2003. - Wikiwand

Godina '2003. bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru. Bila je označena kao:

Međunarodna godina slatke vode
Evropska godina invalidnosti

Kratke činjenice Milenijum:, Vjekovi: ...

Milenijum:	3. milenijum
Vjekovi:	20. vijek – 21. vijek – 22. vijek
Decenija:	1970-e 1980-e 1990-e – 2000-e – 2010-e 2020-e 2030-e
Godine:	2000 2001 2002 – 2003 – 2004 2005 2006

Kratke činjenice

2003.. po kalendarima
Gregorijanski	2003.. (MMIII)
Ab urbe condita	2756.
Islamski	1423–1424.
Iranski	1381–1382.
Hebrejski	5763–5764.
Bizantski	7511–7512.
Koptski	1719–1720.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	2058–2059.
• Shaka Samvat	1925–1926.
• Kali Yuga	5104–5105.
Kineski
• Kontinualno	4639–4640.
• 60 godina	Yin Voda Koza (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	12003.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Remove ads

Događaji

Januar/Siječanj

1. 1. - Početak Policijske misije Evropske Unije (EUPM) u BiH (do 2012), zamjena za UNMIBH.
1. 1. - Luiz Inacio Lula da Silva inauguriran za predsjednika Brazila (ostaje do istog dana 2011.).
5. 1. - Druga Intifada: dvojica bombaša samoubica ubila 23 civila na telavivskoj autobuskoj stanici.
9. 1. - "Novine Vranjske" iznele optužbe za pedofiliju protiv vladike Pahomija.
10. 1. - Severna Koreja najavljuje istupanje iz Ugovora o neširenju nuklearnog oružja (prvi test izvodi 2006).
c. 10. 1.? - U Beogradu istaknuti bilbordi za konkurs JSO i njihovim krupnim amblemom (vuk sa razjapljenom čeljusti)^[1].
16. 1. - Srpski premijer Zoran Đinđić daje inicijativu da se započne rasprava o statusu Kosova "s obzirom na to da nam vreme ne ide naruku"^[2].
18. 1. - Globalni protesti protiv predstojećeg rata u Zalivu.
20. 1. - Bivši predsednik Srbije, Milan Milutinović, dobrovoljno se predao Haškom tribunalu gde je optužen za ratne zločine na Kosovu i Metohiji tokom 1999. godine.
22. 1. - Američki sekretar odbrane Donald Rumsfeld opisao Francusku i Nemačku kao "staru Evropu" zbog njihovog protivljenja predstojećoj akciji protiv Iraka^[3].
23. 1. - Poslednji kontakt sa misijom Pioneer 10, nalazi se na više od 80 AU od Zemlje.
24. 1. - U SAD je proradilo Ministarstvo domovinske/unutrašnje sigurnosti.
27. 1. - Skupština Srbije usvojila predlog Ustavne povelje Državne zajednice Srbija i Crna Gora i Zakon o njenom sprovođenju. Na ovoj sednici, tadašnji srpski premijer, Zoran Đinđić, održao jedan od svojih čuvenih govora kada je poslanicima DSS-a rekao „Ako ste umorni, idite pa spavajte bre!「^[4].
28. 1. - Objavljeno Legijino pismo javnosti u kome osuđuje vladu Srbije zbog saradnje sa Haškim tribunalom^[5].
29. 1. - Navodna izjava tajlandske glumice da Angkor Wat pripada Tajlandu izaziva nerede u Phnom Penhu, glavnom gradu Kambodže.
30. 1. - Skupština Savezne Republike Jugoslavije ratifikovala Sporazum o dvojnom državljanstvu SRJ i Bosne i Hercegovine.

Februar/Veljača

veljača - Hrvatska vlada, na zahtev HSS-a, odustala od privatizacije "Sunčanog Hvara" slovenskim "Termama Čatež".
1. 2. - Space Shuttle Columbia se raspao iznad Teksasa, a u nesreći je poginulo svih sedam astronauta.
2. 2. - Hrvatska rukometna reprezentacija postala je novi svjetski prvak pobijedivši u finalu reprezentaciju Njemačke rezultatom 34:31. Prvenstvo se održavalo u Portugalu. SR Jugoslavija 8.
4. 2. - Svečano proglašena Državna Zajednica Srbija i Crna Gora (oročena do 2006, kada je i razdružena); prva sednica skupštine SCG 3. marta.
5. 2. - Državni sekretar Colin Powell predstavlja Savetu bezbednosti UN argumente SAD protiv Iraka.
7. 2. - U Beogradu objavljeno da je uhapšen dr Milan Zarubica, optužen da je imao najveći pogon za proizvodnju ekstazija u Evropi^[6]^[7].

februar? - Nakon tri meseca je zamro štrajk u venecuelanskoj naftnoj kompaniji PDVSA, otpušteno je 19.000 radnika, što će naneti dugotrajnu štetu naftnoj industriji.
14. 2. - Izveštaj Hansa Blixa i Mohameda ElBaradeia, glavnih inspektora UN za oružje: Irak sarađuje, nisu pronađena oružja za masovno uništenje ali nije odgovereno na sva pitanja.
15. 2. - Zoran Đinđić povredio nogu igrajući fudbal na Kopaoniku, zbog čega će nositi štake.
15. 2. - Milioni ljudi u šezdesetak zemalja sveta u najvećim protestima u istoriji, protiv dolazećeg Rata u Iraku.
15-16. 2. - Antverpenska krađa dijamanata: ukradeno dragog kamenja, zlata i srebra za preko 100 miliona dolara.
16. 2. - S radom započele Wikipedija na srpskom i na hrvatskom jeziku.
17. 2. - Trinaest istočnoevropskih zemalja podržalo politiku SAD prema Iraku, nakon čega francuski predsednik Širak izjavljuje da su "propustili priliku da ućute".
18. 2. - Podmetnut požar u metro u korejskom Teguu, poginulo najmanje 198 ljudi.
19. 2. - Hrvatski Agrokor dobio većinski udeo u Frikomu.
19. 12. - Iljušin Il-76 Iranske revolucionarne garde je pao blizu Kermana, stradalo je 275 ljudi.
20. 2. - Požar u noćnom klubu Station, koji izbija za vrijeme koncerta rock-grupe Great White u West Warwicku u američkoj državi Rhode Island, a u kome smrtno stradava 100 ljudi.

21. 2. - Na autoputu Beograd - Zagreb, kod hale „Limes「, pokušan atentat na premijera Srbije Zorana Đinđića. Kamion kojim je upravljao Dejan Milenković Bagzi pokušao da preseče kolonu vozila premijera.
21. 2. - Premijer Račan podnio u Ateni zvaničan zahtjev za članstvo Hrvatske u EU.
23. 2. - Pripadnik srpske žandarmerije poginuo u bujanovačkoj opštini od mine na putu.
23. 2. - Mirjana Marković napustila Srbiju.
24. 2. - Vojislav Šešelj se predao Haškom tribunalu.
24. 2. - D. M. Bagzi pušten iz pritvora.
26. 2. - Darfurski oslobodilački front (DLF) preuzima odgovornost za napad na grad Gulu, a što se smatra početkom Rata u Darfuru (Sudan).
26. 2. - Američki biznismen u Hanoju postaje prva osoba oboljela od SARS-a.
27. 2. - Biljana Plavšić osuđena pred ICTY na 11 godina zatvora (puštena 2009).

Mart/Ožujak

5. 3. - U Srbiji Jovan Prijić postavljen za specijalnog tužioca za borbu protiv organizovanog kriminala.
7. 3. - Svetozar Marović (DPS) izabran za predsednika novoformirane SCG.
7. 3. - Konzervativni euroskeptik Václav Klaus je novi predsednik Češke nakon Václava Havela (do 2013).
11. 3. - Biciklista Andrej Kiviljov je fatalno povređen na trci Pariz-Nica, zbog čega je uvedeno obavezno nošenje kacige, već od Gira d'Italia u maju.
12. 3. - Atentat na Zorana Đinđića ispred zgrade Vlade Republike Srbije oko 12:25. U večernjim časovima uvedeno vanredno stanje i počela policijska akcija „Sablja「 u kojoj će biti uhapšeno oko 12.000 ljudi osumnjičenih za kriminalne aktivnosti.
12. 3. - Svjetska zdravstvena organizacija obznanila je globalnu prijetnju SARS-a.
13. 3. - Uhapšeni Jovica Stanišić (isporučen Hagu 11. 6.) i Franko Simatović Frenki.

14. 3. - Recep Tayyip Erdoğan iz Partije pravde i razvoja postaje premijer Turske (do 2014. a zatim predsednik republike).
14. 3. - Ustavni referendum u Lihtenštajnu proširuje ovlašćenja kneza Hans-Adama II, čime zemlja postaje skoro apsolutna monarhija.
15. 3. - Uz prisustvo više stotina hiljada građana i više od 40 delegacija iz inostranstva^[8], Zoran Đinđić sahranjen u Aleji velikana na Novom groblju u Beogradu.
15. 3. - Pobunjenici gen. François Bozizéa su ušli u glavni grad Centralnoafričke Republike, on se proglašava za predsednika (do 2013).
15 - 16. 3. - 10. Nacionalni narodni kongres NR Kine: Hu Jintao, već generalni sekretar partije, postaje i predsjednik (do 2013), zamijenivši Jiang Zemina, koji ostaje predsednik centralne vojne komisije do 2004. Wen Jiabao je premijer (do 2013), nakon Zhu Rongjija - reformista, smatraju ga "narodnim premijerom".
17. 3. - Izabran prvi Savet ministara SCG, čiji je predsednik (po Ustavnoj povelji) bio predsednik države - Svetozar Marović. Ministar spoljnih poslova je Goran Svilanović, a odbrane Boris Tadić.
17. 3. - Uhapšena Svetlana Ceca Ražnatović zbog sumnje da je u bliskim vezama sa glavnim osumnjičenima za ubistvo premijera Đinđića (u pritvoru do 15. 7.).
18. 3. - Skupština Srbije za novog republičkog premijera izabrala Zorana Živkovića, zamenika predsednika DS.

20. 3. - Invazija Iraka 2003. - postrojbe kopnene vojske iz Sjedinjenih Država, Velike Britanije, Australije i Poljske počinju zauzimati iračke teritorije.
23. 3. - Srušena zgrada u Šilerovoj ulici u Zemunu, vlasništvo Dušana Spasojevića i Mileta Lukovića, osumnjičenih za učešće u Đinđićevom ubistvu.
23. 3. - Slovenija na referendumu odobrila članstvo u EU (89.61%) i NATO (66.02%), izlaznost 60.23%.
23. 3. - 75. dodjela Oscara: najbolji film je Chicago, ukupno šest nagrada od 13 nominacija, The Pianist tri od sedam, Gangs of New York ništa od deset, najbolji dokumentarac Bowling for Columbine.
24. 3. - Županijski sud u Rijeci osudio generala Mirka Norca i Tihomira Oreškovića na višegodišnje kazne zatvora za masakr u Gospiću.
27. 3. - U Meljaku ubijeni Dušan Spasojević ("Šiptar") i Mile Luković ("Kum"), umešani u ubistvo Zorana Đinđića.
28. 3. - Na Fruškoj Gori pronađeni ostaci Ivana Stambolića (otet u avgustu 2000.).
29. 3. - Carlo Urbani, liječnik koji je prvi identificirao SARS, umire od te bolesti u Bangkoku, gdje je došao iz Hanoja.
31. 3. - US Steel kupio smederevsku železaru (ostaju do 2012).

April/Travanj

2. 4. - Predsedavajući Predsedništva BiH Mirko Šarović podneo ostavku zbog afere izvoza oružja Vazduhoplovnog zavoda „Orao「 iz Bijeljine Iraku, koji je bio pod sankcijama UN.
3. 4. - Srbija i Crna Gora postaje 45. članica Saveta Evrope.
4. 4. - Američke vojne snage zauzele bagdadski međunarodni aerodrom „Sadam「 i preimenovale ga u „Bagdad Internacional「.

8. 4. - Ivan Stambolić, bivši predsednik Predsedništva Srbije, sahranjen na Novom groblju u Beogradu.
8. 4. - Uhapšeni gen. Aco Tomić, bivši načelnik službe vojne bezbednosti i Rade Bulatović, savetnik za bezbednost bivšeg predsednika SRJ Koštunice.
9. 4. - Američke snage zauzimaju Bagdad. Na trgu Firdos je srušena Sadamova statua. U gradu ima pljačke narednih dana, npr. Nacionalni muzej Iraka.
14. 4. - Amerikanci u Bagdadu uhapsili Abu Abasa, odgovornog za otmicu putničkog broda Akile Lauro 1985.
14. 4. - Završen Projekt ljudskog genoma.
15. 4. - Udes džipa u kojem se vozio srpski ministar Dragan Veselinov - poginula prolaznica Katarina Marić, dvoje povređeno.
15. 4. - Američki marinci su dovršili zauzimanje Tikrita, poslednjeg većeg mesta u Iraku.
16. 4. - U Atini potpisan ugovor o pristupu EU sa deset zemalja, uglavnom istočne Evrope, 2004.
22. 4. - Ukinuto vanredno stanje u Srbiji.
28. 4. - Američki vojnici ubili 17 iračkih demonstranata u Falluji, još jedna pucnjava dva dana kasnije. Napetosti u gradu, i "Sunitskom trouglu" sa Bagdadom i Tikritom, prerastaju u iračke pobunjeničke aktivnosti (u novembru dolazi do Bitke za Faludžu).
28. 4. - Apple Inc. je objavio digitalnu muzičku tržnicu iTunes Store.
29. 4. - Smrću gen. Janka Bobetka okončan sukob Hrvatske i ICTY-ja. Hiljade prisutnih na sahrani 2. 5..

Maj/Svibanj

1. 5. - Američki predsednik Džordž Buš proglasio kraj američke invazije u Iraku (pod natpisom Mission Accomplished [misija obavljena] na nosaču aviona na kojem je držao govor).
2. 5. - U Tirani potpisana američko-jadranska povelja (US Adriatic Charter) - SAD, Albanija, Hrvatska, Makedonija.
3. 5. - Old Man of the Mountain, geološka formacija i lokalna znamenitost New Hampshirea se urušava u jezero.
4. 5. - Evropska komisija donela odluku da na tri meseca, počevši od 7. 5., suspenduje povlašćeni izvoz šećera iz Srbije i Crne Gore u EU, zbog sumnji da je izvožen šećer koji nije proizveden u zemlji (Šećerna afera).
4 - 10. 5. - Rekordnih 393 tornada za sedam dana u 19 američkih država.
5. 5. - Pokrenuta je poslovna socijalna mreža LinkedIn.
6. 5. - Izašao prvi broj beogradskog tabloida "Kurir".

11. 5. - Filip Vujanović je izabran za predsednika Crne Gore, pošto je ukinut cenzus (ostaje do 2018).
12. 5. - Napad bombaša-samoubojice na naselje za strance u Rijadu izaziva smrt 35 osoba.
16. 5. - Bombaški napadi u Kazablanci izazivaju smrt 45 ljudi.
16. 5. - Naređenje br. 2 Koalicionih privremenih vlasti (CPA) u Iraku: ukinuta je partija Baas (na čelu CPA od 12. 5. je Paul Bremer).
18. 5. - U Los Angelesu prikazan animirani film Finding Nemo.
19. 5. - Počinje Indonežanska ofanziva u Acehu 2003-04., koja će znatno oslabiti tamošnje pobunjenike.
20. 5. - "Otpor" pokrenuo potpisivanje peticije za smenu Dragana Veselinova.
21. 5. - Zemljotres u severnom Alžiru odnosi preko 2.200 života.
23. 5. - Otvoreno obnovljeno zdanje JDP-a, izgorelog oktobra 1997.
23. 5. - Naređenje br. 2 Koalicionih privremenih vlasti u Iraku: formalno su raspušteni iračke oružane snage i obaveštajne agencije.
23. 5. - Na teksaškom Univerzitetu A&M prvi put kloniran jelen, kome je dano ime Dewey.
24. 5. - Pjesma Eurovizije u Rigi, Latvija: pobjeđuje Sertab Erner iz Turske (Every Way That I Can), Claudia Beni iz Hrvatske 15. ("Više nisam tvoja"), Mija Martina iz BiH 16. ("Ne brini").
26. 5. - Objavljen nacrt Evropskog ustava.
27. 5. - Objavljena prva verzija blogerskog alata WordPress.
28. 5. - Italijanski naučnici kloniraju prvog konja po imenu Prometea.
29. 5. - Dragan Veselinov, srpski ministar poljoprivrede, objavio da podnosi ostavku pod pritiskom zbog saobraćajnog udesa sa smrtnim ishodom prethodnog meseca.
31. 5. - Uhapšen Eric Rudolph, američki desničarski ekstremist odgovoran za bombaški napad na Olimpijadi u Atlanti.

Jun/Juni/Lipanj

1. 6. - Lider Nove Srbije Velimir Ilić šutnuo novinara novosadske TV Apolo.
1. 6. - Belgija legalizovala istopolni brak, posle Holandije druga zemlja na svetu.
4. 6. - U Obiliću ubijena porodica Stolić.
2 - 4. 6. - Preds. Bush na je Bliskom istoku, razgovara se o "Putnoj karti za mir" između Izraela i Palestinaca.
4. 6. - Američka TV-voditeljica i poduzetnica Martha Stewart optužena zbog ilegalne trgovine dionicama i opstrukciju pravde.
5 - 9. 6. - Papina treća poseta Hrvatskoj i 100. putovanje u inostranstvo.
11. 6. - Samoubica ubio 17-oro u autobusu na jerusalimskom trgu Davidka.
13. 6. - Na beogradskom naselju Cerak uhapšen bivši oficir JNA i haški optuženik Veselin Šljivančanin. Prilikom operacije hapšenja, došlo do sukoba policije i više stotina građana koji su pokušali da spreče hapšenje - povređeno više desetina osoba.
15. 6. - Finale Evropskog šampionata u vaterpolu u Kranju: Srbija i Crna Gora pobedila Hrvatsku (Denis Šefik najbolji golman, a Aleksandar Šapić najbolji strelac šampionata). Hrvatski navijači divljali u Kranju, a srpski napali hrvatsku ambasadu u Beogradu.
17. 6. - Čuvar beogradskog Okružnog zatvora (CZ) Slavomir Banđur izjavljuje na presici DSS da je Čedomir Jovanović posećivao Dušana Spasojevića i Milorada Kuma Lukovića, kao i da je istog video u Šilerovoj ulici^[9] - Jovanović o ovome daje izjavu 23. 6.^[10].
21. 6. - Sastanak EU - Zapadni Balkan u Solunu: "Budućnost Balkana je u Evropskoj Uniji".
26. 6. - Vrhovni sud SAD donosi presudu u slučaju Lawrence v. Texas kojom su dotadašnji zakoni koji zabranjuju sodomiju proglašeni neustavnim.
28. 6. - U Disneylandu je prikazan prvi film Pirates of the Caribbean.
30. 6. - Hašim Tači uhapšen u Mađarskoj po jugoslovenskoj poternici iz 1997, ali ubrzo pušten na insistiranje šefa UNMIK-a.

Jul/Juli/Srpanj

5. 7. - Svjetska zdravstvena organizacija je obznanila da više nema globalne prijetnje SARS-a.
5. 7. - Dvostruki napad bombaša samoubica ubija 15 ljudi na rock-koncertu u Moskvi.
7. 7. - Visoki predstavnik u BiH Paddy Ashdown zamrznuo sredstva 14 ljudi koji pomažu haškim optuženicima.
7. 7. - Birači Korzike tijesnom većinom na referendumu odbijaju prijedlog o povećanoj autonomiji od Francuske.
8. 7. - Potonuće feribota MV Nasrin-1 u Bangladešu, stradalo je 530 od 750 ljudi na brodu.
10. 7. - Proradio je prvi generator kineske Brane Tri kanjona (jezero se puni od početka juna).
12. - 27. 7. - Svetski šampionat vodenih sportova u Barseloni: srebro za Gordana Kožulja (HR, 200m leđno); u vaterpolu bronza za SCG, Hrvatska 9., Denis Šefik najbolji golman, Aleksandar Šapić najbolji strelac.
14. 7. - Američki novinar Robert Novak u svojoj kolumni u Washington Postu objavljuje da je Valerie Plame, supruga Joea Wilsona, agentica CIA-e, što predstavlja početak afere Plamegate.
17. 7. - Mlađan Dinkić optužio Zorana Janjuševića (premijerov savetnik za bezbednost) i Nemanju Kolesara (šef Agencije za sanaciju banaka) za pranje novca preko firmi na Sejšelima i Kipru (afera Janjušević-Kolesar ili af. Sejšeli).
17. 7. - Hrvatski sabor odobrio prodaju 25% deonica INA-e mađarskom MOL-u za 505 miliona dolara.
18. 7. - David Kelly, britanski naučnik i autor dosijea kojim se opravdavao rat na Irak, pronađen mrtav s prerezanim vratom.
18. 7. - Evropski konvent na čelu sa Valéry Giscard d'Estaingom završio rad i proizveo Nacrt Ugovora o ustanovljenju Ustava za Evropu.
22. 7. - Odlukom skupštine Srbije Kori Udovički je novi guverner NBS a Vladimir Vukčević tužilac za ratne zločine. Iz glasanja za guvernera će u septembru nastati afera "Bodrum".
22. 7. - Uday i Qusay Hussein, sinovi Sadama Huseina, ubijeni u okršaju s američkom vojskom.
24. 7. - Počinje Regionalna misija pomoći Solomonskim Otocima, na čelu sa Australijom.
25. 7. - Tomica Milosavljević (G17 Plus), ministar zdravlja u Vladi Srbije, podneo ostavku na svoju dužnost.
30. 7. - S proizvodne trake u Meksiku sišla je posljednja Volkswagen Buba starog izgleda.
30. 7. - Slučaj Svetozar Karan: prvostepeno osuđen u Gospiću za ratne zločine na 13 godina, sudija Branko Milanović u obrazloženju naveo "on, preci i Osmanlije 500 godina vrše genocid"^[11].
jul - avgust - Talas vrućine u Evropi 2003.: najtoplije leto u Francuskoj od 1540.

Avgust/August/Kolovoz

1. 8. - Kamion-bomba se zabio u vojnu bolnicu u Mozdoku kod Čečenije, 50 mrtvih.
kolovoz - Predsednik Stipe Mesić i koalicioni lideri bojkotovali Sinjsku alku, jer su organizatori iskazali podršku optuženim hrvatskim generalima.
4. 8. - Philip Morris dao ponudu za Duvansku industriju Niš (518 miliona eura), a BAT za Duvansku industriju Vranje (87 miliona).
5. 8. - Američka episkopalna crkva potvrđuje prvog otvoreno gej biskupa, što izaziva podjele u Anglikanskoj zajednici.
11. 8. - NATO preuzima komandu nad ISAF-om u Afganistanu. To je prva intervencija izvan Evrope u 54-godišnjoj istoriji NATO-a.
11. 8. - Pariz pogođen toplotnim valom prilikom koga je izmjereno 44 stepena Celzija.
11. 8. - Drugi liberijski građanski rat se privodi kraju: predsednik Liberije Charles Taylor podneo ostavku, odlazi u egzil u Nigeriju (osuđen 2012. u Hagu na 50 godina zatvora).
11. 8. - Komanda nad ISAF-om u Afganistanu je predata NATO-u, umjesto rotacije zemalja - prvi zadatak NATO izvan Evrope ili Sjeverne Amerike.
13. 8. - U Goraždevcu na Kosovu ubijeno dvoje i ranjeno petoro srpske dece.
13. 8. - U Prištinu stigao Harri Holkeri, novi šef UNMIK-a.
13. 8. - Komisija za utvrđivanje propusta u obezbeđenju Zorana Đinđića predala izveštaj ("Koraćev izveštaj")^[12].
14. 8. - Sjeveroistok SAD i dio Kanade pogođen masovnim prekidom isporuke električne energije.
19. 8. - Napad bombaša samoubice diže u zrak netom osnovano sjedište misije UN u Iraku pri čemu gine Sergio Viera de Mello, specijalni predstavnik UN za Irak.
20. 8. - Osnovana organizacija G20 zemalja u razvoju.
22. 8. - Eksplozija rakete u brazilskom raketnom kompleksu Alcantara ubija 21 osobu.
25. 8. - Lansiran Svemirski teleskop Spitzer, osmatra infracrveni spektar.
26. 8. - Mlađan Dinkić iznosi optužbe protiv ministarke saobraćaja Marije Rašete-Vukosavljević i njenog supruga, kao i protiv Čedomira Jovanovića, proširuje optužbe protiv Janjuševića i Kolesara.
27. 8. - Fudbalski klub Partizan nakon dramatične penal završnice savladao engleski Newcastle United F.C. i prvi put se u svojoj istoriji i istoriji srpskog fudbala nakon raspada SFRJ, plasirao u Ligu Šampiona.
27. 8. - Mars je u perihelnoj opoziciji, za gotovo 60.000 godina se najviše približio Zemlji.
27. 8. - Penz. adm. Miodrag Jokić priznao krivicu za ratne zločine u Dubrovniku.
28. 8. - Pljačkaš banke Brian Douglas Wells gine nakon što je eksplodirala bomba oko njegovog vrata.
29. 8. - Dvije auto-bombe eksplodiraju kod šijitskog Svjetilišta imama Alija u Nadžafu, u Iraku - gine 95 ljudi, uključujući ajatolaha Mohammada Baqira al-Hakima.
30. 8. - Obnovljena Šarganska osmica (Mokra Gora - Šargan Vitasi).
31. 8. - Nezapamćeno nevreme (praćeno kišom, olujnim vetrom, i velikim gradom) pogodilo Zrenjanin. Povređeno više osoba, a pričinjena velika materijalna šteta.
31. 8. - Slovenija opozvala ambasadora iz Hrvatske, nakon što je ova objavila da će uspostaviti ZERP.

Septembar/Rujan

5. 9. - U sedištu G17 Plus prikazan snimak koji pokazuje da je 22. 7. u skupštini za guvernera NBS glasano karticom poslanice Nede Arnerić, mada je ona bila odsutna, u Bodrumu.
6. 9. - Lider Hamasa Ahmed Jasin je ranjen u izraelskom napadu u Gazi.
10. 9. - Švedska ministarka spoljnih poslova Ana Lind izbodena je nožem u trgovačkom centru u Stokholmu - umire dan kasnije.
10. 9. - Stjepan Mesić je u poseti Beogradu, on i Svetozar Marović se uzajamno izvinuli zbog svega što su građani Hrvatske i SCG jedni drugima radili u prošlosti.
11. 9. - Strateško partnerstvo Apatinske pivare i Interbrew-a.
12. 9. - Savet bezbednosti UN ukida sankcije Libiji, nakon što je ova preuzela odgovornost (ne i priznala krivicu) za obaranje aviona iznad Lokerbija i isplatila 2,7 milijardi dolara rođacima.
14. 9. - Švedska je na referendumu sa 56% odbila uvođenje eura.
18. 9. - SCG potpisala Bolonjsku deklaraciju i postala 37. zemlja evropske univerzitetske zajednice.
19. 9. - Uspostavljena Misija UN u Liberiji (UNMIL).
21. 9. - NASA-ina misija Galileo je okončana namernim obrušavanjem u Jupiter (kako bi se sprečila eventualna kontaminacija Europe).
26. 9. - Lukoil Srbija: ruska firma Lukoil kupuje srpski Beopetrol (deo INA-e u Srbiji do 1991), 79,5% deonica za 207 miliona eura.
27. 9. - Lansiran je evropski satelit Smart 1, Mesečev orbiter.
30. 9. - Pripadnik BIA Vladan Rovčanin ubio petoricu kolega u Nišu.

Oktobar/Listopad

1. 10. - Pokrenut je imageboard sajt 4chan.
3. 10. - Hrvatski sabor proglasio Zaštićenu ribolovno-ekološku zonu na Jadranu, s odgodom od jedne godine - negativne reakcije EU, Italije i Slovenije.
4. 10. - Bombašica-samoubica ubija 21 osobu u haifanskom restoranu Maxim - Izrael sutradan dejstvuje po palestinskom kampu Ain es Saheb u Siriji.
5. 10. - Tigrica pobegla iz subotičkog zoo-vrta, policajac je ubio.
7. 10. - U Kaliforniji su izglasali opoziv guvernera Graya Davisa i izbor Arnolda Schwarzeneggera na to mjesto (do 2011).
10. 10. - Skupština akcionara "Knjaza Miloša" odlučila da većinski vlasnik bude Vlade Divac.
14. 10. - Počeo štrajk u smederevskom US Steel-u.
14. 10. - U Beču započeo dijalog Beograda i Prištine - prvi direktan kontakt od 1999.
15. 10. - Kina je u svemir lansirala Shenzhou 5, svoju prvu svemirsku letjelicu s ljudskom posadom, a u njoj se nalazi astronaut Yang Liwei.
17. 10. - Taipei 101 je sa šiljkom dostigao 508 metara i postao najviši neboder na svetu, ispred Petronas Towersa u Kuala Lumpuru.
17. 10. - Bolivijski Gasni rat: preds. Gonzalo Sánchez de Lozada daje ostavku i napušta zemlju. U sukobima prethodnih dana je poginulo 65 ljudi.
19. 10. - Umro Alija Izetbegović, lider SDA, nekadašnji predsjednik Republike BiH.
20. 10. - U Hagu otpečaćene optužbe protiv 4 srpska generala (policijski Sreten Lukić i Vlastimir Đorđević, vojni Vladimir Lazarević i Nebojša Pavković), premijer Živković kaže da njihovo hapšenje "nije prioritet" (zategnuti odnosi sa Tribunalom).
21. 10. - Papa je proglasio 31 novog kardinala, među njima i zagrebačkog nadbiskupa Josipa Bozanića.
21. 10. - Rezolucija Generalne skupštine UN traži od Izraela da obustavi gradnju graničnog zida prema Zapadnoj obali.
24. 10. - Posljednji komercijalni let supersoničnog zrakoplova Concorde.
25. 10. - Uhapšen ruski tajkun Mihail Hodorkovski, šef naftne kompanije Yukos i osnivač organizacije Otvorena Rusija (u pritvoru i zatvoru ostaje deset godina).
27. 10. - Prvi dan ramazana u Bagdadu obeležen napadima auto-bombama na sedište Crvenog krsta i tri policijske stanice - poginule su 34 osobe.
28. 10. - G17 Plus optužio ministra policije Dušana Mihajlovića za sukob interesa, posedovanje 13 firmi koje posluju sa njegovim ministarstvom.
t. m. - Sestrinstvo manastira Stjenik kod Čačka izbačeno nakon što je obavestilo SPC da prekidaju "molitveno opštenje" (v. "Ziloti").
31. 10. - Mahathir Mohamad, "Otac modernizacije", podnosi ostavku na mjesto premijera Malezije nakon 22 godine (vraća se 2018-20).

Novembar/Studeni

2. 11. - U Iraku su oborena dva helikoptera Chinooka, poginulo je 16 vojnika. Broj koalicionih žrtava raste, procenjuje se i da teroristi dolaze sa strane, opada odobravanje Bushove politike.
2. 11. - Parlamentarni izbori u Gruziji prolaze s mnogim prekršajima - u biračkom spisku nema ni opozicionog lidera Miheila Saakašvilija. Sutradan počinju protesti kasnije nazvani Revolucija ruža.
9. 11. - Pomračenje Meseca.
12. 11. - Sprovođenje imovinskih zakona u BiH dostiže 90%.
12. 11. - Samoubilački napad na bazu italijanske policije u Iraku, poginule 23 osobe.
13. 11. - Vršilac dužnosti predsednika Srbije, Nataša Mićić, raspustila parlament i raspisala vanredne parlamentarne izbore u Srbiji za 28. decembar.
14. 11. - Astronom Michael E. Brown i njego tim otkrili Trans-neptunski objekt 90377 Sedna.

15. 11. - Napad auto-bombama na sinagoge u Istanbulu u kome gine 25 ljudi, a za koje odgovornost preuzima al Qaeda.
16. 11. - Održani izbori za predsjednika Srbije, koji i po treći put nisu uspjeli zbog nedovoljnog broja izašlih birača (samo 38,6%): Tomislav Nikolić (SRS) ispred Dragoljuba Mićunovića (DOS).
18. 11. - Vrhovni sud Massachusettsa donosi presudu u slučaju Goodridge vs. Department of Public Health kojom su u američki državi Massachusetts legalizirani istospolni brakovi.
18. 11. - Preds. Bush stiže u posjetu Londonu, praćenu prosvjedima.
20. 11. - Detonirano nekoliko bombi u Istanbulu, Turska. Bombe su uništile britanski konzulat.
20. 11. - Majkl Džekson uhapšen zbog navodnog seksualnog iskorištavanja maloletnika, odmah je pušten uz kauciju od tri miliona dolara (oslobođen je na suđenju 2005).
21. 11. - U Beogradu uvedene zone sa vremenskim ograničenjem parkiranja u tri boje.
22. 11. - DHL-ov avion pogođen raketom nakon poletanja iz Bagdada, uspeva sleteti uprkos gubitku hidraulike.

23. 11. - Parlamentarni izbori u Hrvatskoj donose promjenu vlasti: HDZ 66 zastupnika (+20), SDP–IDS–SLD–LS 43 (-6), HNS 11, HSS 9.
23. 11. - Revolucija ruža u Gruziji: preds. Eduard Ševarnadze podnosi ostavku, nakon jučerašnjeg upada opozicije u parlament sa ružama u rukama. Nakon novih izbora u januaru odn. martu, Saakašvili postaje predsednik s velikom većinom u parlamentu.
- Prva "obojena revolucija" u bivšem SSSR.
25. 11. - Ujedinjene nacije zvanično su ukinule program „Nafta za hranu「 u okviru koga je Irak sedam godina prodavao naftu pod kontrolom UN za nabavku hrane i lekova.
26. 11. - Konkordov poslednji let iznad Bristola, UK.

Decembar/Prosinac

1. 12. - Na Novom Zelandu je prikazan The Lord of the Rings: The Return of the King, završni dio trilogije.
2. 12. - Momir Nikolić, prvi je oficir Vojske Republike Srpske koji je priznao krivicu za učešće u ubistvu preko 7.000 Muslimana u Srebrenici u ljeto 1995. godine. Haški tribunal u Hagu mu je izrekao kaznu od 27 godina zatvora.
5. 12. - Bombaš-samoubojica na vlaku u ruskom Stavropoljskom kraju - 46 mrtvih.
7. 12. - U Rusiji udržani parlamentarni izbori na kojima pobjeđuje nova pro-putinovska stranka Jedinstvena Rusija (još uvijek je na vlasti 2025).
8. 12. - Od 19 članova grčke "Revolucionarne organizacije 17. novembar", 15 je krivo; kazne su izrečene 17-tog, šestorica dobijaju višestruke doživotne kazne.

12. 12. - Paul Martin postaje novi premijer Kanade.
12. 12. - Gen. Pavle Strugar je otputovao iz Podgorice u Hag.
13. 12. - Sadam Husein uhvaćen od Amerikanaca kod Tikrita (nakon suđenja je pogubljen krajem 2006).
14. 12. - Boris Tadić, nosilac liste DS priznao da Neda Arnerić nije bila prisutna na glasanju u skupštini 22. 7.
14. 12. - Ponovo je otvoreno venecijansko pozorište La Fenice, stradalo u požaru 1996.
17. 12. - Vrhovni sud Srbije doneo odluku da se Bogoljubu Kariću, predsedniku "BK grupe", vrati novac plaćen na ime poreza na ekstraprofit.
18. 12. - Objavljene prve slike sa svemirskog teleskopa Spitzer za infracrvenu astronomiju (radi do početka 2020, od 2009. kao "topla misija", bez helijevog hlađenja).
19. 12. - Banka Amerike objavljuje da 3,96 milijardi eura, koliko drži Parmalatova filijala na Kajmanskim ostrvima, zapravo ne postoji. Parmalat je proglašen nesolventnim pred kraj meseca, na kraju su otkriveni dugovi od 14,3 milijarde.
20. 12. - Libija priznala da je pokušavala napraviti atomsku bombu.

21. 12. - Timeova Osoba godine je "Američki vojnik".
22. 12. - Počelo suđenje optuženima za ubistvo Zorana Đinđića.
22. 12. - Italijanska tvrtka Parmalat prvi put optužena da je varala dioničare krivotvorenjem svojih poslovnih rezultata.
23. 12. - Nova hrvatska vlada, premijer Ivo Sanader.
25. 12. - U atentatu na pakistanskog predsednika Perveza Mušarafa u Ravalpindiju najmanje 14 prolaznika poginulo, a 46 povređeno.
25. 12. - ESA-ina misija Mars Express: orbiter je ušao u Marsovu orbitu, lender Beagle 2 je sleteo ali nije bilo kontakta.
26. 12. - U zemljotresu jačine 6,3 stepena Rihterove skale koji je pogodio iranski grad Bam, poginulo je oko 30.000 ljudi.
28. 12. - Vanredni parlamentarni izbori u Srbiji donose skretanje udesno: SRS 82 (+59), DSS 53 (+8), DS-GSS-SDU 37 (-25), G17+ 34 (novi), koalicija SPO-Nova Srbija 22 (+14), SPS 22 (-15). Nema mandata za manjinske stranke (tri liste - DSS, DS i G17 - fragmenti su bivšeg DOS, dobili su 124 mandata, prema 176 pre tri godine).

Remove ads

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 2003.

3. 1. - Greta Thunberg, eko-aktivistica
20. 2. - Olivia Rodrigo, kantautorica, glumica
5. 5. - Carlos Alcaraz, teniser
12. 5. - Madeleine McCann, devojčica nestala 2007.
18. 7. - Hamad Međedović, teniser

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 2003.

Januar/Siječanj

1. 1. - Ahmet Hromadžić, bosanskohercegovački književnik (* 1923)
1. 1. - Milan Janić, srpski kajakaš, svetski i olimpijski šampion (* 1957)
2. 1. - Slavko Šohaj, slikar i grafičar (* 1908)
5. 1. - Masimo Điroti, italijanski glumac. (*1918.)
12. 1. - Maurice Gibb, član Bee Gees (* 1949)
13. 1. - Tanasije Mladenović, književnik (* 1913)
23. 1. - Nell Carter, američka glumica
24. 1. - Gianni Agnelli, talijanski industrijalist i većinski vlasnik Fiata (* 1921.)
24. 1. - Stanko Bjelajac, general-pukovnik JNA, narodni heroj (* 1912)
26. 1. - Hugh Trevor-Roper, istoričar (* 1914)
28. 1. - Miloš Milutinović, fudbaler (* 1933)
31. 1. - Miloš Mišović, novinar "NIN"-a i "Danas"-a, publicista (* 1917)

Februar/Veljača

2. 2. - Dejan Đurković, srpski režiser (* 1939)
4. 2. - Stefan Boca, žički episkop SPC (* 1916.)
10. 2. - Edgar de Evia, meksičko-američki fotograf. (* 1910.)
14. 2. - Ovca Doli (* 1996)
15. 2. - Darinka Đurašković, glumica (* 1932)
16. 2. - Aleksandar Tišma, srpski pisac (* 1924.)

Mart/Ožujak

1. 3. - Franjo Glaser, hrvatski nogometni vratar (* 1913.)
2. 3. - Milivoje Maksić, diplomata, poslednji ino-ministar SFRJ (* 1928)
6. 3. - Nikola Popović, filmski reditelj i producent (* 1931)
7. 3. - Mehmed Alagić, general ARBiH (* 1947)
8. 3. - Vojislav Jakić, likovni umetnik (* 1932)
9. 3. - Žarko Dolinar, stolnotenisač (* 1920)
12. 3. - Zoran Đinđić, filozof, premijer Srbije (* 1952.)
13. 3. - Enriko Josif, srpski kompozitor. (* 1924.)
13. 3. - Živorad Igić, novinar, publicista, političar (SPS) (* 1942)
19. 3. - Dragan Stojnić, pevač (* 1937)
21. 3. - Ivo Kušanić, karikaturista, novinar, slikar (* 1924)
22. 3. - Milovan Vidak, slikar (* 1926)
22. 3. - Vjeran Miladinović Merlinka, transvestit, glumac (* 1958)
27. 3. - Dušan Spasojević, kriminalac (* 1968)
30. 3. - Michael Jeter, američki glumac (* 1952)
31. 3. - Fides Vidaković, hrvatska časna sestra (* 1921.)

April/Travanj

1. 4. - Leslie Cheung, hongkonški glumac i pevač (* 1956)
4. 4. - Antonije Blum, mitropolit Ruske pravoslavne crkve i pripadnik francuskog pokreta otpora. (* 1914.)
13. 4. - Tadej Štrbulović, arhimandrit (* 1914)
17. 4. - Robert Atkins (nutricionista) (* 1930)
21. 4. - Nina Simone, pevačica (* 1933)
29. 4. - Janko Bobetko, general HV, bivši načelnik Glavnog stožera (* 1919.)

Maj/Svibanj

1. 5. - Mercedes Goritz Pavelić, balerina, spisateljica (* 1907)
5. 5. - Walter Sisulu, aktivista protiv apartheida (* 1912)
6. 5. - Miodrag Perišić, političar (DS), publicista, diplomata (* 1948)
13. 5. - Nikola Masniković, grafičar i dizajner (* 1936)
14. 5. - Robert Stack, glumac (* 1919)
28. 5. - Momir Talić, general VRS (* 1942)

Jun/Lipanj

2. 6. - Dušan Trbojević, pripadnik JVuO, emigrant (* 1921)
3. 6. - Felix de Weldon, vajar (* 1907)
12. 6. - Gregory Peck, američki glumac (* 1916.)
15. 6. - Hume Cronyn, glumac (* 1911)
25. 6. - Predrag Lasica, gradonačelnik Istočnog Sarajeva (* 1955)
26. 6. - Denis Thatcher, Margaretin muž (* 1915)
26. 6. - Strom Thurmond, američki političar (* 1902)
26. 6. - Marc-Vivien Foé, kamerunski fudbaler (* 1975)
29. 6. - Katharine Hepburn, američka glumica (* 1907.)

Jul/Srpanj

1. 7. - Berta Ambrož, slovenska pjevačica (* 1944)
4. 7. - Barry White, američki muzičar (* 1944.)
5. 7. - Milo Miranović, glumac (* 1937)
8. 7. - Darko Ćurdo, glumac, grafičar (* 1944)
11. 7. - Miomir Grujić Fleka, slikar (* 1954)
13. 7. - Branibor Debeljković, farmaceut i um. fotograf (* 1916)
13. 7. - Compay Segundo, kubanski muzičar (* 1907.)
20. 7. - Vladeta Vuković, književnik i akademik (* 1928)
20. 7. - Pajsije Tanasijević, iguman Prohora Pčinjskog (* 1957)
25. 7. - Olga Jovanović, pijanistkinja i profesor (* 1925)
25. 7. - John Schlesinger, režiser (* 1926)
27. 7. - Bob Hope, glumac i komičar (* 1903)
30. 7. - Sam Phillips, muzički producent (* 1923)
31. 7. - Albert Abinun, novinar Radio Beograda, profesor, španski borac (* 1913)

Avgust/Kolovoz

1. 8. - Marie Trintignant, glumica (* 1962)
7. 8. - Rajko Žižić, košarkaš, trener, sportski radnik (* 1955)
11. 8. - Armand Borel, švajcarski matematičar (* 1923)
11. 8. - Herb Bruks, američki trener hokeja na ledu (* 1937)
16. 8. - Idi Amin, bivši diktator Ugande (* ca. 1925)
17. 8. - Milisav Krsmanović, književnik (* 1948)
19. 8. - Tatjana Lukjanova, srpska glumica. (* 1923.)
19. 8. - Sérgio Vieira de Mello, brazilski diplomata (* 1948)
24. 8. - Zorko Čanadi, general-pukovnik JNA, bivši načelnik generalštaba (* 1925)
25. 8. - Saša Dabetić, glumica (* 1938)
30. 8. - Charles Bronson, američki glumac (* 1921.)
30. 8. - Branko Vukojević, scenarista i muzički kritičar (* 1956.)

Septembar/Rujan

5. 9. - Miloš Minić, srpski političar i narodni heroj (* 1914.)
8. 9. - Leni Riefenstahl, njemačka glumica i redateljica (* 1902.)
9. 9. - Edward Teller, američki fizičar mađarskog porekla (* 1908.)
11. 9. - Anna Lindh, švedska ministrica vanjskih poslova (* 1957)
11. 9. - John Ritter, glumac (* 1948)
12. 9. - Johnny Cash, country pevač i muzičar (* 1932.)
17. 9. - Ljubica Marić, srpski kompozitor (* 1909.)
26. 9. - Robert Palmer, pevač (* 1949)
27. 9. - Donald O'Connor, plesač, pevač, glumac (* 1925)
28. 9. - Elia Kazan, režiser (* 1909)
30. 9. - Zagorka Ilić, prva žena diplomata u SFRJ (* 1932)
30. 9. - Robert Kardashian, tužitelj i biznismen (* 1944)

Oktobar/Listopad

2. 10. - Milan Bjegojević, vajar i košarkaš (* 1928)
6. 10. - Živorad Mihajlović Šilja, novinar RTB, književnik, publicista (* 1920)
16. 10. - Jan Kmeć, profesor, srpski akademik (* 1927)
17. 10. - Joka Janičić, superstogodišnjakinja (* 1893)
19. 10. - Alija Izetbegović, bivši predsjednik BiH (* 1925.)
20. 10. - Miodrag Petrović Čkalja, srpski glumac, komičar (* 1924.)

Novembar/Studeni

1. 11. - Henrik Mahalica, poljski glumac (* 1930.)
1. 11. - Radivoj Berbakov, slikar (* 1925)
5. 11. - Zaim Muzaferija, bosanskohercegovački glumac (* 1923)
5. 11. - Branko Supek, glumac (* 1945)
6. 11. - Rastislav Petrović, istoričar i akademik (* 1928)
12. 11. - Jonathan Brandis, glumac, režiser (* 1976)
18. 11. - Radivoje Vican Vicanović, fotoreporter (* 1948)
19. 11. - Života Panić, general-pukovnik JNA i VJ, načelnik generalštaba (* 1933)
20. 11. - David Dacko, prvi predsednik CAR (* 1930)
26. 11. - Vedran Ivčić, hrvatski pjevač i skladatelj (* 1951.)

Decembar/Prosinac

4. 12. - Zdravka Krstulović, hrvatska glumica (* 1940.)
8. 12. - Rubén González, kubanski muzičar (* 1919.)
10. 12. - Sava Penčić, srpski slavista (* 1925.)
12. 12. - Vladimir Rebezov, pozorišni scenograf (* 1921)
12. 12. - Hejdar Alijev, bivši predsednik Azerbejdžana (* 1923)
17. 12. - Milutin Morača, general-pukovnik JNA i narodni heroj (* 1914.)
18. 12. - Branko Horvat, hrvatski ekonomista i političar (* 1928)
19. 12. - Hope Lange, američka glumica (* 1933)
22. 12. - Maksimilijan Erenrajh Ostojić, srpski književnik i novinar (* 1921)
26. 12. - Milan Vasić, srpski istoričar iz Republike Srpske (* 1928.)
27. 12. - Ying Ruocheng, kineski glumac, režiser, prevodilac (* 1929)
31. 12. - Nikola Dekleva, lekar i naučnik, dir. Zavoda za hiperbaričnu medicinu u Bg. (* 1926)

Kroz godinu

Relja Šišaković, zlatiborski domaćin (* 1908.)
Stanislava Čarapina Ćulanić, hrvatska književnica (* 1930.)
Zlatko Prica, slikar (* 1916)
Džemal Muminagić, bivši gradonačelnik Sarajeva, general JNA (* 1920)

Remove ads

Nobelove nagrade

Fizika: Aleksej Abrikosov, Vitalij Ginzburg i Anthony James Leggett (pionirski doprinosi teoriji superprovodnika i superfluida)
Kemija: Peter Agre i Roderick MacKinnon (otkrića u vezi ćelijskih membrana, Agre za akvaporine, MacKinnon za strukturalnu i mehanističku studiju jonskih kanala)
Fiziologija i medicina: Paul C. Lauterbur i Peter Mansfield (otkrića u vezi magnetne rezonantne tomografije)
Književnost: John M. Coetzee (koji u bezbrojnim krinkama prikazuje iznenađujuću umešanost autsajdera)
Mir: Shirin Ebadi (napori za demokratiju i ljudska prava, naročito prava žena i dece)
Ekonomija: Robert F. Engle i Clive W. J. Granger (metodi analiziranja ekonomskih vremenskih serija, Engle sa vremenski promenljivim volatilitetom, Granger sa zajedničkim trendovima [kointegracija])

Remove ads

Reference

Loading content...

Vanjske veze

Loading content...

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads