Witold Zalewski

Witold Zalewski (ur. 4 stycznia 1921 w Siedlcach, zm. 4 lutego 2009 w Warszawie) – polski pisarz, publicysta, scenarzysta, reportażysta, uczestnik powstania warszawskiego.

Witold Zalewski

Data i miejsce urodzenia	4 stycznia 1921 Siedlce
Data i miejsce śmierci	4 lutego 2009 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura
Ważne dzieła
Splot słoneczny Czarne jagody
Odznaczenia
Nagrody
Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia (1950), nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965), nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1981), nagroda Funduszu Literatury (1989), Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta (2003)

Grób pisarza Witolda Zalewskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życiorys

Urodził się w rodzinie Władysława^[1] (zm. 1956), adwokata, majora Wojska Polskiego, i Wandy z Jasieńskich (zm. 1991)^[2].

Podczas okupacji niemieckiej działał zarówno w podziemnym życiu literackim jak i w ruchu oporu: studiował historię na tajnych kompletach Uniwersytetu Ziem Zachodnich i należał do Armii Krajowej. Jako pisarz debiutował w 1943 roku na łamach pisma „Dźwigary”. Uczestniczył w walkach w Lubelskiem, następnie walczył w powstaniu warszawskim. Podczas zdobywania budynku PAST-y został ranny. Po kapitulacji powstania przebywał w Stalagu-IVB/Z w Zeithain, z którego wyszedł w 1945 roku.

Od 1946 roku pracował w redakcji tygodnika „Pokolenie”, zaś od 1948 był współredaktorem „Nowin Literackich”. W latach 1952–1963 pracował dla „Przeglądu Kulturalnego”, a od 1963 do 1970 roku dla „Kultury”. W latach 1967–1989 był kierownikiem literackim Zespołu Filmowego „Tor”. Członek Związku Literatów Polskich^[3]. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami^[4]. Był członkiem PZPR, z której wystąpił po 13 grudnia 1981 roku.

Zmarł w Warszawie, pochowany 12 lutego 2009 roku^[5] w grobie rodziny Zalewskich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera D-4-28)^[2].

Twórczość

• 1946 – Śmiertelni bohaterowie
• 1949 – Broń
• 1950 – Traktory zdobędą wiosnę
• 1951 – Urodzaj
• 1953 – Na wirażu
• 1957 – Ziemia bez nieba
• 1958 – W poszukiwaniu dnia dzisiejszego
• 1960 – Ranny w lesie
• 1960 – Widok Żółtej Rzeki. Chiny (seria: „Świat się zmienia”)
• 1963 – Półsezon w wielkim świecie (seria: „Świat się zmienia”)
• 1964 – Pruski mur
• 1965 – Noce i świt i inne utwory
• 1968 – Odmiany nadziei
• 1972 – Splot słoneczny
• 1975 – Czarne jagody
• 1976 – Dolina Królów
• 1979 – Ostatni postój
• 1981 – Niezwyciężeni
• 1985 – Pożegnanie twierdzy
• 1988 – Wysłannik

Ordery i odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)^[1]
• Krzyż Walecznych
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (12 stycznia 1955)^[6]

Nagrody

• Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia w dziale literatury za zbiór reportaży literackich pt. Traktory zdobędą wiosnę (1950)^[7]
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965)
• Nagroda "Miesięcznika Literackiego" (1977) za książkę "Dolina Królów" (Państwowy Instytut Wydawniczy)^[8]
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie literatury za książkę Ostatni pokój (1981)^[9]
• Nagroda Funduszu Literatury (1989)
• Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za całokształt twórczości (2003)