ไนโอเบียม

ไนโอเบียม (อังกฤษ: Niobium) เป็นธาตุที่มีเลขอะตอม 41 และสัญลักษณ์คือ Nb ไนโอเบียมเป็นโลหะทรานซิชัน มีสีเทาหายาก อ่อนนุ่ม ตีเป็นแผ่นได้ พบในแร่ไนโอไบต์และแร่โคลัมไบต์

ไนโอเบียม, ₄₁Nb

ไนโอเบียม
การอ่านออกเสียง	/naɪˈoʊbiəm/ ​(ny-OH-bee-əm)
รูปลักษณ์	สีเทามันวาว, แกมสีน้ำเงินเมื่อออกซิไดส์
Standard atomic weight Ar°(Nb)
	92.90637±0.00001 92.906±0.001 (abridged)[1]
ไนโอเบียมในตารางธาตุ
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson V ↑ Nb ↓ Ta เซอร์โคเนียม ← ไนโอเบียม → โมลิบดีนัม
หมู่	group 5
คาบ	คาบที่ 5
บล็อก	บล็อก-d
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Kr] 4d4 5s1
จำนวนอิเล็กตรอนต่อชั้น	2, 8, 18, 12, 1
สมบัติทางกายภาพ
วัฏภาค ณ STP	solid
จุดหลอมเหลว	2750 K ​(2477 °C, ​4491 °F)
จุดเดือด	5017 K ​(4744 °C, ​8571 °F)
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	8.57 g/cm3
ความร้อนแฝงของการหลอมเหลว	30 kJ/mol
ความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ	689.9 kJ/mol
ความจุความร้อนโมลาร์	24.60 J/(mol·K)
ความดันไอ P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 2942 3207 3524 3910 4393 5013
สมบัติเชิงอะตอม
เลขออกซิเดชัน	−3, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5 (ออกไซด์เป็นกรดเล็กน้อย)
อิเล็กโตรเนกาทิวิตี	Pauling scale: 1.6
รัศมีอะตอม	empirical: 146 pm
รัศมีโคเวเลนต์	164±6 pm
Color lines in a spectral range เส้นสเปกตรัมของไนโอเบียม
สมบัติอื่น
การมีอยู่ในธรรมชาติ	primordial
โครงสร้างผลึก	​body-centered cubic (bcc)
การขยายตัวจากความร้อน	7.3 µm/(m⋅K)
การนำความร้อน	53.7 W/(m⋅K)
สภาพต้านทานไฟฟ้า	152 nΩ⋅m (ณ 0 °C)
ความเป็นแม่เหล็ก	พาราแมกเนติก
มอดุลัสของยัง	105 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	38 GPa
Bulk modulus	170 GPa
Speed of sound thin rod	3480 m/s (ณ 20 °C)
อัตราส่วนปัวซง	0.40
Mohs hardness	6.0
Vickers hardness	870–1320 MPa
Brinell hardness	735–2450 MPa
เลขทะเบียน CAS	7440-03-1
ประวัติศาสตร์
การตั้งชื่อ	ตั้งชื่อตามเทพไนโอบี เทพเจ้าตำนานกรีก, บุตรสาวของเทพแทนทาลัส (แทนทาลัม)
การค้นพบ	ชาร์ลส์ แฮตเช็ตต์ (1801)
การแยกให้บริสุทธิ์เป็นครั้งแรก	คริสเตียน วิลเฮล์ม บลอมสตรันด์ (1864)
ถูกจัดเป็น ธาตุ โดย	ไฮน์ริช โรส (1844)
ไอโซโทปของไนโอเบียม ด ก
ไม่มีหน้า แม่แบบ:กล่องข้อมูลไอโซโทปของไนโอเบียม
หมวดหมู่: ไนโอเบียม ดู คุย แก้ | แหล่งอ้างอิง

การใช้ประโยชน์

• ใช้ทำโลหะผสม โดยเฉพาะการเชื่อมข้อต่อ^{[ต้องการอ้างอิง]}
• และสามารถนำไปผสมกับโลหะเซอร์โคเนียมเพื่อทำเป็นสารตัวนำยวดยิ่ง

ข้อถกเถียงชื่อของธาตุ

ชื่อเก่าของไนโอเบียม 'โคลัมเบียม (อักษรย่อ Cb)'^[2] ตั้งชื่อโดย Hatchett จากการค้นพบธาตุในปี 1801 โดยตั้งตามภูมิภาคที่ค้นพบแร่ที่นำมาสกัดเป็นโลหะที่มีส่วนผสมของไนโอเบียม ^[3] ต่อมามีการค้นพบและสกัดจากแร่ในภูมิภาคยุโรปและตั้งชื่อว่า ไนโอเบียม และได้มีการจัดให้ใช้ชื่อ ไนโอเบียม ในในการประชุมเคมีนานาชาติครั้งที่ 12 ที่กรุงอัมเตอร์ดัมในปี 1949.^[4] ปีต่อมา สหภาพเคมีบริสุทธิ์และเคมีประยุกต์ระหว่างประเทศ (IUPAC)ได้ตกลงให้ใช้ชื่อ ไนโอเบียม