2001. na filmu

2001. godina bila je vrlo značajna za filmsku umjetnost te je uključivala neke hvaljene filmove, kao što su Gospodar prstenova: Prstenova družina, The Royal Tenenbaums, Moulin Rouge!, Mulholland Drive, Shrek, Dnevnik Bridget Jones, A.I.: Umjetna inteligencija, Svijet duhova, Donnie Darko, Seks i Lucia, Frailty, Amélie, Intimnost, I tvoju mamu također, Pobuđeni život, Atanarjuat: The Fast Runner i Gosford Park.

Peter Jackson je postigao senzaciju prvim dijelom filmske trilogije, Gospodar prstenova: Prstenova družina

Godine na filmu
1870-e
1880-e
1890-e
1890 • 1891 • 1892 • 1893 • 1894 1895 • 1896 • 1897 • 1898 • 1899
1900-e
1900 • 1901 • 1902 • 1903 • 1904 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909
1910-e
1910 • 1911 • 1912 • 1913 • 1914 1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919
1920-e
1920 • 1921 • 1922 • 1923 • 1924 1925 • 1926 • 1927 • 1928 • 1929
1930-e
1930 • 1931 • 1932 • 1933 • 1934 1935 • 1936 • 1937 • 1938 • 1939
1940-e
1940 • 1941 • 1942 • 1943 • 1944 1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949
1950-e
1950 • 1951 • 1952 • 1953 • 1954 1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959
1960-e
1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964 1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969
1970-e
1970 • 1971 • 1972 • 1973 • 1974 1975 • 1976 • 1977 • 1978 • 1979
1980-e
1980 • 1981 • 1982 • 1983 • 1984 1985 • 1986 • 1987 • 1988 • 1989
1990-e
1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994 1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999
2000-e
2000 • 2001 • 2002 • 2003 • 2004 2005 • 2006 • 2007 • 2008 • 2009
2010-e
2010 • 2011 • 2012 • 2013 • 2014 2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019

Značajniji anime filmovi bili su Metropolis, Initial D: Extra Stage, Samurai X: Reflection, Millennium Actress i Spirited Away, koji je prvi anime koji je osvojio Oscara. Na području bivše Jugoslavije, značajniji filmovi bili su Ničija zemlja, Munje! i Nebo, sateliti.

Događaji

• 25. april - Premijerno prikazana Amélie, romantična komedija u režiji Jean-Pierrea Jeuneta, koja će, usprkos nekonvencionalnog stila, postići izuzetan komercijalni uspjeh, te postati najgledaniji francuski film godine, a od glavne glumice Audrey Tautou učiniti međunarodnu zvijezdu.
• 11. maj - Na Kanskom festivalu premijerno prikazan Kandahar, film iranskog režisera Mohsena Makhamalbafa, poznat kao jedno od rijetkih filmskih ostvarenja koje prikazuje život u Afganistanu pod tadašnjim režimom talibana; iako ispočetka nije izazvao veliko zanimanje, već nakaon nekoliko mjeseci, odnosno napada 11. septembra i početka američke invazije na Afganistan postaje jedno od najpoznatijih iranskih filmova.
• 16. maj - Na Kanskom festivalu premijerno prikazan Mullholland Drive, film Davida Lyncha, koji, usprkos zbunjujućeg zapleta zbog izuzetno vješte režije i stvaranja atmosfere doživljava brojne pohvale od strane kritičara, a mlada australijska glumica Naomi Watts zahvaljujući impresivnom nastupu u glavnoj ulozi privlači izuzetnu pažnju i afirmira se kao međunarodna filmska zvijezda.
• 20. jul - U Japanu premijerno prikazan Spirited Away, animirani film u režiji Hayao Miyazakija koji postiže izuzetan uspjeh kod kritike, a sljedeće godine postaje prvi anime film koji će osvojiti Oscara.
• 22. jun - Premijerno prikazan The Fast and the Furios, akcijski film posvećen miljeu ilegalnih auto-utrka u Los Angelesu; relativno skromno ostvarenje sa Vinom Dieselom i Paulom Walkerom u glavnim ulogama doživljava neočekivani komercijalni uspjeh i potiče snimanje niza nastavaka koji će u sljedećih deceniju i pol komercijalno najuspješniji filmski serijal svih vremena.
• 19. septembar - U Francuskoj, premijerno prikazan Vidocq, fantastični horor film, poznat kao prvi dugometražni film u potpunosti snimljen na HD digitalnom videu, uz pomoć kamere Sony HD-CAM 24P1 (1080p, 24fps).^[1]
• 19. septembar - U Francuskoj premijerno prikazan Ničija zemlja, bosanskohercegovački film u režiji Danisa Tanovića; ratni film koji se kroz kombinaciju drame i crnog humora bavi nedavnim ratom u Bosni i Hercegovini izaziva izuzetnu pažnju kritike, te će sljedeće godine osvojiti Oscar za najbolji film na stranom jeziku, postavši jedini film sa područja bivše Jugoslavije kome je to uspjelo.
• 5. oktobar - Na Njujorškom filmskom festivalu premijerno prikazan The Royal Tenenbaums, humoristična drama u režiji Wesa Andersona, koji doživljava izuzetno povoljne kritike, ali postaje poznat i kao jedan od posljednjih velikih uloga Genea Hackmana.
• 4. novembar - Premijerno prikazan Harry Potter and the Philospher's Stone, omladinski fantasy film temeljen na istoimenom romanu J. K. Rowling, prvom iz popularne serije o dječaku-čarobnjaku Harryju Potteru; ostvarenje u kome naslovni lik tumači 12-godišnji Daniel Radcliffe postiže izuzetan uspjeh i potiče snimanje istoimenog filmskog serijala koji će do 2011. imati još sedam nastavaka, ali i potaći velike hollywoodske studije da snimaju ambiciozne i spektakularne ekranizacije fantasy i SF romana namijenjenih mlađoj publici.
• 19. decembar - Premijerno Gospodar prstenova: Prstenova družina, adaptacija u istoimenog romana J. R. R. Tolkiena, prvog u znamenitom i izuzetno popularnom fantasy ciklusu Gospodar prstenova; film koji je režirao Peter Jackson u kina dolazi nakon snimanja na Novom Zelandu koje je trajalo punih osam godina, a prilikom koga su se zajedno sa njim istovremeno snimala i dva nastavka - Dvije kule i Povratak kralja, koji su predviđeni za prikazivanje tokom sljedeće dvije godine; ukupan budžet serijala je dosegao brojku od 281 milijuna $,^[2] čime je Gospodar prstenova već tada stekao status najskupljeg filmskog serijala u historiji; film nakon premijere dobija niz pohvala od strane kritike, ali i izaziva opće oduševljenje kod publike, postavši jednim od najgledanijih i najuspješnijih ostvarenja svog vremena.
• tokom godine - Prodaja DVD-izdanja prodaje prvi put nadmašuju prodaje filmova na VHS-u.^[1]

Smrti

datum	ime	nacionalnost i zanimanje	godina rođenja
1. januar	Ray Walston	američki glumac	1914
29. januar	Jean-Pierre Aumont	francuski glumac	1911
15. februar	Burt Kennedy	američki režiser	1922
19. februar	Stanley Kramer	američki režiser	1913
16. februar	Lila Kedrova	rusko-francuska glumica	1918
23. februar	Robert Enrico	francuski režiser	1931
13. mart	John A. Alonzo	američki direktor fotografije	1934
22. mart	William Hanna	američki filmski animator	1910
26. mart	Piotr Sobociński	poljski direktor fotografije	1958
16. april	Michael Ritchie	američki glumac	1938
14. maj	Mauro Bolognini	italijanski režiser	1922
3. jun	Anthony Quinn	američki glumac	1915
21. jun	Carroll O'Connor	američki glumac	1924
27. jun	Jack Lemmon	američki glumac	1925
27. jun	Joan Sims	britanska glumica	1930
24. august	Jane Greer	američka glumica	1924
29. august	Francisco Rabal	španski glumac	1926
3. septembar	Pauline Kael	američka filmska kritičarka	1919
13. septembar	Dorothy McGuire	američka glumica	1916
16. septembar	Samuel Z. Arkoff	američki producent	1918
29. septembar	Gloria Foster	američka glumica	1933
9. oktobar	Herbert Ross	američki režiser	1927
16. oktobar	Jurij Ozerov	ruski i sovjetski režiser	1921
5. novembar	Roy Boulting	britanski producent	1913
29. novembar	Budd Boetticher	američki režiser	1916
10. decembar	Ashok Kumar	indijski glumac	1911
26. decembar	Nigel Hawthorne	britanski glumac	1929

Najkomercijalniji filmovi u svjetskim kinima

Najkomercijalniji filmovi u svjetskim kinima^[3]

Rang	Naslov	Studio	Redatelj	Zarada
1.	Harry Potter and the Philosopher's Stone	Warner Bros.	Chris Columbus	$974,733,550
2.	The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring	New Line Cinema	Peter Jackson	$870,761,744
3.	Monsters, Inc.	Disney/Pixar	Pete Docter i Lee Unkrich	$525,366,597
4.	Shrek	DreamWorks Animation	Andrew Adamson i Vicky Jenson	$484,409,218
5.	Ocean's Eleven	Warner Bros.	Steven Soderbergh	$450,717,150
6.	Pearl Harbor	Touchstone Pictures	Michael Bay	$449,220,945
7.	The Mummy Returns	Universal Studios	Stephen Sommers	$433,013,274
8.	Jurassic Park III	Universal Studios	Joe Johnston	$368,780,809
9.	Planet of the Apes	20th Century Fox	Tim Burton	$362,211,740
10.	Hannibal	MGM/Universal Studios	Ridley Scott	$351,692,268

2001. je dala četrdeset i jedan film koji je zaradio više od 100 milijuna $, dok je sedam zaradilo više od 400 milijuna.

Harry Potter and the Philosopher's Stone je zaradio 974,7 milijuna $ te je bio najkomercijalniji film godine u svjetskim kinima.

Nagrade

Kategorija/Organizacija	Zlatni globus[4]		BAFTA	Nagrade Udruženja njujorških filmskih kritičara	Oscar
	Drama	Mjuzikl ili komedija
Najbolji film	A Beautiful Mind	Moulin Rouge!	The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring	Mulholland Drive	A Beautiful Mind
Najbolji redatelj	Robert Altman Gosford Park		Peter Jackson The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring	Robert Altman Gosford Park	Ron Howard A Beautiful Mind
Najbolji glumac	Russell Crowe A Beautiful Mind	Gene Hackman The Royal Tenenbaums	Russell Crowe A Beautiful Mind	Tom Wilkinson In the Bedroom	Denzel Washington Training Day
Najbolja glumica	Sissy Spacek In the Bedroom	Nicole Kidman Moulin Rouge!	Judi Dench Iris	Sissy Spacek In the Bedroom	Halle Berry Monster's Ball
Najbolji sporedni glumac	Jim Broadbent Iris		Jim Broadbent Moulin Rouge!	Steve Buscemi Ghost World	Jim Broadbent Iris
Najbolja sporedna glumica	Jennifer Connelly A Beautiful Mind		Jennifer Connelly A Beautiful Mind	Helen Mirren Gosford Park	Jennifer Connelly A Beautiful Mind
Najbolji adaptirani scenarij	A Beautiful Mind Akiva Goldsman		Shrek Ted Elliott, Terry Rossio, Joe Stillman, Roger S. H. Schulman	—	A Beautiful Mind Akiva Goldsman
Najbolji izvorni scenarij			Amélie Guillaume Laurant, Jean-Pierre Jeunet	Gosford Park Julian Fellowes	Gosford Park Julian Fellowes
Najbolji strani film	Ničija zemlja		Love's a Bitch	In the Mood for Love	Ničija zemlja
Najbolji animirani film	—		—	—	Shrek

Zlatna palma, Cannes:

SInova soba, Nanni Moretti, Italija

Zlatna arena, Pula:

Polagana predaja , Bruno Gamulin