Rośliny naczyniowe

Rośliny naczyniowe (Tracheophyta) – grupa roślin o różnej randze systematycznej w zależności od systemu klasyfikacji. W nomenklaturze filogenetycznej jest wyróżniana jako klad, siostrzany dla jednej z linii rozwojowych mszaków (najprawdopodobniej mchów Bryophyta)^[2]. W systemach hierarchicznych stanowi takson w randze gromady Tracheophyta (np. w systemie Ruggiero i in. z 2015)^[1], podkrólestwa Tracheobionta^[3][4] lub nie jest w ogóle określana za pomocą rang systematycznych^[5].

Rośliny naczyniowe

Systematyka[1]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Nazwa systematyczna
Tracheophyta (Sinnott 1935) Cavalier-Smith 1998
Synonimy
Cormatae Jeffrey (1982) Tracheobionta

Cechą charakterystyczną (synapomorficzną) roślin naczyniowych jest wykształcenie tkanki przewodzącej wodę, tzw. tkanki naczyniowej. Dawniej tradycyjnie rośliny te dzielone były na paprotniki i rośliny nasienne. W aktualnych systemach klasyfikacyjnych roślin współczesnych dzieli się naczyniowe na widłaki (Lycopodiophyta) i klad określany mianem Euphyllophyta, dzielący się dalej na rośliny nasienne i Monilophyta. Obraz ten uzupełniają linie rozwojowe roślin kopalnych.

Systematyka

Kladogram przedstawiający powiązania filogenetyczne^[6][7][8]

	Tracheophyta Euphyllophyta Spermatophyta Pteridospermatophyta † Magnoliophyta Cycadophyta Ginkgophyta Gnetophyta Pinaceae reszta Pinophyta Progymnospermophyta † Monilophyta Cladoxylopsida † Psilotopsida Equisetopsida Pteridopsida Marattiopsida Trimerophyta † Zosterophyllopsida † Lycopodiophyta Lycopodiopsida Isoëtopsida Rhyniophyta † Aglaophyton † Horneophytopsida †

Podział według systemu Ruggiero i in. (2015)^[1]

• podgromada: Lycopodiophytina
  • klasa: widłaki Lycopodiopsida
• podgromada: Polypodiophytina
  • klasa: paprocie Polypodiopsida
• podgromada: Spermatophytina
  • nadklasa: okrytonasienne Angiospermae
    • klasa: Magnoliopsida
  • nadklasa: nagonasienne Gymnospermae
    • klasa: sagowcowe Cycadopsida
    • klasa: miłorzębowe Ginkgoopsida
    • klasa: gniotowe Gnetopsida
    • klasa: iglaste Pinopsida

Podział według Jamesa Reveala (2008)^[9]

• podgromada: Lycopodiophytina Tippo ex Reveal in Phytologia
  • klasa: widłaki, widłakowe (Lycopodiopsida Bartl., Ord. Nat. Pl.: 14, 19. Sep 1830)
• podgromada: Selaginellophytina Doweld, Tent. Syst. Pl. Vasc.: iv. 23 Dec 2001
  • klasa: widliczkowe (Selaginellopsida A.B. Frank in J. Leunis, Syn. Pflanzenk., ed. 2, 3: 1238. 20 Oct 1874)
• podgromada: Psilotophytina Tippo ex Reveal in Phytologia 79: 70. 29 Apr 1996
  • klasa: psylotowe (Psilotopsida D.H. Scott Stud. Foss. Pl., ed. 2: 616, 631, 632. 1909)
• podgromada: Equisetophytina Reveal in Phytologia 79: 70. 29 Apr 1996.
  • klasa: skrzypy, skrzypowe (Equisetopsida C. Agardh, Classes Pl.: 7. 20 Mai 1825)
• podgromada: Pteridophytina Engl., Führer Garten Breslau: 10, 11. Mai 1886
  • klasa: strzelichowe (Marattiopsida Doweld, Tent. Syst. Pl. Vasc.: vii. 23 Dec 2001)
  • klasa: paprocie, paprociowe (Pteridopsida Ritgen, Aufeinanderfolge Org. Gest.: 63. Sep 1828)
• podgromada: Pinophytina Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal in Phytologia 79: 70. 29 Apr 1996
  • klasa: nagonasienne, sagowcowe (Cycadopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxxii, 136. 12 Aug 1843)
• podgromada: Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal in Phytologia 79: 70. 29 Apr 1996
  • klasa: okrytonasienne, magnoliowe (Magnoliopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxvi, 95. 12 Aug 1843)