori

Pokrój

Paproć do 50 cm wysokości.

Liście

Ogonek krótszy od blaszki, ogruczolony. Blaszka wąskolancetowata, 2-3 krotnie pierzasta, matowa, szarozielona, gęsto pokryta żółtawymi włoskami gruczołowatymi^[4].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Gatunek wysokogórski (oreofit). Występuje na wapiennych piargach. Zarodnie dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Liczba chromosomów 2n=82^[4].

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w grupie gatunków wymarłych i zaginionych na stanowiskach naturalnych (kategoria zagrożenia EW)^[6]. W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię REW (wymarły w stanie dzikim na obszarze Polski)^[7]. Znajduje się także w Polskiej czerwonej księdze roślin w kategorii EW^[8].