Abra

Abra, opisyal na kilala bilang Lalawigan ng Abra (Ilokano: Probinsia ti Abra; Inlaud Itneg: Probinsia ta Abra) ay isang lalawigan ng Pilipinas na matatagpuan sa Rehiyong Administratibo ng Cordillera sa Hilagang Luzon. Ang kabisera nito ay Bangued, at naghahanggan sa mga lalawigan ng Ilocos Norte at Apayao sa hilaga, sa Ilocos Sur at Mountain Province sa timog, sa Ilocos Norte at Ilocos Sur sa kanluran, at sa Kalinga at Apayao sa silangan. Ayon sa senso ng 2024, ito ay may populasyon na 246,948 sa may 58,956 na kabahayan.

Tungkol sa the Philippine province ang artikulo na ito. Para sa other uses, tingnan ang Abra.

Abra
Lalawigan
Pakanan (mula sa taas): Bangued, Simbahan ng Tayum, Gusaling Kapitolyo ng Abra, Bucay Casa Real, San Quintin at Ilog ng Abra.
Watawat Sagisag
Mapa ng Pilipinas na nagpapakita ng lalawigan ng Abra
OpenStreetMap
Mga koordinado: 17°35′N 120°45′E
Rehiyon	Rehiyong Administratibo ng Cordillera
Pagkakatatag	10 Marso 1917
Kabisera	Bangued
Pamahalaan
• Gobernador	Dominic B. Valera (NUP/ASENSO)[a] Russell Bragas (acting)
• Bisegobernador	Maria Jocelyn V. Bernos[b][2][c] (NUP/ASENSO) Russell Bragas (acting)
• Lehislatura	Sangguniang Panlalawigan ng Abra
Lawak [5]
• Kabuuan	4,165.25 km2 (1,608.21 milya kuwadrado)
Ranggo sa lawak	29th out of 82
Pinakamataas na pook (Mt.Bangbanglang)	2,467 m (8,094 tal)
Populasyon  (senso ng 2024)
• Kabuuan	246,948
• Ranggo	68th out of 82
• Kapal	59/km2 (150/milya kuwadrado)
• Ranggo sa densidad	80th out of 82
Demonym	Abreño Abrenian
Pagkakahati ng administratibo
• Malayang Nakapaloob na Lungsod	0
• Nakapaloob na Lungsod	0
• Bayan	27
• Barangay	303
• Mga distrito	Nag-iisang Distrito ng Abra
Sona ng oras	UTC+8 (PHT)
IDD : area code	+63 (0)74
Kodigo ng ISO 3166	PH-ABR
Mga wika	Ilokano, Itneg, Isneg, Tagalog, Ingles
Websayt	abra.gov.ph

Demograpiya

Senso ng populasyon ng
Abra

Taon	Pop.	±% p.a.
1903	51,860	—
1918	72,731	+2.28%
1939	87,780	+0.90%
1948	86,600	−0.15%
1960	115,193	+2.41%
1970	145,508	+2.36%
1975	147,010	+0.21%
1980	160,198	+1.73%
1990	184,743	+1.44%
1995	195,964	+1.11%
2000	209,491	+1.44%
2007	230,953	+1.35%
2010	234,733	+0.59%
2015	241,160	+0.52%
2020	250,985	+0.79%
Sanggunian: PSA[6][7][8][9]

Dating tinatawag na El Abra de Vigan ang lalawigan ng Abra. Karamihan sa mga mamamayan ng Abra ay mula sa inanak ng mga Ilokano na dumayo sa lalawigan at sa mga kasapi ng tribong Tingguian. Noong 2011, nasa 240,141 ang populasyon ng lalawigan.

Katutubong sinasalita ang wikang Ilokano^[10] at wikang Itneg.^[11] Batay sa senso noong 2000, karamihan sa populasyon ng lalawigan ay mga Ilokano na may 71.9%. Ang iba pang pangkat etnikong naninirahan sa lalawigan ay ang mga Tinguian 18.7%, Ibanag 4.5%, Isneg 3.2% at mga Tagalog 0.4%.^[12]

Economiya

Kasaysayan

Ang mga unang nanirahan sa Abra ay mga ninuno ng mga lahing Bontoc at Ifugao. Lumaon ay umalis din sila upang manirahan sa sinaunang lalawigang Bulubundukin o Mountain Province. Ang iba pang mga naunang mga mananahan sa lalawigan ay ang mga Tingguian, o mga Itneg.

Noong 1598, isang kampamyentong Kastila ang itinatag sa Bangued upang ipagtanggol ang mga Ilokanong Kristiyano mula sa mga paglusob ng mga Tingguian. Dati itong tinawag na El Abra de Vigan o ang Bukana ng Vigan. Noong pananakop ng mga Ingles sa Pilipinas, nagtungo si Gabriela Silang sa Abra kasama ang mga kawal nito galing Ilokos at itinuloy ang pag-aaklas na sinimulan ng napaslang niyang asawang si Diego Silang. Nahuli siya at binitay ng mga Kastila noong 1763.

Heograpiya

Pampolitika

Mapang pampolitika ng lalawigan ng Abra

Ang Abra ay nahahati sa 27 mga bayan.

Bayan	Bilang ng mga Barangay	Sukat	Populasyon (2010)	(per km²)
Bangued	31	105.70	51,865	415.7
Boliney	8	216.92	4,063	18.7
Bucay	21	107.17	17,127	167.7
Bucloc	4	63.77	2,176	34.1
Daguioman	4	114.37	1,715	15.0
Danglas	7	156.02	4,734	30.3
Dolores	15	47.45	11,499	242.3
La Paz	12	51.41	14,882	289.5
Lacub	6	295.30	2,977	10.1
Lagangilang	17	101.44	13,824	136.3
Lagayan	6	215.97	4,477	20.7
Langiden	6	116.29	3,170	27.3
Licuan-Baay (Licuan)	11	256.42	4,864	19.0
Luba	8	148.27	6,391	43.1
Malibcong	12	283.17	3,807	13.4
Manabo	11	110.95	10,756	96.9
Peñarrubia	9	38.29	6,544	170.9
Pidigan	15	49.15	11,528	234.5
Pilar	19	66.10	9,908	149.9
Sallapadan	9	128.62	5,985	46.5
San Isidro	9	48.07	4,888	101.7
San Juan	19	64.08	10,546	164.6
San Quintin	6	66.59	5,233	78.6
Tayum	11	61.14	13,940	228.0
Tineg	10	744.80	4,668	6.3
Tubo	10	409.87	5,719	14.0
Villaviciosa	8	102.93	5,377	52.2

Tignan din

• Distritong pambatas ng Abra

Talababa

1. Suspended since December 9, 2024^[1]
2. However, a court in Abra issued a 20-day temporary restraining order against the suspension order on September 2, which lapsed on September 23.
3. Suspended since August 12, 2024, was declared final and executory by the DESLA, Office of the President of the Philippines^[3][4]