Władysław Lech Terlecki

Władysław Lech Terlecki (ur. 18 maja 1933 w Częstochowie, zm. 3 maja 1999 w Warszawie) – polski pisarz, scenarzysta, autor powieści i opowiadań, słuchowisk, utworów dramatycznych i filmowych oraz scenariuszy. Autor licznych książek poświęconych powstaniu styczniowemu (Spisek, Dwie głowy ptaka, Powrót z carskiego sioła, Rośnie las, Lament).

Zobacz też: Władysław Terlecki.

Władysław Terlecki

Imię i nazwisko	Władysław Lech Terlecki
Data i miejsce urodzenia	18 maja 1933 Częstochowa
Data i miejsce śmierci	3 maja 1999 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura, teatr
Ważne dzieła
Dwie głowy ptaka
Odznaczenia
Strona internetowa

Grób Władysława Terleckiego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

Urodził się w rodzinie Antoniego, ekonomisty, i Eleonory z domu Mikke (1908–1979), księgowej. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Częstochowie^[1]. Po wojnie uczęszczał do Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Romualda Traugutta w Częstochowie. W latach 1951–1954 studiował filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Studiów nie ukończył.

W latach 1954–1958 był redaktorem „Wrocławskiego Tygodnika Katolików”, wydawanego przez Stowarzyszenie Pax zrzeszające katolików współpracujących z władzami komunistycznymi. W 1955 debiutował w katolickim tygodniku „Dziś i Jutro”, popierającym działania władz komunistycznych (był też redaktorem tego tygodnika do 1958). W 1958–1968 był redaktorem działu prozy w dwutygodniku „Współczesność”. Od 1967 przez pewien czas był redaktorem literackim w Polskim Radiu. W latach 70. współpracował nieoficjalnie z Radiem Wolna Europa.

W 1961 został członkiem Związku Literatów Polskich, a w 1966 Polskiego PEN Clubu. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989 członkiem Zarządu Głównego) oraz członkiem-założycielem Stowarzyszenia Pracowników Radia Wolna Europa w Warszawie^[2].

Od 1955 żonaty z Lucyną Terlecką z domu Basaj (1930–2021). Ich córka Barbara (1956–2018), pracowała w Londynie jako dziennikarka BBC. Syn Tomasz (zm. 2017), absolwent ASP, był m.in. autorem książek poświęconych historii Komorowa.

Od 1956 mieszkał w Komorowie k. Pruszkowa. W latach 60. utrzymywał stały kontakt z mieszkającą tam Marią Dąbrowską. Po jej śmierci na mocy testamentu został jedną z osób opiekujących się spuścizną pisarki^[3].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C23-4-3)^[4].

Twórczość

Autor reportaży, nowel, powieści i opowiadań, słuchowisk, dramatów i publicystyki, m.in.:

• Kocie łby (1956)
• Podróż na wierzchołku nocy (1958)
• Pożar (1962)
• Spisek (1966),
• Sezon w pełni (1967)
• Gwiazda Piołun (1968)
• Dwie głowy ptaka (1970)
• Pielgrzymi (1972)
• Powrót z Carskiego Sioła (1973)
• Czarny romans (1974)
• Odpocznij po biegu (1975)
• Herbatka z nieobecnym (słuchowiska radiowe, 1976)
• Rośnie las (1977)
• Wczesny powrót (1978)
• Złoty wąwóz (wybór opowiadań 1978)
• Twarze 1863 (1979)
• Zwierzęta zostały opłacone (1980)
• Trzy etiudy kryminalne (1980)
• Cień karła, cień olbrzyma (1983)
• Pismak (1984)
• Lament (1984)
• Wieniec dla sprawiedliwego (1988)
• Drabina Jakubowa (1988)
• Cyklop (1989)
• Laur i cierń (1989)
• Maski (1989)
• Zabij cara (1992)
• Wyspa kata (1999)

Ekranizacje

• W biały dzień (1980), na podstawie powieści Zwierzęta zostały opłacone, reżyseria Edward Żebrowski
• Stacja (1981), na podst. opowiadania Zamieć, reż. Antoni Krauze
• Pismak (1985), na podst. powieści pod tym samym tytułem, reż. Wojciech Jerzy Has
• Gwiazda Piołun (1999), na podst. powieści pod tym samym tytułem, reż. Henryk Kluba

Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Władysława Lecha Terleckiego.

Spektakle telewizyjne (autor)

• Myśliwi (1967), reż. Andrzej Witkowski
• Późna rozmowa (1968), reż. Teresa Żukowska
• Wieczór imieninowy (1975), reż. Jerzy Domaradzki
• Herbatka z nieobecnym (1976), reż. Tadeusz Worontkiewicz
• Trójkąt z pieskiem (1977), reż. Zdzisław Wardejn
• Przyjdę do pani znów... (1987), reż. Andrzej Sapija
• Cyklop (1989), reż. Izabella Cywińska
• Krótka noc (1990), reż. Robert Gliński
• Dwie głowy ptaka (1992), reż. Wojciech Wójcik
• Idź na brzeg, widać ogień (1993), reż. Teresa Kotlarczyk
• Biuro pisania podań (1993), reż. Mirosław Bork
• Mateczka (1995), reż. Stanisław Różewicz
• Biuro rzeczy znalezionych (1996), reż. Urszula Urbaniak
• Śmierć w Tyflisie (1997), reż. Maciej Dejczer
• Dragon (2000), reż. Stanisław Różewicz

Nagrody i odznaczenia

• 1967 – Nagroda Naczelnego Redaktora Audycji Literackich Polskiego Radia
• 1972 – Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie
• 1972 – Wyróżnienie Naczelnego Redaktora Programów Literackich Polskiego Radia za Wieczór imieninowy
• 1973 – Nagroda w konkursie Polskiego Radia na premierę roku 1972 za utwór Biuro pisania podań
• 1974 – Złoty Krzyż Zasługi
• 1975 – Wyróżnienie w plebiscycie Radia Wolna Europa za powieść Dwie głowy ptaka
• 1977 – Wyróżnienie w plebiscycie Radia Wolna Europa za powieść Odpocznij po biegu
• 1977 – Nagroda miesięcznika „Odra”
• 1979 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów II stopnia
• 1979 – Nagroda Polskiego Towarzystwa Historycznego
• 1979 – Główna nagroda na Międzynarodowym Tygodniu Filmowym w Cordobie za ...Gdziekolwiek jesteś, panie prezydencie
• 1981 – Nagroda w konkursie wydawnictwa „Książka i Wiedza” za powieść Cień karła, cień olbrzyma
• 1982 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1984 – Nagroda „Literatury” „Debiut roku” za powieść Lament
• 1985 – Nagroda Oscar d'Italia na festiwalu filmowym w Salerno za scenariusz filmu Pismak
• 1985 – Nagroda w konkursie literackim na 40-lecie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej za powieść Wieniec dla sprawiedliwego
• 1987 – Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji
• 1987 – Nagroda Funduszu Literatury za utwór dramatyczny Krótka noc
• 1987 – Nagroda w konkursie Teatru Polskiego w Warszawie za utwór dramatyczny Cyklop
• 1989 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
• 1989 – Nagroda Funduszu Literatury za utwór dramatyczny Cyklop
• 1989 – Nagroda literacka im. Jarosława Iwaszkiewicza wydawnictwa Czytelnik za powieść Cierń i laur
• 1995 – Nagroda PEN Clubu za twórczość prozatorską^[5]
• 1999 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie literatury (pośmiertnie)

Źródło:^[1][6].