Prowokator (film)

Prowokator – film polsko-czesko-brytyjski z 1995 roku w reżyserii Krzysztofa Langa.

Prowokator

Gatunek	dramat psychologiczny sensacyjny
Rok produkcji	1995
Data premiery	31 maja 1995
Kraj produkcji	Polska Czechy Wielka Brytania
Język	polski oraz rosyjski, węgierski
Czas trwania	88 min
Reżyseria	Krzysztof Lang
Scenariusz	Maciej Maciejewski, Krzysztof Lang
Główne role	Bogusław Linda Krzysztof Pieczyński Danuta Stenka Bartłomiej Topa
Muzyka	Michał Lorenc
Zdjęcia	Artur Reinhart
Scenografia	Barbara Komosińska
Kostiumy	Dorota Roqueplo
Montaż	Elżbieta Kurkowska
Produkcja	Filmcontract Ltd. Telewizja Polska Mark Forstater Production Ltd. Pictus Ltd.
Dystrybucja	Zespół Filmowy Kadr

Plenery

• Zakopane
• Tatry (okolice Morskiego Oka).

Obsada

• Bogusław Linda – Artur Maria Herling (vel Jan Nowicki)
• Krzysztof Pieczyński – Andrzej Woyda
• Danuta Stenka – Marta Moraczewska, partnerka Andrzeja
• Bartłomiej Topa – Adam Tański
• Adam Bauman – Piotr
• Andrzej Blumenfeld – Struwe, agent Ochrany w Zakopanem
• Liubomiras Laucevičius – pułkownik Pirinow
• Aleksandr Pieskow – Nowikow
• Joanna Trzepiecińska – Anna, żona Kawielina
• Henryk Bista – księgarz
• Gieorgij Martirosjan – Andrej Kawielin, generalny prokurator Warszawy
• Oksana Czerwiakow – Olga, córka Kawielina
• Magdalena Hanitze – Natasza, córka Kawielina
• Monika Bolly – Marie Sophie Boleugne, guwernantka córek Kawielinów
• Andrzej Szenajch – Ilja Kuruta, sekretarz Kawielina
• Paweł Iwanicki – uczestnik zamachu na Pirinowa
• Sławomir Grzymkowski – uczestnik zamachu na Pirinowa
• Janusz Rafał Nowicki – prokurator
• Piotr Wawrzyńczak – Jankowski, informator Pirinowa w więzieniu
• Paweł Nowisz – dróżnik
• Jolanta Fraszyńska – urzędniczka na poczcie
• Edyta Olszówka – góralka Hanka
• Marek Siudym – żandarm konwojujący Herlinga i Tańskiego
• Marcin Jędrzejewski – strażnik
• Mirosław Zbrojewicz – strażnik
• Jacek Lenartowicz – żandarm
• Jan Prochyra – lekarz więzienny
• Andrzej Środziński

Opis fabuły

Zdecydowana część akcji filmu rozgrywa się w 1909 roku. Artur Herling jest terrorystą walczącym z przedstawicielami carskiej władzy na terenie Królestwa Polskiego. W zamachu na generalnego prokuratora Warszawy Andrieja Kawielina przypadkowo giną jego córki i ich guwernantka. Herling zostaje pojmany i osadzony w więzieniu pod nadzorem pułkownika Pirinowa. Wyrzuty sumienia, wywołane śmiercią niewinnych osób i działanie Pirinowa powodują, że Herling załamuje się i próbuje się powiesić. Pułkownik nakłania go do odkupienia win poprzez pomoc w schwytaniu niebezpiecznego dla rosyjskiej władzy dziennikarza i początkującego terrorysty Andrzeja Woydy. Herling ucieka z transportu więziennego i z pomocą innego więźnia, Adama Tańskiego, udaje się do Zakopanego. Tam poznaje Woydę i jego przyjaciółkę Martę Moraczewską. Woyda nakłania Artura do udziału w zamachu na pułkownika Pirinowa, w międzyczasie starając się zarazić swojego gościa pasją taterniczą. Podczas wspinaczki na Kazalnicę Herling zdradza Woydzie, iż jest zdrajcą i przybył tu z polecenia Pirinowa, a także sugeruje, iż wie o wcześniejszym epizodzie z życia Andrzeja, kiedy ów zdradził przed pułkownikiem swoich towarzyszy. Woyda strzela do Herlinga, który spada ze skalnej półki i ginie. Następnie Woyda przeprowadza udany zamach na pułkownika Pirinowa. Napisy końcowe filmu informują, że działał w organizacji bojowej i dokonał jedenastu zamachów, w 1918 roku wstąpił do partii bolszewików, a w 1936 roku został rozstrzelany z rozkazu Stalina. Jego przyjaciółka Marta wyjechała do Ameryki Północnej i tam zajmowała się fotografią.

Nagrody

• 1995 – 20. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni:
  • Michał Lorenc – nagroda za muzykę
  • Dorota Roqueplo – nagroda za kostiumy

Linki zewnętrzne

• Prowokator w bazie IMDb (ang.)
• Prowokator w bazie Filmweb
• Prowokator w bazie filmpolski.pl