Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Organizacja Państw Amerykańskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Organizacja Państw Amerykańskich
Remove ads

Organizacja Państw Amerykańskich (OPA, ang. Organization of American States, hiszp. Organización de los Estados Americanos, port. Organização dos Estados Americanos, franc. Organisation des États américains) – utworzona w 1948 r. na IX Międzyamerykańskiej Konferencji w Bogocie jako kontynuacja Unii Panamerykańskiej utworzonej w 1910 r. Członkami OPA są wszystkie państwa Ameryki, poza terytoriami państw Europy (np. Gujana Francuska). Jest, obok Paktu Rio i Paktu bogotańskiego, jednym z trzech filarów systemu międzyamerykańskiego.

Szybkie fakty Język roboczy, Siedziba ...

IX Konferencja uchwaliła także Amerykańską Deklarację Praw i Obowiązków Człowieka[1], wyprzedzając o osiem miesięcy powstałą w tym samym roku Powszechną Deklarację Praw Człowieka.

W strukturze OPA działa także Międzyamerykańska Komisja Praw Człowieka (od 1960 r.) i Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka (od 1978 r.). W 1969 podpisano Amerykańską Konwencję Praw Człowieka (zaczęła obowiązywać w 1978 r.)[2]. W ramach OPA działała również Organizacja Państw Ameryki Środkowej, która usamodzielniła się w 1961, a także działały różne międzyamerykańskie organizacje gospodarcze.

Według sformułowań tzw. Karty Bogoty[3], obowiązującej od 13 grudnia 1951 r:

zadaniem OPA jest umacnianie pokoju i bezpieczeństwa kontynentu amerykańskiego, pokojowe regulowanie sporów między państwami członkowskimi, wspólne rozwiązywanie problemów ekonomicznych, społecznych i politycznych. OPA funkcjonuje jako organizacja regionalna ONZ.

Do lat 60. XX w. w organizacji politycznie dominowały Stany Zjednoczone, w późniejszym czasie OPA wprowadziło politykę bardziej niezależną, czego dowodem są rezolucje popierające Argentynę podczas kryzysu falklandzkiego (1982 r.) oraz potępiające interwencję USA w Panamie w 1989 r.

Pod auspicjami OPA zawarto w 1967 r. układ z Tlatelolco tworzący bezatomową strefę w Ameryce Łacińskiej, czyli obszar na którym obowiązuje zakaz produkcji, przetrzymywania i wykorzystania broni jądrowej.

Remove ads

Statut – Karta Organiczna

Podsumowanie
Perspektywa

Jej statutem jest Karta Organiczna podpisana 30 kwietnia 1948 r. w Bogocie przez wysłanników 21 państw. Weszła ona w życie, gdy 13 grudnia roku 1951 Kolumbia, jako czternaste państwo złożyła dokumenty ratyfikacyjne, co sprawiło, że spełniony został warunek ratyfikowania Karty OPA przez 2/3 sygnatariuszy.

Zgodnie ze sformułowaniami Karty Organicznej (zwanej także Kartą OPA lub Kartą z Bogoty) do zadań OPA należy:

  • umacnianie pokoju i bezpieczeństwa na kontynencie amerykańskim,
  • wspieranie współpracy gospodarczej, kulturalnej i społecznej,
  • wspólne rozwiązywanie problemów ekonomicznych, społecznych i politycznych regionu,
  • pokojowe regulowanie sporów między państwami członkowskimi.

W Karcie zostały także zapisane zasady, którymi się ma kierować organizacja. Są to:

  • suwerenność i równość państw
  • pokojowe rozwiązywanie sporów
  • nieinterwencję
  • przestrzeganie praw człowieka i promowanie demokracji przedstawicielskiej
  • nieuznawanie zdobyczy terytorialnych zdobytych siłą
  • zasadę solidarności w przeciwstawianiu się agresji
  • uznanie pluralizmu ideologicznego półkuli zachodniej
  • promowanie integralnego rozwoju

Karta była czterokrotnie nowelizowana w latach 1967, 1985, 1992 i 1993, z czego najdonioślejsze zmiany przyniosła pierwsza z tych reform. Zmieniono wtedy strukturę OPA, szczególnie zaś jej organy, nadając im kształt obecny.

Remove ads

Struktura OPA

Zgromadzenie Ogólne jest najwyższym organem OPA. Składa się z przedstawicieli wszystkich państw wchodzących w skład organizacji. Zbiera się ono raz do roku. Każdy kraj posiada jeden głos, decyzje w kwestiach ogólnych zapadają zwykłą większością głosów, natomiast w szczególnych – większością 2/3 głosów. Zgromadzenie określa politykę i główne kierunki działania OPA, nadzoruje jej współpracę z innymi organizacjami, zatwierdza budżet oraz wybiera Sekretarza Generalnego OPA.

Konferencje Konsultacyjne Ministrów Spraw Zagranicznych są kolejnym organem OPA. Zwołuje się je w razie doraźnej potrzeby; ich przedmiotem są kwestie z zakresu stosunków międzynarodowych. Posiadają one organ pomocniczy w postaci Konsultacyjnego Komitetu Obrony, w skład którego wchodzą naczelni dowódcy armii państw członkowskich.

Stała Rada z siedzibą w Waszyngtonie, jest organem kierującym bieżącymi sprawami organizacji, składa się z ambasadorów państw członkowskich.

ParlAmericas - zgromadzenie parlamentarne, pełni funkcję doradczą[4]

Sekretarz Generalny wraz z Sekretariatem Generalnym pełnią główne funkcje administracyjno-techniczne.

Remove ads

Członkowie

Jej członkami jest obecnie 35 państw (zgodnie z informacjami na oficjalnej stronie Organizacji Państw Amerykańskich):

Członkowie dawniej zawieszeni

  • W 1962 roku Kuba, w związku z przejęciem władzy przez rewolucyjny rząd Fidela Castro, została zawieszona w prawach do uczestnictwa w pracach OPA. Decyzja ta została anulowana w 2009 roku[5]
  • Honduras został zawieszony w prawach członka po zamachu stanu w 2009 roku. Prawa członkowskie zostały przywrócone w 2011 roku[6]

Zobacz też

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads