Trznadel czarnogłowy

Trznadel czarnogłowy^[4] (Granativora melanocephala) – gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny trznadli (Emberizidae), zamieszkujący Eurazję. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony.

Trznadel czarnogłowy

Granativora melanocephala[1]
(Scopoli, 1769)
Samiec
Samica
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	trznadle
Rodzaj	Granativora
Gatunek	trznadel czarnogłowy
Synonimy
Emberiza melanocephala Scopoli, 1769[2] Melophus melanocephalus (Scopoli, 1769)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
w sezonie lęgowym      zimowiska

Systematyka

Część systematyków zalicza trznadla czarnogłowego do rodzaju Emberiza^[5][6]. Jest to gatunek monotypowy^[5][6].

Morfologia

Wygląd

Samiec w upierzeniu godowym ma głowę czarną, żółty spód ciała i boki szyi oraz kasztanowy grzbiet. Skrzydła i ogon ciemne, ale pióra z jasną obwódką. Samica ubarwiona bardzo skromnie, szarobrązowa z brudnożółtym spodem ciała.

Wymiary średnie

długość ciała 15,5–17,5 cm^[5]
rozpiętość skrzydeł ok. 26–29 cm
masa ciała 23–33 g^[5]

Zasięg występowania

Trznadel czarnogłowy występuje od południa Europy (Włochy, tereny byłej Jugosławii, Albania, Grecja, Bułgaria, wschodnia Rumunia, Turcja, wschodnia Ukraina i południowo-zachodnia Rosja) przez Cypr, kraje Kaukazu Południowego i Bliski Wschód aż po zachodni Pakistan^[3][5]. Wędrowny, zimuje w zachodnich Indiach^[5].

Do Polski zalatuje wyjątkowo (do końca 2017 odnotowano zaledwie 3 potwierdzone stwierdzenia, dwa ostatnie miały miejsce w 2015 i 2017)^[7].

Ekologia i zachowanie

Jaja z kolekcji muzealnej

Biotop

Gaje oliwne, sady, zarośla makii.

Głos

Śpiew na początku szorstki, potem przechodzi w metalicznie dzwoniący. Często śpiewa na wyeksponowanych miejscach.

Gniazdo

Na drzewach lub krzewach.

Jaja

Składa od 4 do 6 jaj.

Wysiadywanie, pisklęta

Od zniesienia ostatniego jaja trwa 12–14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 9–12 dniach.

Pożywienie

Nasiona roślin, w czasie karmienia młodych owady.

Status i ochrona

IUCN uznaje trznadla czarnogłowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy na rok 2015, zawiera się w przedziale 7–26 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany^[3].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową^[8].

Zobacz też

• ptaki Polski