Sybin

Sybin (rum. Sibiu, węg. Nagyszeben, niem. Hermannstadt) – miasto w środkowej Rumunii, w Siedmiogrodzie, stolica okręgu Sybin. Leży nad rzeką Cibin, dopływem Aluty.

Sybin

Sibiu

Herb
Państwo	Rumunia
Okręg	Sybin
Zarządzający	Astrid Fodor[1]
Powierzchnia	121 km²
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość	134 298[2] 1417 os./km²
Nr kierunkowy	02-69
Kod pocztowy	550000
Tablice rejestracyjne	SB
Położenie na mapie okręgu Sybin Sybin
Położenie na mapie Rumunii Sybin
45°48′N 24°09′E
Strona internetowa

Historia

Sybin został założony w roku 1190 przez saskich kolonistów na terenie ówczesnego Królestwa Węgier. Najprawdopodobniej zostało zbudowane w pobliżu rzymskiego posterunku, Caedonii, opuszczonego w czasach przybycia Sasów^[3].

W XIV wieku Sybin był już ważnym ośrodkiem handlu. W 1376 roku rzemieślnicy byli podzieleni na 19 cechów. Miasto było także najważniejszym z siedmiu miast, które dały najpierw niemiecką – Siebenbürgen – a następnie polską – Siedmiogród – nazwę Transylwanii. Znajdował się tu także Universitas Saxorum, zgromadzenie Niemców w Siedmiogrodzie. Zwyczajowo w XVII wieku opisywano Sybin jako najbardziej wysunięte na wschód miasto kultury zachodnioeuropejskiej; było także ważnym skrzyżowaniem szlaków pocztowych biegnących na wschód – do Turcji i dalej do Persji, Chin^[3].

Dnia 15 marca 1849 w czasie powstania węgierskiego, w okolicach Sybinu miała miejsce ważna bitwa pod dowództwem gen. Józefa Bema dowodzącego powstańcami węgierskimi przeciw połączonym siłom austriacko-rosyjskim. W 1897 roku na zamówienie Węgrów grupa polskich i węgierskich malarzy pod kierunkiem Jana Styki namalowała poświęcony temu wydarzeniu obraz pod tytułem Panorama siedmiogrodzka.

W XVIII i XIX wieku Sybin stał się ważnym ośrodkiem dla Rumunów zamieszkujących zarówno Siedmiogród, jak i zależne od Turcji Hospodarstwa Wołoskie i Mołdawskie. Swoją siedzibę miał tu Banca Albina, pierwszy bank, którego właścicielem był Rumun, a także ASTRA (Siedmiogrodzkie Stowarzyszenie Literatury i Kultury Rumuńskiej). W latach 60. XIX wieku w Sybinie ulokowano siedzibę prawosławnej rumuńskiej metropolii siedmiogrodzkiej – do tej pory miasto ma status jednego z najważniejszych centrów duchowych Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego^[3][4].

Po I wojnie światowej i ostatecznym rozpadzie Austro-Węgier Sybin wszedł w skład Rumunii – potwierdzono to traktatem z Trianon. Część populacji miasta nadal stanowią Węgrzy i Niemcy, chociaż duża część tych ostatnich wyemigrowała do RFN po rumuńskiej rewolucji. Obecnie 2% populacji Sybina to Węgrzy, a 1,6% – Niemcy. Z grona tych ostatnich pochodzi były prezydent Rumunii w latach 2014-2025, Klaus Johannis^[3], sprawujący poprzednio urząd mera Sybina (2000-2014). Swoje dzieciństwo spędziła w Sybinie Joanna Rawik.

W 2007 roku Sybin pełnił honory Europejskiej Stolicy Kultury.

Transport

Sybin jest ważnym węzłem drogowym. Międzynarodowa droga E68/1 krzyżuje się tu z drogami krajowymi nr 7 i 14. W Sybinie znajduje się także międzynarodowy port lotniczy. Miasto jest również węzłem kolejowym, z obsługiwanymi przez CFR Călători połączeniami do Braszowa, Râmnicu Vâlcei, Alba Iulia, Oradei i Bukaresztu. W mieście znajduje się stacja kolejowa Sibiu.

Operatorem komunikacji miejskiej jest Tursib. Obsługuje on jedną podmiejską linię tramwajową do Rășinari, pięć linii trolejbusowych oraz około dwudziestu linii autobusowych.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, precyzyjny, chemiczny, włókienniczy, odzieżowy, spożywczy, drzewny oraz obuwniczy^[5].

Muzea

• Muzeum Brukenthala
  • Muzeum historyczne
  • Muzeum historii farmacji
  • Muzeum historii naturalnej
  • Muzeum broni i trofeów myśliwskich

• Muzeum ASTRA
  • Muzeum etnografii i sztuki ludowej im. Emila Sigerusa
  • Muzeum etnografii powszechnej „Franz Binder”
  • Muzeum kultury siedmiogrodzkiej „ASTRA”
  • Muzeum techniki ludowej (Muzeum tradycyjnej kultury ludowej „ASTRA”)

Miasta partnerskie

• Bauru, Brazylia
• Columbia, USA
• Klagenfurt am Wörthersee, Austria
• Landshut, Niemcy
• Marburg, Niemcy
• Mechelen, Belgia
• Rennes, Francja
• Valencia, Wenezuela
• Wirral, Wielka Brytania

Ludzie związani z Sybinem

• Samuel von Brukenthal – habsburski gubernator Wielkiego Księstwa Siedmiogrodu
• Hermann Oberth – austriacko-niemiecki fizyk i wynalazca
• Mario Bischin – rumuński piosenkarz
• Philipp Johann Ferdinand Schur – niemiecki botanik, założyciel Siedmiogrodzkiego Towarzystwa Nauk Przyrodniczych
• Klaus Iohannis – Prezydent Rumunii

Galeria

Widok ogólny centrum Sybina. Od lewej wieża ratuszowa, katedra ewangelicka NMP, kościół kalwiński.
Po prawej katedra prawosławna

Widoki miasta

• 
  Sybin według obrazu Fransa Neuhausera z 1808
• 
  Widok miasta z kościołem kalwińskim
• 
  Widok miasta z prawosławnym soborem Trójcy Świętej
• 
  Mały Rynek

Zabytki

• 
  Narodowe Muzeum Brukenthala
• 
  Fragment Małego Rynku
• 
  Dawny kościół farny, obecnie katedra ewangelicka
• 
  Baszta Dulgherilor z XIV wieku

• 
  Wieża ratuszowa
• 
  Fragment Starego Miasta, w głębi wieża kościoła farnego
• 
  Brama Schodowa (Turnul Scărilor)
• 
  Kościół warowny w Cristian k. Sibiu

Varia

• 
  Fragment Dużego Rynku z widokiem na katedrę katolicką i Muzeum Brukenthala
• 
  Fragment starego miasta
• 
  Ulica Mitropoliei
• 
  Bulwar Victoriei

• 
  Uniwersytet „Lucian Blaga” w Sybinie
• 
  Collegium Brukenthalau
• 
  Pomnik Fryderyka Schillera
• 
  Główna stacja kolejowa w Sybinie