Tomasz Silarski

Tomasz Silarski (ur. 11 września 1895 w Nagórzanach, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – polski nauczyciel, porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Tomasz Silarski

porucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia	11 września 1895 Nagórzany
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	I Brygada Legionów Polskich 45 Pułk Piechoty Austro-Węgier 3 Batalion Strzelców Sanockich 42 Pułk Piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa (kampania wrześniowa agresja ZSRR na Polskę)
Późniejsza praca	nauczyciel

Życiorys

Urodził się 11 września 1895 w Nagórzanach^[1]. Był synem Antoniego (ur. 1867, rolnik^[1]) i Katarzyny, z domu Nawalany (ur. 1874)^[2][a]. Od 1908 uczęszczał do C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie w 1914 ukończył V klasę jako prywatysta^[3][4]

Po wybuchu I wojny światowej 8 sierpnia 1914 przystąpił do Związku Strzeleckiego, a później do Legionów Polskich i walczył w składzie II Brygady Legionów Polskich. 27 listopada 1917 odniósł rany nogi. Po rekonwalescencji został wcielony do armii Austro-Węgier w maju 1917. Został skierowany na front włoski i tam służył w szeregach 45 pułku piechoty. W tym czasie odniósł rany głowy.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie wstąpił do Wojska Polskiego. Został przydzielony do 3 batalionu Strzelców Sanockich. Od lutego 1919 walczył w wojnie polsko-ukraińskiej, w tym pod Chyrowem, Baligrodem, Cisną. W 1920 wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Uczestnicząc w bojach pod Kijowem został wzięty do niewoli pod Brzeżanami, skąd po trzech tygodniach uciekł i powrócił do wojsk polskich. Został wówczas oddelegowany na kurs rachunkowości we Lwowie w wymiarze dwóch miesięcy, a następnie mianowany do stopnia sierżanta. 1 grudnia 1920 skierowano go na kurs dokształcający dla uczniów żołnierzy. 2 lipca 1921 zdał maturę, a 21 lipca został przeniesiony do rezerwy.

Po zwolnieniu z wojska został nauczycielem w polskiej Szkole Powszechnej w Trzciannem^[5]. Od 1 lipca do 24 sierpnia odbył kurs podchorążych w Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty nr 8 w Grudziądzu i ukończył go ze stopniem podchorążego. Został awansowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem 1 września 1929^[6]. W latach 20. i 30 był oficerem rezerwowym 42 pułku piechoty z Białegostoku^[7], w którym odbył ćwiczenia w 1923 i 1928. 19 marca 1939 został mianowany na stopień porucznika. Należał do kadry Okręgu Korpusu Nr III.

Był żonaty z Karoliną. Po wybuchu II wojny światowej po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów, po czym był przetrzymywany w obozie w Kozielsku^[8]. Na wiosnę został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jego ciało nie zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji w 1943^[9].

Upamiętnienie

W 2007 prezydent Lech Kaczyński awansował go pośmiertnie do stopnia kapitana^[10][11].

9 kwietnia 2010 Tomasz Silarski został uhonorowany przez Dąb Pamięci zasadzony przy szkole podstawowej im. św. Franciszka w Trzciannem^[5].

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
• kampania wrześniowa

Uwagi

1. Inne źródło podało panieńskie nazwisko matki: Nawolan.