Ustawa o obronie Ojczyzny

Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny – ustawa uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji dotycząca podstawowych spraw z dziedziny obronności kraju^[1]. 17 marca 2022 została jednogłośnie przyjęta przez Senat^[2], a 18 marca 2022 została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę^[3].

Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny

Jarosław Kaczyński i Mariusz Błaszczak
Nazwa potoczna	ustawa o obronie Ojczyzny
Państwo	Polska
Data wydania	11 marca 2022
Miejsce publikacji	Dz.U. z 2022 r. poz. 655
Tekst jednolity	Dz.U. z 2025 r. poz. 825
Data wejścia w życie	23 kwietnia 2022
Rodzaj aktu	ustawa
Przedmiot regulacji	obrona narodowa
Status	obowiązujący
Ostatnio zmieniony przez	Dz.U. z 2025 r. poz. 620
Wejście w życie ostatniej zmiany	1 czerwca 2025
Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Zgodnie z art. 824 ustawa weszła w życie w ciągu 30 dni od dnia ogłoszenia^[4], czyli 23 kwietnia 2022 (początkowo miała wejść w życie z dniem 1 lipca 2022^[5], jednak w związku z inwazją Rosji na Ukrainę, Sejm zmienił datę wejścia w życie ustawy^[6]). Zastąpiła kilkanaście ustaw, w tym ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej^[7].

Rodzaje Sił Zbrojnych według ustawy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy w skład Sił Zbrojnych wchodzą jako ich rodzaje:

• Wojska Lądowe,
• Siły Powietrzne,
• Marynarka Wojenna,
• Wojska Specjalne,
• Wojska Obrony Terytorialnej.

Ponadto zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy w skład Sił Zbrojnych wchodzą również:

• Żandarmeria Wojskowa, jako ich wyodrębniona i wyspecjalizowana służba;
• Wojska Obrony Cyberprzestrzeni jako specjalistyczny komponent Sił Zbrojnych są właściwe do realizacji pełnego spektrum działań w cyberprzestrzeni, w szczególności w zakresie proaktywnej ochrony oraz aktywnej obrony elementów i zasobów cyberprzestrzeni kluczowych z punktu widzenia Sił Zbrojnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 5 tejże ustawy w przypadku ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego stają się z mocy prawa częścią Sił Zbrojnych (podobne rozwiązanie w odniesieniu do Straży Granicznej przewiduje ustawa o Straży Granicznej).

Poprzednie regulacje

Ustawa zastąpiła:

• ustawę z dnia 21 kwietnia 1966 r. o ustanowieniu medalu „Za udział w walkach o Berlin” i medalu „Za zasługi dla obronności kraju” (Dz.U. z 2019 r. poz. 425)
• ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2021 r. poz. 372)
• ustawę z dnia 17 grudnia 1974 r. o uposażeniu żołnierzy niezawodowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2146)
• ustawę z dnia 30 lipca 1992 r. o ustanowieniu Święta Wojska Polskiego (Dz.U. z 1992 r. nr 60, poz. 303)
• ustawę z dnia 3 października 1992 r. o przysiędze wojskowej (Dz.U. z 1992 r. nr 77, poz. 386)
• ustawę z dnia 14 grudnia 1995 r. o ustanowieniu Medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (Dz.U. z 1996 r. nr 32, poz. 140)
• ustawę z dnia 3 września 1999 r. o ustanowieniu Medalu Wojska Polskiego (Dz.U. z 1999 r. nr 84, poz. 936)
• ustawę z dnia 25 maja 2001 r. o odpowiedzialności majątkowej żołnierzy (Dz.U. z 2018 r. poz. 85)
• ustawę z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2022 r. poz. 161)
• ustawę z dnia 23 sierpnia 2001 r. o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców (Dz.U. z 2020 r. poz. 1669)
• ustawę z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową (Dz.U. z 2017 r. poz. 1950)
• ustawę z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 536)
• ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o służbie zastępczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 885)
• ustawę z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1489)^[1].

Nowelizacje

Ustawa została znowelizowana 16 razy. Ostatnia zmiana weszła w życie 1 czerwca 2025^[8]. Opublikowano trzy teksty jednolite ustawy w 2022^[9], 2024^[10] i 2025^[11].