Piotr Ikonowicz

Piotr Igor Ikonowicz (ur. 14 maja 1956 w Pruszkowie) – polski polityk, dziennikarz, działacz społeczny i na rzecz praw człowieka. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”, lider Polskiej Partii Socjalistycznej, założyciel Nowej Lewicy oraz Ruchu Sprawiedliwości Społecznej, poseł na Sejm II i III kadencji (1993–2001), kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 2000.

Szybkie fakty Data i miejsce urodzenia, Okres ...

Wykształcenie, działalność zawodowa i społeczna

W 1980 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując dyplom magistra administracji^[1]. Został także absolwentem Podyplomowego Studium Instytutu Geografii i Krajów Rozwijających się (1984). Jest dziennikarzem i tłumaczem, uzyskał członkostwo w Stowarzyszeniu Tłumaczy Polskich i Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Był także prezesem Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowszczaków. Założyciel Kancelarii Sprawiedliwości Społecznej, udzielającej darmowych porad prawnych osobom ubogim^[2].

Publicysta m.in. „Uważam Rze”^[3], „Przekroju”, „Faktów i Mitów”. W 2021 został współprowadzącym (z Janem Śpiewakiem) program Lewy do lewego w portalu internetowym „wPunkt”^[4]; w tymże roku został także ekspertem w programie Wolni od długów w telewizji Polsat^[5].

Działalność opozycyjna w PRL

Od 1980 do 1988 należał do NSZZ „Solidarność”^[6]. W 1981 pracował jako redaktor w serwisie informacji Regionu Mazowsze „Solidarności”. 17 grudnia 1981 zatrzymany za kolportaż wydawnictw niezależnych, w styczniu 1982 skazany na karę 1,5 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący cztery lata oraz na grzywnę. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na dwuletni okres próby i niższą grzywnę^[7]. W 1982 ponownie zatrzymany za organizowanie niezależnych obchodów pierwszomajowych. Internowany od 10 maja do 23 listopada 1982 w Białołęce^[8].

Współzałożyciel pisma „Miś. Tygodnik Stanu Wojennego”, a następnie „Robotnika”, pisma członków MRKS oraz Grupy Politycznej „Robotnik”. Współorganizował miesiąc prasy zakładowej NSZZ „S”^[9]. Należał do Ruchu Wolność i Pokój.

Był wśród założycieli Polskiej Partii Socjalistycznej, wchodził w skład prezydium rady naczelnej PPS (1987–1988), był członkiem kolegialnej rady naczelnej partii PPS – Rewolucja Demokratyczna.

Działalność publiczna w III RP

Przewodniczył radzie naczelnej PPS w latach 1992–1996 i 1997–2001. W wyborach parlamentarnych w 1991 kandydował bezskutecznie z listy Solidarności Pracy w okręgu radomskim. W 1993 uzyskał w okręgu lubelskim mandat posła na Sejm z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej, uzyskując 2734 głosy^[10]. 10 marca 1994 wraz Andrzejem Lipskim i Cezarym Miżejewskim przystąpił do Koła Parlamentarnego PPS. W 1997 ponownie został posłem (z 3. miejsca w okręgu warszawskim) z listy SLD, otrzymując 32 913 głosów^[11]). Po przekształceniu SLD w jednolitą partię polityczną, odszedł ponownie z jej klubu parlamentarnego, tworząc wraz z senatorami PPS i działaczami Ruchu Ludzi Pracy odrębne koło parlamentarne, które nie dotrwało do końca kadencji. W 1999 sprzeciwiał się interwencji wojsk NATO w Jugosławii. Podczas bombardowań Belgradu wraz z grupą posłów lewicy uczestniczył w wyjeździe do Jugosławii i Macedonii^[12].

W 2000 kandydował w wyborach prezydenckich, w których uzyskał 38 672 głosy (0,22% poparcia) i zajął 10. miejsce wśród 12 kandydatów^[13].

Kandydował także do Sejmu w 2001 z listy PPS, uzyskując w Warszawie 899 głosów^[14]. Po porażce wyborczej złożył rezygnację z przewodniczenia PPS, a następnie wystąpił z partii. W 2003 znalazł się wśród inicjatorów powstania Nowej Lewicy, objął funkcję sekretarza ds. organizacyjnych tej partii. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 bez powodzenia startował z 1. miejsca na liście Samoobrony RP w okręgu warszawskim, otrzymując 2635 głosów. W lipcu 2011 jego NL została wyrejestrowana, a w październiku tego samego roku został doradcą Ruchu Palikota^[15]. W maju 2014 założył kolejną partię – zarejestrowany cztery miesiące później Ruch Sprawiedliwości Społecznej^[16] (w 2023 został on wykreślony z ewidencji, ponownie zarejestrowano go w 2025^[17]). W wyborach w 2015 bez powodzenia kandydował do Sejmu z ramienia Ruchu Społecznego Rzeczypospolitej Polskiej (z którym związał się RSS) jako lider listy warszawskiej tego ugrupowania^[18]. W wyborach samorządowych w 2018 był kandydatem KWW Sprawiedliwości Społecznej Piotra Ikonowicza na prezydenta stolicy^[19] (otrzymał 7271 głosów, tj. 0,82%^[20]) oraz do rady miasta^[21]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 był liderem listy koalicji Lewica Razem w okręgu łódzkim^[22]. LR nie osiągnęła progu wyborczego^[23]. W marcu 2021 został kandydatem na stanowisko rzecznika praw obywatelskich rekomendowanym przez Lewicę^[24]. 15 kwietnia 2021 Sejm odrzucił jego kandydaturę („przeciw” zagłosowało 250 posłów, „za” 80, a 114 wstrzymało się od głosu)^[25]. W wyborach parlamentarnych w 2023 bezskutecznie startował do Sejmu z ostatniego miejsca listy Nowej Lewicy w okręgu gdyńskim, uzyskując 3146 głosów^[26].

Postępowania karne

W 2001 prokurator Prokuratury Rejonowej w Grójcu wniósł przeciw niemu do sądu akt oskarżenia, zarzucając mu spowodowanie wypadku samochodowego^[27]. W styczniu 2002 Sąd Rejonowy uznał go za winnego popełnienia tego czynu, warunkowo umarzając postępowanie^[28].

W 2008 został w pierwszej instancji skazany na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres trzech lat próby za naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariuszy policji w czasie blokowania eksmisji^[29]. Podczas trwania tego procesu, ze względu na niestawiennictwo na rozprawach, został za nim wydany list gończy, na podstawie którego w 2006 został tymczasowo aresztowany^[30]. Również w 2008 został skazany na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu pracy społecznie użytecznej za naruszenie nietykalności cielesnej właściciela lokalu podczas blokowania eksmisji lokatorów. Piotr Ikonowicz nie odwołał się od wyroku sądu I instancji^[31], a po jego uprawomocnieniu się odmówił wykonania orzeczonej kary, wobec czego sąd orzekł jej zamianę na karę zastępczą 90 dni pozbawienia wolności. W październiku 2013 kilku opozycjonistów z okresu PRL zaapelowało o jego ułaskawienie^[32], w tym samym miesiącu został doprowadzony przez policję do odbycia kary^[33]. Po dwóch tygodniach został zwolniony w związku z uiszczeniem kary zastępczej grzywny, na którą była zamieniona pierwotnie orzeczona kara ograniczenia wolności^[34].

Po opublikowanym w 2014 w tekście publicystycznym^[35] skierowano przeciwko niemu prywatny akt oskarżenia o znieważenie Bogdana Chazana^[36].

Życiorys

Wykształcenie, działalność zawodowa i społeczna

Działalność opozycyjna w PRL

Działalność publiczna w III RP

Postępowania karne

Odznaczenia

Życie prywatne

Publikacje

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand - on