Przygody psa Cywila

Przygody psa Cywila – polski czarno-biały serial telewizyjny zrealizowany w latach 1968-1970.

Przygody psa Cywila

Gatunek	sensacyjny, kryminał, młodzieżowy
Kraj produkcji	Polska
Oryginalny język	polski
Główne role	Krzysztof Litwin Zofia Czerwińska Henryk Bąk Wojciech Pokora
Liczba odcinków	7
Produkcja
Produkcja	Zespół Realizatorów Filmowych „Kamera” Zespół Filmowy „Plan”
Reżyseria	Krzysztof Szmagier
Scenariusz	Krzysztof Szmagier Jerzy Janicki
Muzyka	Jerzy Matuszkiewicz
Zdjęcia	Stefan Matyjaszkiewicz Andrzej Ramlau
Scenografia	Ewa Braun Andrzej Płocki
Czas trwania odcinka	30 min
Pierwsza emisja
Data premiery	9 września 1971
Stacja telewizyjna	Telewizja Polska
Lata emisji	1971

Lista odcinków

1. Trudne dzieciństwo
2. Eksternista
3. Pościg
4. Przez granicę
5. Zbiegowie
6. W puszczy
7. Niewypały

Obsada

• Krzysztof Litwin – sierżant Walczak
• owczarek niemiecki Bej - pies Cywil
• Elżbieta Borkowska-Szukszta – pielęgniarka
• Zygmunt Apostoł - oficer dyżurny ( odc.6)
• Wojciech Pokora – porucznik Zubek
• Aniela Świderska - kierowniczka domu dziecka
• Alina Szpak - wychowawczyni w domu dziecka
• Henryk Bąk – pułkownik, kierownik Zakładu Tresury Psów Milicyjnych
• Zofia Czerwińska – pani Jadzia, sekretarka pułkownika
• Józef Pieracki – weterynarz w Zakładzie Tresury
• Marian Łącz – oficer prowadzący szkolenie psów (odc. 2)
• Piotr Fronczewski – oficer jedzący obiad z Zubkiem (odc. 1); porucznik, komendant posterunku (odc. 7)
• Wacław Kowalski – przemytnik (odc. 4)
• Andrzej Krasicki – profesor myśliwy (odc. 4)
• Krzysztof Kalczyński – porucznik WOP (odc. 4)
• Joanna Sobieska – córka przemytnika (odc. 4)
• Maria Chwalibóg – kobieta „Czarnego” (odc. 4)
• Lech Sołuba – Słowak, wspólnik przemytnika (odc. 4)
• Tomasz Zaliwski – milicjant motocyklista (odc. 5)
• Ryszard Bacciarelli – major Bielski (odc. 5)
• Krzysztof Świętochowski – zbiegły więzień (odc. 5)
• Stanisław Tym – zbiegły więzień (odc. 5)
• Iwa Młodnicka – lekarka (odc. 6)
• Teresa Lipowska – nauczycielka (odc. 7)
• Wojciech Duryasz – lekarz pogotowia (odc. 7)
• Andrzej Siedlecki
• Ryszard Pracz – porucznik
• Edward Dymek – chłopiec (odc. 7)
• Czesław Mroczek -robotnik remontujący most (odc. 2)
• Włodzimierz Kmicik - oficer MO ( odc. 3)
• Jolanta Bohdal - dziewczyna na polowaniu (odc.3)
• Zdzisław Kielecki - pilot helikoptera (odc .3 i 5)
• Adam Dębski -leśniczy ( odc. 3)
• Ewa Braun - protokolantka na komisariacie ( odc.3)
• Wiesław Nowosielski - WOP-ista (odc.3)
• Marek Siudym -słowacki pogranicznik ( odc.4)
• Bożena Walter - spikerka w tv (odc. 5)
• Wiesława Niemyska - dziewczyna napadnięta przez zbiegów (odc.5)
• Kazimierz Dębicki - milicjant ( odc. 5)
• Maciej Englert - milicjant (odc.5)
• Teodor Gendera - strażnik przewożący więźniów (odc. 5)
• Mariusz Gorczyński - strażnik przewożący więźniów (odc.5)
• Andrzej Nardelli - milicjant (odc.5)
• Zbigniew Józefowicz -komendant (odc. 6)
• Ryszard Pracz - porucznik ( odc. 6) rola ddubbingowana przez Piotra Fronczewskiego
• Joanna Goszczyńska - Gosia (odc. 6)
• Piotr Kąkolewski - Jacek Iwicki (odc.6)
• Bogdan Izdebski - odc. 7) rola dubbingowana przez Krystynę Chimanienko
• Zbigniew Dobrzyński - oficer w sztabie ( odc.7)

Fabuła

Fabuła toczy się wokół losów nadmiarowego szczeniaka rasy owczarek niemiecki, podopiecznego sierżanta Walczaka – milicjanta z oddziału zajmującego się tresurą i wykorzystaniem specjalnie szkolonych psów milicyjnych. Pies Cywil przeznaczony pierwotnie do uśpienia, skierowany zostaje później do domu dziecka jako podopieczny dzieci, skąd jednak ucieka i powraca do milicyjnego ośrodka szkolenia psów. Każdy z odcinków w sensacyjnej otoczce prezentuje metodę wykorzystania psów w pracy milicji. Odcinków powstało siedem – wszystkie w reżyserii Krzysztofa Szmagiera.

Plenery

Serial rozgrywa się m.in. w miejscowości Sułkowice. Obecnie mieści się tam „Zakład Kynologii Policyjnej” Centrum Szkolenia Policji. W ośrodku jako eksponat znajduje się jeden z owczarków niemieckich grających rolę Cywila (a także Szarika w serialu Czterej pancerni i pies).

Nawiązania

• W drugim odcinku serialu dyrektorka domu dziecka mówi, że „dzieci chcą, żeby oddanego im przez milicję psa (Cywila) nazwać Szarik”, co jest nawiązaniem do serialu Czterej pancerni i pies.
• Postać porucznika Zubka (choć zupełnie odmiennego charakterologicznie) występuje także w serialu 07 zgłoś się (1976-1981), gdzie rolę tę odgrywa Zdzisław Kozień. Nawiązanie jest tym bardziej wymowne, że autorem scenariusza i reżyserem obu seriali był Krzysztof Szmagier.
• W odc. 7 serialu Zmiennicy pt. „Warszawski łącznik” (1986) pies milicyjny szukający na lotnisku Warszawa-Okęcie narkotyków w bagażach podróżnych także nosi imię „Cywil”, ale należy do rasy labrador retriever.
• W odcinku 13 serialu Komisarz Alex (2011) tytułowy psi bohater ogląda jeden z odcinków „Przygód psa Cywila”.
• Grający tytułową rolę owczarek imieniem Bej był psem reżysera Krzysztofa Szmagiera (zagrał również w 4. odcinku serialu 07 zgłoś się). Pisząc scenariusz, Krzysztof Szmagier początkowo planował, że tytułowy bohater w filmie będzie też tak się nazywał. Prawdziwe imię psa pada w pierwszym odcinku: poprzedni pies sierżanta Walczaka, który zginął na służbie, ratując swego pana, nazywał się właśnie Bej^[1].

Nagrody

• 1972 – Krzysztof Szmagier – Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji
• 1973 – Krzysztof Szmagier – Poznań (FF dla Dzieci) – Nagroda Jury Dziecięcego (Marcinek)