Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Szczutowo (województwo mazowieckie)
wieś w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Szczutowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Szczutowo[4][6]. Ma status sołectwa[7]. Najbliższe miasta to Sierpc i Rypin. Miejscowość położona jest nad Jeziorem Szczutowskim.
We wsi znajduje się komisariat policji[8], poczta[9], Ochotnicza Straż Pożarna[10], biblioteka publiczna[11] oraz Dom Pomocy Społecznej im. Jana Pawła II[12]. W Szczutowie funkcjonuje Szkoła podstawowa im. Władysława Stanisława Reymonta[13] oraz funkcjonowało Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków[14].
Na terenie miejscowości znajduje się rzymskokatolicka parafia św. Marii Magdaleny[15], jej świątynią jest zabytkowy drewniany kościół wzniesiony w połowie XVIII wieku[16][17].
Remove ads
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Szczutowo.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011) wieś liczyła 738 mieszkańców[2].
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
XVI–XVII wiek
Według regestru poborowego z 1564 we wsi mieszkało 10 kmieci i 2 zagrodowych rzemieślinków. Siedział tu również Bartłomiej, poddany Urszuli Sierpskiej[18], która była córką Elżbiety ze Skórków Sierpskiej i Prokopa Sierpskiego vel Gulczewskiego, starosty i chorążego płockiego[19] W 1624 wieś została przepisana przez Zofię Potulicką na uposażenie klasztoru benedyktynek w Sierpcu[20][21]. Prawdopodobnie następnie wieś przeszła na jej córkę Urszulę Lwowską, która wyszła za mąż za Piotra Potulickiego herbu Grzymała. Kolejnym właścicielem był ich syn – Stanisław Potulicki, po którego śmierci (ok. 1618) wieś odziedziczyła jego żona – Zofia Potulicka ze Zbąskich[22]. Zofia Potulicka w 1624 przepisała wieś na uposażenie klasztoru benedyktynek w Sierpcu[20][21].
XVIII–XIX wiek
Według spisu majątków ziemskich z 1789 wieś była dalej własnością Zakonnic Panien Benedyktynek z Sierpca i pani Broniewskiej[23]. W efekcie II rozbioru Polski w 1793 wieś została włączona do Królestwa Prus i najprawdopodobniej wtedy w efekcie konfiskaty majątków kościelnych przeszła na rzecz skarbu państwa. Po okresie Księstwa Warszawskiego wieś stała się częścią Królestwa Polskiego. W związku z tym wykaz z 1825 informuje, że Szczutowo z 11 domami wchodziło w skład Dóbr Rządowych należących do Ekonomii Serpskiéy w Obwodzie Mławskim[24]. W 1827 w 11 domach mieszkało 89 osób, ponadto była tu Strażnica leśnictwa rządowego Lipno[18].
W 1863 w okresie powstania styczniowego w okolicach wsi doszło do kilku potyczek oddziałów powstańczych z oddziałami rosyjskimi. Część poległych powstańców została pochowana na szczutowskim cmentarzu[25].
W 1864 przeprowadzono uwłaszczenie, na mocy którego chłopi uzyskali prawo własności ziemi. W efekcie w 1890 Szczutowo jest określane jako wieś włościańska z 21 domami i 169 mieszkańcami, należąca do parafii Gójsk. Wieś posiadała wtedy kościół filialny, urząd gminy, szkołę początkową i wiatrak[18].
XX wiek
Zgodnie z mapą z 1915 we wsi były 22 nieruchomości oraz kościół i cmentarz[26].
Według spisu powszechnego z 1921 w Szczutowie było 38 budynków i 254 mieszkańców. Wszyscy mieszkańcy deklarowali się jako Polacy wyznania rzymskokatolickiego[27].
We wsi od 1937 znajdowała się stacja kolejowa na odcinku linii kolejowej nr 33 od Sierpca do Brodnicy. Ruch pociągów pasażerskim na tym odcinku został zawieszony 3 kwietnia 2000[28].
Nieopodal wsi znajdowała się leśniczówka. W czasie II wojny światowej w leśniczówce mieszkali żołnierze niemieccy. Leśniczówkę przynależąca do Nadleśnictwa Płock rozebrano w 2005[29].
W okresie II wojny światowej wieś została włączona do III Rzeszy, a jej nazwa została zmieniona na „Schüttau”[30].
Remove ads
Pozostałe informacje
W Szczutowie urodzili się biskup pomocniczy diecezji płockiej Roman Marcinkowski[31], a także uczestnicy powstania warszawskiego Sabina Domańska[32][33][34] oraz Michał Witkowski[35].
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads