Poli(chlorek winylu)

Poli(chlorek winylu) (polichlorek winylu, PVC, PCW^[a]) – polimer syntetyczny z grupy polimerów winylowych, otrzymywany w wyniku polimeryzacji chlorku winylu. Stosowany do wytwarzania tworzyw sztucznych^[2]. Ma właściwości termoplastyczne, charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na działanie wielu rozpuszczalników.

Synteza poli(chlorku winylu)

Poli(chlorek winylu)

model 3D łańcucha polimeru
Nazewnictwo Inne nazwy i oznaczenia polichlorek winylu, polichlorek etenylu, polichloroeten, winidur, PCW, PVC
Ogólne informacje
Monomery	CH2=CHCl
Struktura meru	–[CH2CHCl]–
Właściwości Temperatura mięknienia 80 °C Temperatura degradacji 180 °C Biodegradowalność niebiodegradowalny Biokompatybilność średnia Właściwości mechaniczne sztywny termoplast
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

PCW jest szeroko stosowany w rurach kanalizacyjnych ze względu na niski koszt, odporność chemiczną i łatwość łączenia.

Nazwa handlowa w Polsce

W obrocie handlowym w Polsce występuje jako polwinit (zmiękczony, czyli plastyfikowany i granulowany PCW) i polwiplast (granulat obuwiowy PCW). Skład tego ostatniego dla jednej z odmian to około 50% czystego polichlorku winylu, 40% plastyfikatora – np. ftalanu di(2-etyloheksylu) lub mieszaniny ftalanu di(2-etyloheksylu) z ftalanem dibutylu, ftalanem izoamylu i adypinianem di(2-etyloheksylu)^[3].

Zastosowanie

Polimer ten jest stosowany w różnych gałęziach gospodarki:

• do produkcji wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, akcesoriów (w postaci różnych listew wykończeniowych), rur i kształtek do wykonywania instalacji w budynkach, jako elewacja (siding), folii itp.
• w medycynie: dreny, sondy, cewniki, strzykawki^[2]
• do wyrobu opakowań, elementów urządzeń, płyt gramofonowych, drobnych przedmiotów itp.
• pokrywanie powierzchni sportowych oraz innych, zakrytych i otwartych (czasem jako igelit)
• w elektrotechnice polwinit stosowany jest jako izolacja w przewodach i kablach.

Rodzaje

Tworzywo to jest dzielone w zależności od właściwości na:

• PCW twardy (PVC-U),
• PCW miękki (PVC-P, z większą zawartością plastyfikatorów),

a ze względu na technikę produkcji na:

• PCW suspensyjny (PVC-S),
• PCW emulsyjny (PVC-E),
• PCW zwykły, polimeryzujący w masie (PVC-M).

Uwagi

1. Skrótowiec PCV jest w języku polskim niepoprawny logicznie i językowo. W nazewnictwie międzynarodowym używa się wyłącznie skrótu PVC – od poly(vinyl chloride). Niekiedy używany jest także skrótowiec PCW – od polskiego poli(chlorek winylu) – który jednak również nie jest poprawnie utworzony: formą zgodną z zasadami tworzenia skrótowców literowych w języku polskim byłoby PChW^[1], taka nazwa nie jest jednak spotykana. PCV nie jest poprawnym akronimem ani od nazwy międzynarodowej, ani od polskiej.