Piotr Zychowicz

Piotr Stefan Zychowicz (ur. 27 kwietnia 1980 w Warszawie) – polski publicysta historyczny^[2][3], w latach 2000–2012 dziennikarz „Rzeczpospolitej”, w 2013–2022 zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Do Rzeczy” i redaktor naczelny miesięcznika „Historia Do Rzeczy”^[4].

Piotr Zychowicz

Piotr Zychowicz (2018)
Data i miejsce urodzenia	27 kwietnia 1980 Warszawa
Zawód, zajęcie	historyk dziennikarz
Narodowość	polska
Małżeństwo	Anna Herbich-Zychowicz[1]

Spotkanie autorskie w Kielcach, 18 grudnia 2018

Promocja książki Wołyń zdradzony, czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA (2019)

Życiorys

Absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (2005), gdzie otrzymał tytuł magistra na podstawie pracy Środowiska germanofilskie w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1942. Przypadek Władysława Studnickiego (przygotowana pod kierunkiem Andrzeja Chojnowskiego, recenzowana przez Pawła Wieczorkiewicza). Od 2000 roku związany z dziennikiem „Rzeczpospolita”. Dziennikarz, a później zastępca szefa działu zagranicznego. Do października 2012 roku publikował w „Rzeczpospolitej” i tygodniku „Uważam Rze”. Był zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Uważam Rze Historia”. 10 kwietnia 2010 roku był jednym z pierwszych dziennikarzy, którzy dotarli na miejsce katastrofy Tu-154 w Smoleńsku^[5]. Autor książki Pakt Ribbentrop-Beck(inne języki)^[6]. Od stycznia 2013 do października 2022 zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Do Rzeczy”^[4][7] i redaktor naczelny miesięcznika „Historia Do Rzeczy”. Od kwietnia 2013 prowadzi magazyn historyczny Kontra na antenie stacji Telewizja Republika^[8]. Od sierpnia 2020 r. prowadzi w serwisie YouTube kanał Historia Realna, który jest deklarowany jako „niezależny kanał o historii, geopolityce i wojsku”.

Akcja „Przeciwko polskim obozom”

Osobny artykuł: Polskie obozy zagłady.

Jest jednym – obok Jerzego Haszczyńskiego i Katarzyny Zuchowicz – z inicjatorów akcji Przeciwko polskim obozom zorganizowanej w 2005 r. przez dziennik „Rzeczpospolita”. Za artykuł Trzeba ścigać autorów tekstów o «polskich obozach» i liczne kolejne publikacje w tej sprawie nagrodzony w 2005 r. nagrodą główną SDP (wraz z Haszczyńskim i Zuchowiczową). Za akcję Przeciwko polskim obozom nominowany również do nagrody „Press”^[9][10].

Poglądy i reakcje

W swoich książkach przedstawia i analizuje alternatywne scenariusze dziejów Polski. W Pakcie Ribbentropp-Beck twierdził, że lepszym rozwiązaniem dla Polski w 1939 byłby sojusz z III Rzeszą i wspólny atak na ZSRR niż oparcie na sojuszu z Francją i Wielką Brytanią. Na kartach Paktu Piłsudski–Lenin forsował tezę o odpowiedzialności Naczelnika Państwa Polskiego za rozprzestrzenienie się komunizmu na świecie. W Obłędzie '44 krytykował odpowiedzialnych za wybuch powstania warszawskiego. Część historyków negatywnie odniosła się do tez stawianych przez autora wspomnianych publikacji. Antoni Dudek stwierdził, że „w książkach Piotra Zychowicza nie o dyskusję chodzi, ale o przywalenie komuś: raz jest to Józef Beck, którego jednostkową rolę przecenia, czyniąc z niego całkowicie samodzielnego architekta polityki zagranicznej II RP, raz zaś dowództwo AK, które wedle niego też mogło w 1944 robić co chciało, ignorując nastroje społeczne”^[11]. Piotr Gontarczyk krytykował konstrukcję Obłędu '44, twierdząc, że autor „bardzo obszernie korzysta z (...) wypowiedzi oskarżycielskich, mściwych, nie do końca sprawdzonych albo w ogóle nie wiadomo, czy prawdziwych^[12]. No i to w jakiejś mierze dezawuuje cały tok jego narracji”. Książkę poświęconą rzekomej współpracy obozu piłsudczykowskiego z bolszewikami skrytykował w całości jako „ignorancką, prymitywną i niedorzeczną” historyk Rafał Igielski^[13]. Tez Zychowicza nie podzielał również Marek Kornat^[14]. Z kolei Jacek Chrobaczyński stwierdził wręcz, że książka Pakt Ribbentrop-Beck jest „wyrazistym przykładem śmieszności intelektualnej, niekompetencji warsztatowej, spekulacji umysłowej. Nie jest godna nazwania jej rozprawą historyczną, a autora profesjonalnym historykiem”^[15].

We wrześniu 2017 roku w swej książce Niemcy oraz w artykule opublikowanym w „Do Rzeczy” Zychowicz usiłował rozpropagować pogląd, jakoby ideolog nazizmu, Adolf Hitler, reprezentował nie skrajną prawicę, lecz „lewactwo”; samo przyporządkowanie Hitlera przez historiografię do prawicy opisywał jako sukces lewicowej propagandy^[16]. Mateusz Kuryła z portalu Histmag zarzucił Zychowiczowi „znaczące nadużycie intelektualne”^[17], uzasadniając swą opinię rasizmem oraz antysemityzmem ideologii nazistowskiej (sprzecznym z lewicowymi postulatami egalitaryzmu)^[18] oraz współczesną ewolucją pojęcia XXI-wiecznej lewicy. O ile Zychowicz miał na myśli przede wszystkim zbieżność lewicowego komunizmu z nazizmem pod względem kolektywizmu, współczesna socjaldemokracja wyrzekła się gospodarki centralnie sterowanej na rzecz idei państwa opiekuńczego, zaakcentowania praw człowieka oraz wolności słowa^[19]. Historycy Mikołaj Mirowski oraz Jan Rojewski w związku ze sprawą Niemców zarzucili Zychowiczowi zupełnie ahistoryczną interpretację doktryny politycznej Hitlera^[20]. W opublikowanym na łamach „Rzeczpospolitej” wywiadzie z Zychowiczem Jan Rojewski krytykował dobór okładek pisma „Historia Do Rzeczy”, wskazując na ich „skrajnie ideologiczny przekaz”^[21].

Zajmował się wyjaśnieniem popełnionej w 1944 przez żołnierzy Armii Krajowej na Żydach zbrodni w Lesie Siekierzyńskim^[22].

W 2019 książka P. Zychowicza pt. Wołyń zdradzony, czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA uczestniczyła w 12. edycji konkursu Książka Historyczna Roku, a w trakcie jego trwania decyzją trzech współorganizatorów (Telewizja Polska S.A., Polskie Radio S.A. i Narodowe Centrum Kultury) została usunięta z konkursu^[23], zaś jako powód podano, że jest niezgodna z polską racją stanu^[24]. W wydanym oświadczeniu Instytut Pamięci Narodowej podał do wiadomości, że ta decyzja nie była uzgodniona z IPN^[25]. W związku z decyzją organizatorów Sławomir Cenckiewicz 24 października 2019 zarzucił im brak uprawnień do podjęcia takiej decyzji, użycie fałszywej podstawy prawnej oraz poinformował o rezygnacji z członkostwa w jury konkursu i zaapelował o jego anulowanie w edycji 2019^[26][27]. Nazajutrz czterej organizatorzy konkursu (TVP, PR, IPN, NCK) poinformowali o unieważnieniu konkursu w edycji 2019^[28].

Książki

• Pakt Ribbentrop-Beck, czyli jak Polacy mogli u boku Trzeciej Rzeszy pokonać Związek Sowiecki, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2012. ISBN 978-83-7818-091-3.
• Obłęd '44, czyli jak Polacy zrobili prezent Stalinowi, wywołując Powstanie Warszawskie, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2013. ISBN 978-83-7818-198-9.
• Opcja niemiecka. Czyli jak polscy antykomuniści próbowali porozumieć się z Trzecią Rzeszą, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2014. ISBN 978-83-7818-316-7.
• Pakt Piłsudski-Lenin, czyli jak Polacy uratowali bolszewizm i zmarnowali szansę na budowę imperium, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2015^[29]. ISBN 978-83-7818-919-0.
• Skazy na pancerzach. Czarne karty epopei Żołnierzy Wyklętych., Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2018. ISBN 978-83-8062-289-0.
• Wołyń zdradzony, czyli jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2019. ISBN 978-83-8062-564-8.
• Germanofil. Władysław Studnicki. Polak, który chciał sojuszu z III Rzeszą, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2020. ISBN 978-83-8188-103-6.
• Nadchodzi III wojna światowa. Czy Ameryka porzuci Polskę na pastwę Rosji?, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2021. (Współautor Jacek Bartosiak). ISBN 978-83-818-8354-2.
• Wojna o Ukrainę. Wojna o świat (wspólnie z Jackiem Bartosiakiem), Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2023, ISBN 978-83-8338-104-6.
• Izrael na wojnie. 100 lat konfliktu z Palestyńczykami, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2024, ISBN 978-83-8338-277-7.
• Seria Opowieści niepoprawne politycznie:
• Żydzi. Opowieści niepoprawne politycznie, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2016. ISBN 978-83-8062-724-6.
• Sowieci. Opowieści niepoprawne politycznie II, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2016. ISBN 978-83-8062-781-9.
• Niemcy. Opowieści niepoprawne politycznie cz. III, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2017. ISBN 978-83-8062-238-8.
• Żydzi 2. Opowieści niepoprawne politycznie IV, Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis” 2018. ISBN 978-83-806-2315-6.
• Alianci. Opowieści niepoprawne politycznie V, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2021. ISBN 978-83-8188-236-1.
• Ukraińcy, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis 2022. ISBN 978-83-8188-625-3 i Ukraińcy – edycja specjalna z materiałami dodatkowymi, w twardej oprawie (to samo wydawnictwo, rok wydania). ISBN 978-83-8188-656-7.