Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Ulica Eugeniusza Geta-Stankiewicza we Wrocławiu
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Ulica Eugeniusza Geta-Stankiewicza – ulica położona we Wrocławiu na Starym Mieście, w jego części nazywanej Nowym Miastem[1][2][3][4][5]. Łączy ulicę Jana Ewangelisty Purkyniego z placem Polskim i bulwarem Xawerego Dunikowskiego stanowiącym w tym miejscu fragment Promenady Staromiejskiej[1][3][5][6][7]. Ulica ma 91 m długości[1][5].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Na wschód od ulicy usytuowana była cegielnia. Stąd od 1403 r. określana była nazwą by den czigelschewnen czyli Ceglana[3], podobnie jak pobliski plac Polski, a ówcześnie Ceglarski[8]. Później prawdopodobnie powstały kolejne cegielnie, a także prowadzono wyrób garnków. Z 1372 r. pochodzi wzmianka o sporze między miastem a biskupem o teren tu położony[9].
Do 1807 r. teren ten położony był w obrębie fortyfikacji miejskich[8][9]. Znajdowała się tu Brama Ceglarska[9][10][11][12], która powstała w XIV wieku, kolejno przebudowana w 1535 r., a w 1585 r. wyburzono basteję[10][12]. Później na wschód od ulicy zbudowano w latach 1586-1589 się Bastion Ceglarski[8][9][10][12]. Od tego roku rozpoczęto ich rozbiórkę[8][12], a na północ od ulicy wzdłuż brzegu rzeki Odry urządzono Promenadę Staromiejską[8][9][13], ze wzgórzem widokowym urządzonym na reliktach bastionu, obecnie Wzgórze Polskie[9][12][14], zapewniające widok na panoramę historycznej zabudowy Ostrowa Tumskiego[14]. Z ulicą Garncarską łączyła się nieistniejąca dziś ulica Polska (Polnischegasse, Basteigasse) biegnąca niegdyś do ulicy Bernardyńskiej, zlikwidowana w 1964 r.[15].
Po zachodniej stronie ulicy znajduje się kompleks zabudowy należący dziś do Akademii Sztuk Pięknych, a wcześniej zbudowany dla potrzeb zbudowano Królewskiej Szkoły Sztuki, Budownictwa i Rzemiosła, użytkowany od 1867 r.[8][9][16][17].
Południową oś widokową ulicy zamyka kompleks zabudowy z rotundą, w której eksponowana jest Panorama Racławicka. Jego budowa rozpoczęła się 10.11.1966 r. Autorami projektu byli Ewa Dziekońska i Marek Dziekoński[18]. Autorami zaś samej panoramy byli Jan Styka i Wojciech Kossak, dziś upamiętnieni również w nazwie przylegającej do kompleksu ulicy Jana Styki i Wojciecha Kossaka. Otwarcie ekspozycji z panoramą miało miejsce 1985 r.[19][20]
Remove ads
Nazwy
W swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:
- By den czigelschewnen (Ceglana), od 1403 r. do 1945 r.[3]
- Garncarska, od 1945 r. do 19.07.2022 r.[1][3][21]
- Eugeniusza Geta-Stankiewicza, od 19.07.2022 r.[5][22].
Powojenna nazwa ulicy – Garncarska – została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 97 z 31.11.1945 r.[1]. Natomiast współczesna nazwa ulicy – Eugeniusza Geta-Stankiewicza – została ustalona uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie zmiany nazwy ulicy na terenie Wrocławia[5][22].
Remove ads
Układ drogowy
Do ulicy przypisana jest droga gminna numer 105000D o długości 91 m[1][5] klasy dojazdowej[23] położona na działkach o łącznej powierzchni 785 m2[1][5][24]. Ulica biegnie od ulicy Jana Ewangelisty Purkyniego do placu Polskiego[1][5][6][22]. W całości objęta jest strefą ograniczenia prędkości do 30 km/h[25]. Wzdłuż ulicy dopuszczono kontraruch rowerowy[26].
Ulice powiązane z ulicą Eugeniusza Geta-Stankiewicza:
Zabudowa i zagospodarowanie
Podsumowanie
Perspektywa
Po zachodniej stronie ulicy znajduje się kwartał zabudowy śródmiejskiej z kompleksem budynków Akademii Sztuk Pięknych[8][9][31], o wysokości zabudowy do 27 m[32]. Północny kraniec i wschodnia strona ulicy to tereny zielone placu Polskiego, Promenady Staromiejskiej i Wzgórza Polskiego urządzonego na reliktach Bastionu Ceglarskiego[7][8][12][13][14]. Znajduje się tu nieużytkowany budynek dawnego szaletu miejskiego[28]. Zaś przy południowym krańcu ulicy za ulicą Jana Ewangelisty Purkyniego znajduje się kompleks zabudowy z rotundą Panoramy Racławickiej[11][19].
Ulica położona jest w obszarze znajdującym się na wysokości bezwzględnej pomiędzy 117,5 a 118,5 m n.p.m.[33]. Teren po wschodniej stronie ulicy jest objęty rejonem statystycznym nr 933170, w którym gęstość zaludnienia wynosiła 6389 osób/km² przy 493 osobach zameldowanych, natomiast teren po stronie zachodniej objęty jest rejonem statystycznym nr 933180 w którym gęstość zaludnienia wynosiła 60 osób/km² przy 19 osobach zameldowanych (według stanu na dzień 31.12.2018 r.[34]
Na północ od ulicy położony jest Bulwar Xawerego Dunikowskiego, w ramach Promenady Staromiejskiej[6][28][7], biegnący nad brzegiem rzeki Odry, jej głównego ramienia, w miejscu rozdziału Odry Górnej na dwa zasadnicze ramiona – Odrę Północną i Odrę Południową, w ramach Śródmiejskiego Węzła Wodnego[35][36].
Remove ads
Ochrona i zabytki
Podsumowanie
Perspektywa
Obszar, na którym położona jest ulica Eugeniusza Geta-Stankiewicza, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII–XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. rej.: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r.[37][38]. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[39][40]. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz historycznego charakteru najstarszej części miasta[41].
Ochroną konserwatorską objęty jest obszar placu Polskiego[42]. Ochronie podlegają również widoki urbanistyczne: z ulicy Jana Ewangelisty Purkyniego, wzdłuż ulicy Eugeniusza Geta-Stankiewicza w kierunku Odry i z bulwaru na Ostrów Tumski, oraz z ulicy Wincentego Kraińskiego wzdłuż placu Polskiego przez ulicę Eugeniusza Geta-Stankiewicza na Wzgórze Polskie[43][44].
Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki i inne obiekty historyczne:
.jpg)
Remove ads
Zobacz też
Uwagi
- Nr rej.: numer wpisu do rejestru zabytków; mpzp - miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego; gez - gminna ewidencja zabytków.
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads