செல்யூக் பேரரசு

மாபெரும் செல்யூக் பேரரசு (Great Seljuq Empire, Persian: دولت سلجوقیان, அரபி: الدولة السلجوقية) இடைக்காலத்தில் விளங்கிய ஒரு துருக்கிய-பாரசீக^[13] சுன்னி இசுலாமியப் பேரரசு ஆகும். ஓகுசு துருக்கியர்களின் (Oghuz Turks) கிளை இராச்சியம் ஒன்றிலிருந்து உருவானது^[14]. செல்யூக் பேரரசின் ஆட்சியின் கட்டுப்பாட்டில் கிழக்கே இந்துகுஷ் முதல் அனத்தோலியா வரையும் மத்திய ஆசியாவிலிருந்து பாரசீக வளைகுடா வரையும் பரந்த நிலப்பரப்பு இருந்தது. தங்கள் உறைவிடமான ஏரல் கடல் பகுதியிலிருந்து முதலில் கோராசன் எனப்படும் வடக்கு ஈரான் பகுதியைப் பிடித்து பின்னர் பாரசீகத்தை ஆட்கொண்டு இறுதியில் கிழக்கு அனத்தோலியா வரை முன்னேறினார்கள்.

செல்யூக் பேரரசு
1037–1194
1090 கசனவியப் பேரரசு கிப்சாக்குகள் பெசனெக்குகள் பாத்திமா கலீபகம் உயுனியர் சார்சியா பைசாந்தியப் பேரரசு உரூம் யாதவர் காரா கானிய கானரசு ◁ ▷ முதலாம் மாலிக் ஷாவின் ஆட்சியின் போது அண். 1090இல் செல்யூக் பேரரசு. மேற்கே அனத்தோலியாவானது உரூம் சுல்தானகமாக சுலைமான் இப்னு குதல்மிசுவின் சுதந்திரமான ஆட்சியின் கீழ் பைசாந்தியப் பேரரசுடன் பிணக்குடன் இருந்தது. கிழக்கே, காரா கானிய கானரசு 1089இல் ஒரு திறை செலுத்திய அரசாக உருவானது. காரா கிதையிடம் வீழ்ச்சியடையும் வரை இந்நிலை அரை நூற்றாண்டுக்கு நீடித்தது.[1][2]
நிலை	பேரரசு
தலைநகரம்	நிசாபூர் (1037–1043) இரே (1043–1051) இசுபகான் (1051–1118) மெர்வ் (1118–1153, கிழக்கு) அமாதான் (1118–1194, மேற்கு)
பேசப்படும் மொழிகள்	பாரசீக மொழி (அதிகாரப்பூர்வ மொழி; இணைப்பு மொழி, அரசவை, கற்றறிந்தோர், மற்றும் இலக்கியத்தின் மொழி)[3][4][5] ஒகுஸ் துருக்கியம் (அரசமரபு மற்றும் இராணுவ மொழி)[6][5][7] அரபு மொழி (இறையியல், சட்டம், மற்றும் அறிவியல் மொழி)[3][5]
சமயம்	சன்னி இசுலாம் (அனாபி)
அரசாங்கம்	கலீபகத்தின் கீழான அரசு (உரிமைப் படி)[8] சுதந்திரமான சுல்தான் (நடை முறைப் படி)
கலீபா
• 1031–1075	அல் கைம்
• 1180–1225	அல்-நசீர்
சுல்தான்
• 1037–1063	துக்ரில் (முதல்)
• 1174–1194	மூன்றாம் துக்ரில் (கடைசி)[9]
வரலாறு
• துக்ரிலின் கீழ் நிறுவப்படுதல்	1037
• தந்தனகன் யுத்தம்	1040
• மன்சிகெர்து யுத்தம்	1071
• முதலாம் சிலுவைப் போர்	1095–1099
• கத்வான் யுத்தம்	1141
• குவாரசமியப் பேரரசு செல்யூக் பேரரசை இடம் மாற்றியது[10]	1194
பரப்பு
1080 மதிப்பீடு.[11][12]	3,900,000 km2 (1,500,000 sq mi)
முந்தையது பின்னையது ஒகுஸ் யப்கு அரசு கசானவித்துப் பேரரசு புயிய அரசமரபு பைசாந்தியப் பேரரசு ககுயியர் பாத்திம கலீபகம் காரா கானிய கானரசு மர்வானியர் (தியார் பக்கிர்) இரவதியர் உரூம் சுல்தானகம் அனத்தோலிய பெய்லிக்குகள் கோரி அரசமரபு குவாரசமியப் பேரரசு அசர்பைஜானின் அடாபெக்குகள் சல்குரியர் பவந்தியர் அய்யூப்பிய வம்சம் புரிய அரசமரபு செங்கிய அரசமரபு தனிசுமெந்துகள் அர்துகிய அரசமரபு ஷா-ஆர்மென்சு சதாதியர் கெர்மான் செல்யூக் சுல்தானகம் சைப்பிரசு இராச்சியம் பைசாந்தியப் பேரரசு

செல்யூக் வம்சத்தின் செல்யூக் பெக் நிறுவ முயன்ற செல்யூக் பேரரசு அவரது மகன் துக்ருல் பெக் காலத்தில் 1037ஆம் ஆண்டு அமைக்கப்பட்டது.செல்யூக்கினர் பிளவுபட்டிருந்த கிழக்கு இசுலாமிய உலகை ஒற்றுமைப்படுத்தி முதலாம் மற்றும் இரண்டாம் சிலுவைப் போர்களில் முக்கியப் பங்காற்றினர். மிகவும் பாரசீக தாக்கம் கொண்ட^[13] பண்பாட்டையும் பாவித்த செல்யூக்கர்கள் துருக்கிய-பாரசீக மரபை வளர்த்தெடுத்தனர்.