Saint Lucia

Saint Lucia^ⓘ (wym. [seɪnt ˈluʃə]) – państwo w Ameryce Środkowej na Morzu Karaibskim, na wyspie o tej samej nazwie należącej do archipelagu Wysp Nawietrznych, części Małych Antyli.

Saint Lucia

Herb Flaga
Dewiza: The Land, The People, The Light (Ziemia, Naród, Światło)
Hymn: Sons and Daughters of Saint Lucia (Synowie i córki Saint Lucia)
Hymn królewski: God Save the King (Boże, chroń Króla)
Ustrój polityczny	monarchia parlamentarna
Stolica	Castries
Data powstania	22 lutego 1979
Władca	Karol III
Gubernator generalny	Errol Charles
Premier	Philip Pierre
Powierzchnia	616 km²[1]
Populacja (2024) • liczba ludności	168 038[2]
• gęstość	272,79 os./km²
Kod ISO 3166	LC
Waluta	dolar wschodniokaraibski (XCD)
Telefoniczny nr kierunkowy	+1 758
Domena internetowa	.lc
Kod samochodowy	WL
Kod samolotowy	J6
Strefa czasowa	UTC -4
Język urzędowy	angielski
Religia dominująca	katolicyzm[1]
PKB (2023)  • całkowite   • na osobę	2,26 mld[3] USD 12 265[3] USD
PKB (PSN) (2023)  • całkowite   • na osobę	3,40 mld[3] dolarów międzynar. 18 435[3] dolarów międzynar.
Położenie na mapie

Ustrój polityczny

Monarchia konstytucyjna, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Konstytucja została uchwalona w 1979. Głową państwa jest monarcha brytyjski, reprezentowany przez mianowanego przez siebie gubernatora generalnego. Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu, złożonego z 11-osobowego senatu, mianowanego przez gubernatora i 17-osobowej Izby Zgromadzenia, wybieranej na 5 lat w wyborach powszechnych. Władza wykonawcza należy do rządu powoływanego przez gubernatora na wniosek premiera i odpowiedzialnego przed Izbą Zgromadzenia. Na premiera gubernator powołuje przywódcę większości w Izbie Zgromadzenia.

Geografia

Osobny artykuł: Geografia Saint Lucia.

Wyspa górzysta (wys. do 950 m), pochodzenia wulkanicznego – w zachodniej części wyspy kaldera wulkanu Qualibou (wys. 777 m), Ostatnia erupcja 1766 rok. Wzdłuż wybrzeża występują rafy koralowe. Klimat równikowy wilgotny. Latem i jesienią silne cyklony. Gorące źródła mineralne.

• Najwyższe miejsce: Mount Gimie 950 m n.p.m.
• Najniższe miejsce: Ocean Atlantycki 0 m n.p.m.

Historia

Wyspa pierwotnie zamieszkana przez Karaibów pochodzących z rejonu Gujany w Ameryce Południowej, którzy zasiedlali Antyle począwszy od III w. p.n.e.^[4] Odkryta prawdopodobnie w 1502 przez Krzysztofa Kolumba. Po raz pierwszy została skolonizowana przez Francuzów w 1635, 25 lat później, w roku 1660, został podpisany traktat z tubylcami^[5]. Niedługo później Saint Lucia zainteresowali się Brytyjczycy, była przez długi czas przedmiotem sporu pomiędzy potęgami, przechodziła przez lata z rąk do rąk. W 1814 r. podpisano Traktat Paryski, na mocy którego Francuzi zrzekli się wyspy. W tamtym okresie na Saint Lucia sprowadzano masowo afrykańskich niewolników. Ten proceder został w roku 1834 zakazany prawnie^[5]. W latach 1958–1962 wyspa była częścią Federacji Indii Zachodnich. Od 1967 terytorium stowarzyszone z Wielką Brytanią. Od 22 lutego 1979 niepodległe, urząd premiera objął wtedy John Compton, którego w tym samym roku zastąpił Allan Louisy. W 1981 Louisy zrezygnował z funkcji premiera, zastąpił go Winston Cenac. Compton w 1982 odzyskał władzę jako szef rządu utworzonego przez Partię Pracy. Ponownie został premierem w 1987 i 1992. W 1997 premierem został Kenny Anthony.

Od 1990 działa na rzecz unii ekonomicznej i politycznej z Dominiką, Grenadą oraz Saint Vincent i Grenadynami.

Gospodarka

Podstawą gospodarki państwa jest turystyka, generująca 80% PKB. Udział produkcji przemysłowej w PKB to 16%, rolnictwa – 3%. W latach 2008−2012 Saint Lucia rozwijała się w tempie nie przekraczającym 1%, do czego przyczynił się ogólnoświatowy kryzys gospodarczy i huragan z 2010, który zniszczył uprawy bananowców. W 2013 roku relacja długu publicznego do PKB osiągnęła wartość 73,6%, średnia inflacja wyniosiła 1,5%, natomiast bezrobocie sięgnęło 21,4%. Liczba odwiedzających wyspę w roku 2013 była o 3,2% większa porównaniu z 2012. Wydatki turystów na Saint Lucia w tym czasie wzrosły o 10,1%, w związku z poprawą sytuacji na rynku Stanów Zjednoczonych^[6]. W 2009 na Saint Lucia przybyło 98 685 turystów ze Stanów Zjednoczonych, 28 563 z Kanady, 8619 z Europy oraz 64 424 z innych krajów czy obszarów^[7].

W 2012 roku głównymi partnerami w eksporcie były: Stany Zjednoczone (34%), Trynidad i Tobago (23,2%), UE (17%), Barbados (8,5%) oraz Saint Vincent i Grenadyny (3%), natomiast w imporcie: Stany Zjednoczone (42,6%), Trynidad i Tobago (23,8%), UE (8,4%), Japonia (4,3) oraz Barbados (3,5%)^[6].

Saint Lucia jest członkiem organizacji regionalnych: OPA (Organizacja Państw Amerykańskich), Organizacja Państw Wschodniokaraibskich (OECS), CARICOM, CARIFORUM, ALBA, Petrocaribe. Należy do wyspecjalizowanych agend ONZ, m.in. UNCTAD, UNESCO i FAO^[6].

Głównymi zasobami naturalnymi Saint Lucia są lasy i zasoby geotermalne^[6]. W uprawie dominują banany, mango, palmy kokosowe, ananasy, kakaowce, drzewka cytrusowe, pochrzyn, papryka i imbir. Eksportowymi towarami są banany, odzież, orzechy i olej kokosowy, cytrusy^[8] i awokado^[6].

Castries

Vieux Fort

Porty lotnicze na Saint Lucia

Podział administracyjny

Osobny artykuł: Podział administracyjny Saint Lucia.

Demografia

85,3% populacji stanowią czarnoskórzy, osoby o mieszanej etniczności 10,9% a 2,2% osoby pochodzenia Hinduskiego, pozostali 1,6%, osoby o nieokreślonej przynależności 0,1% (stan w 2010)^[1].

W 2005 alfabetyzacja mieszkańców wyniosła 90%. Przewidywana długość życia kobiet wyniosła 77 lat, mężczyzn – 70^[8].

Religia

Struktura religijna kraju w 2010 roku według The World Factbook^[1]:

• katolicy – 61,5%,

Osobny artykuł: Archidiecezja Castries.

• protestanci – 27,8%:
  • adwentyści dnia siódmego – 10,4%,
  • zielonoświątkowcy – 8,5%,
  • pozostali (ewangelikalni, baptyści, anglikanie, Kościół Boży i inni) – 8,9%,
• bez religii – 5,9%,
• rastafarianie – 1,9%,
• niesprecyzowani – 1,4%,
• świadkowie Jehowy – 1,1%,
  Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy na Saint Lucia.
• pozostałe religie – 0,4%.