Knjaževsko-srpski teatar

From Wikipedia, the free encyclopedia

Knjaževsko-srpski teatar
Remove ads

Knjaževsko-srpski teatar je pozorište u Kragujevcu osnovano 1835. godine.

Kratke činjenice Adresa, Grad ...

Istorijat

Thumb
Zastava Knjaževsko-srpskog teatra
Thumb
Scena Joakim Vujić

Teatar u Kragujevcu koji je nosio ime Joakima Vujića, direktora prvog srpskog teatra osnovanog u Kragujevcu 1835. godine,[1] izrastao je po svom repertoarskom izrazu i scenskom tretmanu u moderno savremeno pozorište.

Na sceni ovog pozorišta odnegovana je čitava plejada vrsnih umetnika koji su ostavili dubokog traga u istoriji pozorišne umetnosti zemlje: Ljuba Tadić, Mija Aleksić, Branislav Ciga Jerinić, Mileva Žikić, Budimir Buda Jeremić, Miodrag Marić, Rajko Stojadinović, Ljubomir Kovačević, Jovan Mišković Miško, Sava Baračkov, Gorica Popović, Ljubomir Ubavkić Pendula, Mirko Babić...

Hatišerifom od 1830. i 1833. godine Srbija dobija autonomiju i pravo da podiže kulturno-prosvetne i zdravstvene ustanove. Zahvaljujući činjenici da je Kragujevac u to vreme prestonica obnovljene Srbije u kome je Knez Miloš Obrenović podigao svoj dvor sa upravnim i administrativnim aparatom, u njemu se utemeljuju: Knjažesko-srbska Tipografija, Novine Serbske pod uredništvom Dimitrija Davidovića, Gimnazija (1833. godine), Knjažesko-srbski teatar (1835. godine), Knjažesko-srbska banda koju osniva Jožef Šlezinger, Liceum Knjažestva Serbskog (1838. godine), muzej, biblioteka, galerija slika, Sud kragijevački (1820. godine), bolnica, prva apoteka (1822. godine).

U Kragujevcu se prve pozorišne predstave pominju još 1825. godine. Pripremao ih je i izvodio učitelj Đorđe Evgenijević sa đacima. Prilikom svog dolaska u Kragujevac u njima je učestvovao i Joakim Vujić. On je došao na poziv Kneza Miloša u jesen 1834. godine i postavljen je za direktora Teatra sa zadatkom da organizuje rad pozorišta.

Knjažesko-srbski teatar smešten je u adaptiranim prostorijama tipografije i imao je binu, lože i parter. Repertoar Teatra činila su uglavnom dela Joakima Vujića, a glumački ansambl, pored Vujića koji je bio glavni glumac i reditelj, sačinjavali su mladi činovnici i đaci gimnazije.[2]

Prve predstave održane su u vreme zasedanja Sretenjske skupštine od 2. do 4. februara 1835. godine, kada su prikazani Vujićevi komadi uz muziku koju je komponovao Jožef Šlezinger. Za tri dana izvedene su četiri predstave: Fernando i Jarika, La Peruz, Bedni stihotvorac i Begunac. Pozorišnu publiku sačinjavali su Knez sa porodicom, činovnici i pozvani gosti, kao i poslanici u vreme skupštinskih zasedanja.

Na Sretenje Gospodnje, petnaestog februara 1835. godine (2. februara, po starom kalendaru), u adaptiranim prostorijama kragujevačke Tipografije, prikazao je Joakim Vujić svoj pozorišni komad Fernando i Jarika, prema delu Karla Ekartshauzena.[3]

Remove ads

Ansambl

  • Ivan Vidosavljević
  • Nenad Vulević
  • Jasmina Dimitrijević
  • Katarina Janković
  • Mladen Knežević
  • Miloš Krstović
  • Saša Pilipović
  • Sanja Matejić
  • Čedomir Štajn
  • Avram Cvetković
  • Milica Majstorović
  • Aleksandar Milojević
  • Bogdan Milojević
  • Isidora Rajković
  • Marija Rakočević
  • Nikola Milojević
  • Marina Stojanović
  • Miodrag Pejković
  • Dragan Stokić
  • Dušan Stanikić
  • Ana Kolanđeli
  • Nadežda Jakovljević

[4]

Izdavaštvo

Dan Teatra

Na Dan Teatra[6], svakog 15. februara, najeminentnijim piscima, glumcima, rediteljima, scenografima, kompozitorima Teatar uručuje:

Autor Statuete Joakim Vujić je Nikola Koka Janković, rođen u Kragujevcu 1926. godine, vajar i član SANU, Srpske akademije nauka i umetnosti.

Dobitnici Statuete Joakim Vujić

Thumb
Biljana Srbljanović, dobitnica Statuete Joakim Vujić 2007
Thumb
Mirko Babić, dobitnik Statuete Joakim Vujić 2009
Thumb
Boro Drašković, dobitnik Statuete Joakim Vujić 2011.

Dobitnici Prstena sa likom Joakima Vujića

Thumb
Prsten sa likom Joakima Vujića
  • 2002. - Ljubomir Ubavkić Pendula
  • 2003. - Marko Nikolić i Miodrag Marić
  • 2004. - Mirko Babić i Jug Radivojević
  • 2005. - Pjer Valter Polic
  • 2006. - Miloš Krstović
  • 2007. - Vladan Živković
  • 2008. - Nebojša Bradić
  • 2009. - Sebastian Tudor
  • 2010. - Dragana Bošković
  • 2011. - Dragan Jakovljević
  • 2012. - Gorica Popović
  • 2013. - Nada Jurišić
  • 2014 - Milan Rus
  • 2015 - Snežana Kovačević
  • 2016 - Ivana Vujić
  • 2017 - Marina Stojanović
  • 2018 - Bratislav Slavković
  • 2019 - Miodrag Pejković
  • 2021. - Anđelka Nikolić [9]
  • 2022. - Vladanka Pavlović
  • 2023. - Milić Jovanović
  • 2024. - Ivan Vidosavljević
Remove ads

Ostale aktivnosti

Thumb
Knjaževsko-srpski teatar

Iz Teatra su 1965. inicirani Susreti profesionalnih pozorišta Srbije Joakim Vujić (centralne Srbije), koji su svake godine u maju održavani u drugom od desetak gradova, sve do 2003. godine. Od 2004. godine Teatar je stalan domaćin Festivala najboljih pozorišnih predstava Srbije po tekstovima domaćih autora, JoakimFest[10], a od oktobra 2006. godine i Međunarodnog pozorišnog festivala malih scena, JoakimInterFest, koji je od 2010. godine član dve međunarodne pozorišne mreže, Nove evropske pozorišne akcije NETA i Međunarodne pozorišne mreže svetskih pozorišta InterAkt.[11]

Teatar nastoji da razvije i druge delatnosti osim prikazivanja predstava. Od 2005. pokrenuo je izdavačku delatnost sa stalnim časopisom Joakim[12], osnovana je Galerija Joakim[13], naručio monografije svih dobitnika Statuete Joakim Vujić (edicija Joakimovi potomci[14]), 2009. godine objavio prvu knjigu iz edicije Premijera[15], započeo istraživanje i objavljivanje kragujevačkog dramskog nasleđa. Predstave se izvode kako na Sceni Joakim Vujić tako i na Sceni Ljuba Tadić, aktivna je i Teatroteka, a od februara 2007. godine počinje sa radom Scena Mija Aleksić, tako da Kragujevcu priliči naziv Teatropolis, koji je proklamovan na 170. godinu od osnivanja najstarijeg pozorišta u obnovljenoj Srbiji.[16] Od 2010. godine Teatar je član Međunarodne pozorišne mreže svetskih pozorišta InterAkt.[17]

Na predlog Upravnog odbora Teatra Joakim Vujić 14. februara 2007. godine, Skupština Grada Kragujevca donela odluku kojom se najstarijem srpskom teatru vraća prvobitni naziv Knjaževsko-srpski teatar.

Remove ads

Galerija

Povezano

Reference

Literatura

Vanjske veze

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads