Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku

Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku – monument upamiętniający Grzegorza z Sanoka w Sanoku.

Pomnik Grzegorza z Sanoka
w Sanoku

Państwo	Polska
Miejscowość	Sanok
Miejsce	Ul. Teofila Lenartowicza 2 (Śródmieście)
Typ obiektu	posąg na cokole
Projektant	Marian Konieczny
Data odsłonięcia	27 kwietnia 1986
Położenie na mapie Sanoka Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku
Położenie na mapie Polski Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku
Położenie na mapie powiatu sanockiego Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku
49°33′46,86″N 22°12′18,84″E

Pomnik z 1986

Spiżowy pomnik na kamiennym cokole znajduje się przed budynkiem przy ulicy Teofila Lenartowicza 2 u zbiegu z ulicą Jana III Sobieskiego^[1]. Pierwotnie budynek należał do Wilhelma Szomka. Obecnie mieści się w nim Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku.

Inicjatorem budowy pomnika był Władysław Harajda, ówczesny dyrektor biblioteki^[2]. Pomnik powstał według projektu Mariana Koniecznego, który w 1985 wykonał gipsowy odlew pomnika^[3][4]. Pomnik został wykonany przez przedsiębiorstwo GZUT z Gliwic w 1985. Został odsłonięty 27 kwietnia 1986 podczas „Dni Sanoka '86”^[5][6][7].

Przedstawia Grzegorza z Sanoka w pozycji stojącej, z prawą ręką uniesioną i rozłożoną jej dłonią oraz z lewą dłonią trzymającą otwartą księgę. W księdze widoczna treść-cytat Grzegorza z Sanoka: "Trzeba żyć w taki sposób, żeby swoją działalnością, pracą, twórczością być użytecznym dla innych. Losy kraju i świata nie zależą od sił nadprzyrodzonych, ale od samych ludzi". Wysokość pomnika wraz z dwumetrowym cokołem wynosi łącznie 5 m i 54 cm^[8].

Zarys pomnika został uwieczniony na wybitym w 1986 medal upamiętniającym Grzegorza z Sanoka, zaprojektowanym przez Czesława Dźwigaja^[9].

W lipcu 1994 pomnik i jego otoczenie zostały odnowione^[10]. W sierpniu 2004 wykonano renowację pomnika, podczas której odnowiono patynę pokrywającą statuę i postument wykonany z piaskowca^[8].

Idea pomnika z 1904

W maju 1904 sanocki lekarz dr Karol Zaleski wysunął propozycję ufundowania pomnika Grzegorza z Sanoka na Placu Panny Marii, gdzie planowano utworzenie ulicy Grzegorza z Sanoka^[11]. W późniejszym czasie Towarzystwo Upiększania miasta Sanoka zbierało fundusze na budowę pomnika^[12][13].