ประเทศลิทัวเนีย
สาธารณรัฐในยุโรปตะวันออกเฉียงเหนือ / From Wikipedia, the free encyclopedia
55°N 24°E ลิทัวเนีย (อังกฤษ: Lithuania; ลิทัวเนีย: Lietuva, ออกเสียง [lʲɪɛtʊˈvɐ]) หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ สาธารณรัฐลิทัวเนีย (อังกฤษ: Republic of Lithuania; ลิทัวเนีย: Lietuvos Respublika) เป็นประเทศในภูมิภาคบอลติกของยุโรป เป็นหนึ่งในสามรัฐบอลติกและตั้งอยู่ริมชายฝั่งตะวันออกของทะเลบอลติก มีอาณาเขตติดต่อกับลัตเวียทางทิศเหนือ ติดต่อกับเบลารุสทางทิศตะวันออกและทิศใต้ ติดต่อกับโปแลนด์ทางทิศใต้ และติดต่อกับแคว้นคาลินินกราดของรัสเซียทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ลิทัวเนียมีเนื้อที่ 65,300 ตารางกิโลเมตร (25,200 ตารางไมล์) และมีประชากร 2.8 ล้านคน เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือวิลนีอัส ส่วนเมืองใหญ่อื่น ๆ ได้แก่ เกานัสและเกล็ยเปดา ชาวลิทัวเนียจัดอยู่ในกลุ่มภาษาศาสตร์ชาติพันธุ์บอลต์และพูดภาษาลิทัวเนียซึ่งเป็นหนึ่งในภาษากลุ่มบอลต์เพียงไม่กี่ภาษาที่ยังมีผู้ใช้อยู่ในปัจจุบัน
สาธารณรัฐลิทัวเนีย Lietuvos Respublika (ลิทัวเนีย) | |
---|---|
ที่ตั้งของ ประเทศลิทัวเนีย (เขียวเข้ม) – ในทวีปยุโรป (เขียว & เทาเข้ม) | |
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | วิลนีอัส 54°41′N 25°19′E |
ภาษาราชการ | ลิทัวเนีย[1] |
กลุ่มชาติพันธุ์ (ค.ศ. 2021[2]) |
|
ศาสนา (ค.ศ. 2021[3]) |
|
การปกครอง | รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบกึ่งประธานาธิบดี[4][5][6][7] |
• ประธานาธิบดี | กิตานัส เนาเซดา |
• นายกรัฐมนตรี | อิงกริดา ชิมอนีเต |
• ประธานเซย์มัส | วิกตอริยา ชมิลีเต-นิลเซิน |
สภานิติบัญญัติ | เซย์มัส |
ก่อตั้ง | |
• กล่าวถึงครั้งแรก | 9 มีนาคม ค.ศ. 1009 |
ค.ศ. 1236 | |
• มินเดากัสครองราชย์ | 6 กรกฎาคม ค.ศ. 1253 |
• รวมกับโปแลนด์ | 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1386 |
• ก่อตั้งเครือจักรภพ | 1 กรกฎาคม ค.ศ. 1569 |
24 ตุลาคม ค.ศ. 1795 | |
• ประกาศเอกราช | 16 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1918 |
11 มีนาคม ค.ศ. 1990 | |
29 มีนาคม ค.ศ. 2004 | |
1 พฤษภาคม ค.ศ. 2004 | |
พื้นที่ | |
• รวม | 65,300 ตารางกิโลเมตร (25,200 ตารางไมล์) (อันดับที่ 121) |
1.98 (ใน ค.ศ. 2015)[8] | |
ประชากร | |
• ค.ศ. 2021 ประมาณ | 2,795,680[9] (อันดับที่ 137) |
43 ต่อตารางกิโลเมตร (111.4 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 138) | |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม | 107,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[10] (อันดับที่ 83) |
• ต่อหัว | 41,288 ดอลลาร์สหรัฐ[10] (อันดับที่ 34) |
จีดีพี (ราคาตลาด) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม | 56,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[10] (อันดับที่ 80) |
• ต่อหัว | 22,412 ดอลลาร์สหรัฐ[11] (อันดับที่ 54) |
จีนี (ค.ศ. 2019) | 35.4[12] ปานกลาง |
เอชดีไอ (ค.ศ. 2019) | 0.882[13] สูงมาก · อันดับที่ 34 |
สกุลเงิน | ยูโร (€) (EUR) |
เขตเวลา | UTC+2 (เวลายุโรปตะวันออก) |
UTC+3 (เวลาออมแสงยุโรปตะวันออก) | |
รูปแบบวันที่ | ปปปป-ดด-วว (ค.ศ.) |
ขับรถด้าน | ขวามือ |
รหัสโทรศัพท์ | +370 |
โดเมนบนสุด | .lta |
เว็บไซต์ lithuania | |
|
เป็นเวลานับพันปีที่ชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของทะเลบอลติกเป็นที่อยู่อาศัยของชนเผ่าบอลต์หลายเผ่า ในคริสต์ทศวรรษ 1230 มินเดากัสได้รวบรวมดินแดนลิทัวเนียเข้าเป็นหนึ่งเดียวแล้วก่อตั้งราชอาณาจักรลิทัวเนียเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม ค.ศ. 1253 ในคริสต์ศตวรรษที่ 14 แกรนด์ดัชชีลิทัวเนียเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป[14] ลิทัวเนีย เบลารุส ยูเครน รวมทั้งบางส่วนของโปแลนด์และรัสเซียล้วนเคยเป็นดินแดนของแกรนด์ดัชชีนี้ ราชบัลลังก์แห่งราชอาณาจักรโปแลนด์และแกรนด์ดัชชีลิทัวเนียเป็นรัฐร่วมประมุขโดยพฤตินัยตั้งแต่ ค.ศ. 1386 ผ่านการอภิเษกสมรสระหว่างสมเด็จพระราชินีนาถยัดวีกาแห่งโปแลนด์กับแกรนด์ดุ๊กยอกายลาแห่งลิทัวเนียซึ่งได้รับราชาภิเษกเป็นพระเจ้าววาดึสวัฟที่ 2 ยากีแยววอ ตามสิทธิ์ของคู่อภิเษก เครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนียได้รับการจัดตั้งขึ้นตามข้อตกลงสหภาพลูบลินในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1569 และดำรงอยู่เป็นเวลานานกว่าสองศตวรรษก่อนจะถูกประเทศเพื่อนบ้านแบ่งแยกเอาดินแดนไประหว่าง ค.ศ. 1772–1795 โดยดินแดนส่วนใหญ่ของลิทัวเนียถูกผนวกเข้ากับจักรวรรดิรัสเซีย เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 1 สิ้นสุดลง ได้มีการลงนามในรัฐบัญญัติเอกราชลิทัวเนียเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1918 เพื่อจัดตั้งสาธารณรัฐลิทัวเนียสมัยใหม่ขึ้น ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ลิทัวเนียถูกสหภาพโซเวียตและเยอรมนีนาซีเข้ายึดครองตามลำดับ ในช่วงท้ายของสงครามใน ค.ศ. 1944 ระหว่างที่เยอรมนีถอนตัวออกไป สหภาพโซเวียตได้กลับเข้ายึดครองลิทัวเนียอีกครั้ง พลพรรคชาวลิทัวเนียทำสงครามกองโจรต่อต้านการยึดครองของสหภาพโซเวียตมาจนถึงต้นคริสต์ทศวรรษ 1950 เมื่อวันที่ 11 มีนาคม ค.ศ. 1990 หนึ่งปีก่อนการล่มสลายอย่างเป็นทางการของสหภาพโซเวียต ลิทัวเนียได้ผ่านร่างรัฐบัญญัติจัดตั้งรัฐลิทัวเนียขึ้นใหม่และกลายเป็นสาธารณรัฐโซเวียตแห่งแรกที่ประกาศเอกราช[15]
ลิทัวเนียเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยมีระบบเศรษฐกิจก้าวหน้ารายได้สูงและมีดัชนีการพัฒนามนุษย์อยู่ในระดับสูงมาก ได้รับการจัดอันดับที่ดีในด้านเสรีภาพพลเมือง เสรีภาพสื่อ เสรีภาพทางอินเทอร์เน็ต วิธีการปกครองระบอบประชาธิปไตย และความสงบสุข ลิทัวเนียเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป สภายุโรป ยูโรโซน ธนาคารเพื่อการลงทุนนอร์ดิก ความตกลงเชงเกน องค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ และองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ นอกจากนี้ยังมีส่วนร่วมในกรอบความร่วมมือระดับภูมิภาคนอร์ดิก-บอลติกแปดและเป็นผู้สังเกตการณ์ถาวรในสภานอร์ดิก