Rozrzutka brunatna

Rozrzutka brunatna (Woodsia ilvensis (L.) R. Br.) – gatunek rośliny z rodziny rozrzutkowatych (Woodsiaceae).

Rozrzutka brunatna

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	rozrzutkowate
Rodzaj	rozrzutka
Gatunek	rozrzutka brunatna
Nazwa systematyczna
Woodsia ilvensis (L.) R. Br. Trans. Linn. Soc. London 11: 173 (1815)[3]

Zasięg występowania

Gatunek arktyczno-alpejski. Występuje wokółbiegunowo w Ameryce Południowej, Azji i Europie. W Polsce występuje tylko na jednym stanowisku – na górze Wdżar w paśmie łączącym Lubań z Pieninami. Dawniej podawane dwa stanowiska (w Górach Sowich i na Pomorzu Zachodnim) już nie istnieją^[4].

Morfologia

Pokrój

Drobna roślina do 20 cm wysokości tworząca kępki o średnicy 1–5 cm^[4].

Liście

Wraz z ogonkiem bardzo gęsto pokryte łuskami. Ogonek kasztanowaty, błyszczący. Blaszka podłużna, podwójnie pierzasta^[4].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Roślina reglowa. Rośnie na piargach i w szczelinach skał andezytowych. Zarodnie dojrzewają w lipcu i sierpniu. Gatunek charakterystyczny dla rzędu Androsacetalia vandelli^[5]. Liczba chromosomów 2n=82^[4].

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 2004 roku^[6][7].

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[8]: E (wymierający); 2016: CR (krytycznie zagrożony)^[9].
• Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej czerwonej księgi roślin^[10][11]: CR (krytycznie zagrożony).