Loading AI tools
francuska polityk , premier Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Élisabeth Borne (ur. 18 kwietnia 1961 w Paryżu) – francuska polityk, inżynier i urzędniczka państwowa, w latach 2015–2017 prezes RATP, w latach 2017–2019 minister do spraw transportu, od 2019 do 2020 minister do spraw transportu przy ministrze ekologii, w latach 2020–2022 minister do spraw pracy, w latach 2022–2024 premier Francji.
Élisabeth Borne | |
Data i miejsce urodzenia |
18 kwietnia 1961 |
---|---|
Premier Francji | |
Okres |
od 16 maja 2022 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Élisabeth Borne urodziła się 18 kwietnia 1961 w Paryżu[1]. Jej matka Marguerite Lescène[2], była Francuzką, pracowała jako farmaceutka. Jej ojciec Joseph Bornstein był polskim Żydem mieszkającym w Belgii, który wraz z rodziną uciekł do Francji na początku II wojny światowej. Działał we francuskim ruchu oporu, w 1944 został deportowany do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Razem z nim wywiezieni zostali jego ojciec, urodzony w Łukowie Zelig Bornstein, starszy brat Leon i młodszy brat Albert, którzy zostali zamordowani po przybyciu do obozu[3]. Joseph Bornstein przeżył marsz śmierci. Powrócił do Francji, a w 1950 uzyskał obywatelstwo[4]. Zmienił nazwisko na Borne (którego używał w fałszywych dokumentach w czasie wojny)[5], a także przeszedł na katolicyzm[2]. Wraz z żoną, z którą związek małżeński zawarł w 1948[2], prowadził laboratorium farmaceutyczne. Zmarł, kiedy Élisabeth Borne miała 11 lat[4].
Élisabeth Borne ukończyła École polytechnique oraz École nationale des ponts et chaussées. Od drugiej połowy lat 80. pracowała w administracji publicznej, początkowo od 1987 w resorcie zaopatrzenia, a od 1989 w dyrekcji do spraw zaopatrzenia (DRE) dla regionu Île-de-France[6]. W latach 1991–1993 pełniła funkcję doradcy ministra edukacji. Przez kolejne trzy lata zatrudniona na dyrektorskim stanowisku w jednym z przedsiębiorstw, następnie przez rok w dyrekcji transportu lądowego w ramach ministerstwa zaopatrzenia. Od 1997 do 2002 była doradcą premiera Lionela Jospina, zajmując się m.in. sprawami transportu i urbanistyki. Od 2002 do 2007 wchodziła w skład dyrekcji przewoźnika kolejowego SNCF, gdzie odpowiadała za strategię, sprawy europejskie i zrównoważony rozwój[7]. W latach 2007–2008 zajmowała stanowisko dyrektorskie w koncernie budowlanym Eiffage, następnie przez pięć lat kierowała dyrekcją generalną do spraw obszarów zurbanizowanych w administracji miejskiej Paryża[7]. Od 2013 była prefektem regionu Poitou-Charentes[7], a od 2014 dyrektorem gabinetu minister Ségolène Royal[1]. W maju 2015 została prezesem Régie autonome des transports parisiens, paryskiego państwowego przedsiębiorstwa transportu publicznego[1].
Była członkinią Partii Socjalistycznej, później dołączyła go ugrupowania LREM[8] (w 2022 przemianowanego na Renaissance). W maju 2017 w nowo powołanym gabinecie Édouarda Philippe’a objęła stanowisko ministra do spraw transportu przy ministrze ekologii[9]. Pozostała na tej funkcji również w utworzonym w czerwcu 2017 drugim rządzie tegoż premiera. W lipcu 2019 została w tym samym gabinecie ministrem ekologii (nadal odpowiadając za kwestie transportu)[10]. W lipcu 2020 przeszła na funkcję ministra pracy, zatrudnienia i integracji w powołanym wówczas w gabinecie Jeana Castex[11]. Dołączyła do powstałego w tym samym roku ruchu Territoires de progrès, skupiającego lewicowych stronników prezydenta[12].
16 maja 2022, wkrótce po prezydenckiej reelekcji Emmanuela Macrona, Jean Castex podał swój rząd do dymisji, która została przyjęta[13]. Tego samego dnia Élisabeth Borne została powołana na urząd premiera[14]. 20 maja 2022 ogłoszono nominację dla pozostałych członków gabinetu[15]. W wyborach w czerwcu tegoż roku z ramienia prezydenckiej koalicji uzyskała mandat posłanki do Zgromadzenia Narodowego[16]. Élisabeth Borne pozostała na urzędzie premiera; 4 lipca 2022 dokonano powyborczej rekonstrukcji rządu[17][18].
8 stycznia 2024 podała się do dymisji, która została przyjęta przez prezydenta Emmanuela Macrona[19]. Następnego dnia na funkcji premiera zastąpił ją Gabriel Attal[20]. W tym samym roku utrzymała mandat poselski na kolejną kadencję[21].
Odznaczona Legią Honorową V klasy (2013)[22] oraz Orderem Narodowym Zasługi V klasy (2008)[23].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.