Adana-Mersin demiryolu

Adana – Mersin demiryolu, Adana – Mersin arasında bulunan TCDD'ye ait 68,382 kilometre (42,491 mi) uzunluğunda çift hatlı demiryolu hattıdır.

Adana – Mersin demiryolu
Genel bilgiler
Durum	İşletmede (Adana – Yenice) Kapalı (Yenice – Mersin)
Sahibi	TCDD
Yer	6. Bölge
İlk - Son durak	Adana Garı Mersin Garı
İstasyonlar	İşletmede: 4 Toplam: 14
Web sitesi	http://www.tcdd.gov.tr
Hizmet
Sistem	TCDD
İşletmeci(ler)	TCDD Taşımacılık
Bakım tesisi	Adana, Mersin, Yenice
Tarihçe
Açılış	2 Ağustos 1886
Teknik bilgiler
Hat uzunluğu	68,382 kilometre (42,491 mi)
Hat açıklığı	Standart (1435 mm)
Güzergâh haritası Sembol açıklamaları Toprakkale, Fevzipaşa, Halep yönüne[1] M1 (Vilayet) 0,000 kilometre (0 mi) Adana Garı[1][2][3] Adana Garı (1886–1912) Şakirpaşa Havalimanı 2,829 kilometre (1,758 mi) Şakirpaşa 6,904 kilometre (4,290 mi) Şehitlik Küçükdikili Dikili 16,037 kilometre (9,965 mi) Zeytinli Arıklı 22,958 kilometre (14,265 mi) Mersin Adana Yenice Lojistik Köyü 344,785 kilometre (214,239 mi) 25,173 kilometre (15,642 mi) Yenice[2][3][4][5] Ulukışla, Konya yönüne[4][5] Elektrifikasyonun sonu Çukurova Uluslararası Havalimanı 38,700 kilometre (24,047 mi) Çukurova Havalimanı 42,160 kilometre (26,197 mi) Tarsus 49,348 kilometre (30,663 mi) Huzurkent 54,269 kilometre (33,721 mi) Taşkent 60,092 kilometre (37,339 mi) Karacailyas 62,428 kilometre (38,791 mi) Tırmıl Tırmıl Deposu Mersin Limanı 68,382 kilometre (42,491 mi) Mersin Garı[2][3] Bu diyagramı: görüntüle tartış değiştir

Türkiye'nin en işlek demiryolu hatlarından birisi olan hat, TCDD 6. Bölge'nin sorumluluk alanı içerisinde yer almakta ve Toros Ekspresi ve Erciyes Ekspresi Anahat Trenleri'ne^[6] ve Mersin - Adana, Mersin – İskenderun ve Mersin – İslahiye Bölgesel Trenleri'ne^[7] hizmet vermektedir.

Ayrıca hat, Mersin'in ticari faaliyetler açısından oldukça önemli bir ilçesi olan Tarsus'tan içinden geçmekte ve Türkiye'nin en büyük limanlarından biri olan Mersin Limanı'na hizmet vermektedir. 22 Nisan 2024'te Mersin-Gaziantep yüksek standartlı demiryolu inşaatı kapsamında iki yıllığına kapatıldı.

Tarihçe

Mersin–Tarsus–Adana demiryolu (MTA)

20 Ocak 1883'te Osmanlı hükûmeti Kilikya/Çukurova bölgesinde demiryolu sistemlerinin yaygınlaştırılması için iki Türk iş adamına imtiyaz vermiştir. Ancak bu kişiler tek başlarına yeterli düzeyde ilerleme gösteremedikleri için imtiyaz haklarının bir kısmını bir grup İngiliz ve Fransız yatırımcıya satmışlar ve böylece Londra merkezli bir Fransız şirketi olan Mersin – Tarsus – Adana Railway / Mersin – Tarsus – Adana Demiryolu (MTA) Şirketi kurulmuştur. MTA Şirketinin inşa ettiği demiryolu hattı 2 Ağustos 1886'da tamamlanarak hizmete girmiştir.

1897'de Adana-Mersin demiryolunun Osmaniye'ye kadar uzatılması düşünülmüştür. Daha sonra bu hattın Kahramanmaraş'a hatta Fırat Nehri'ne kadar uzatılması gündeme gelmiştir. Ancak bu sırada demiryolu imtiyazı konusunda Alman nüfuzunun önemli bir gücü vardır. Bundan dolayı Fransız sermayeli bir şirketin, demiryolu hattını uzatma isteği gerçekleşmemiştir.^[8]

1896'da Türk ortaklar tüm imtiyaz haklarını yabancı ortaklara satmış ve MTA tamamen yabancı sermayeli bir şirkete dönüşmüştür. 1906'da Bağdat Demiryolu'nu inşa eden ve işleten Chemins du Fer Impérial Ottomans de Bagdad / Osmanlı İmparatorluk Bağdat Demiryolu (CIOB) Şirketi, Fransız MTA şirketine ait olan demiryolu hattını satın almıştır. Bu satın alma işleminin ardından 1912'de Adana'daki MTA Şirketine ait olan (günümüzde Adana İl Müftülüğü'nün bulunduğu yerdeki) istasyon binası terk edilerek CIOB Şirketi tarafından daha kuzeyde inşa edilen Adana Garı kullanılmaya başlanmıştır.

I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'ndan sonra bile hattın sahibi olan CIOB şirketi, 1 Ocak 1929'da Türkiye Cumhuriyeti hükûmeti tarafından alınan demiryollarının millileştirilmesi kararı kapsamında kamulaştırılmıştır. Şirketin işlettiği demiryolu hattı ise -o zamanki adıyla Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü olan- TCDD'ye devredilmiştir.^[9]

22 Nisan 2024'te Mersin – Adana – Gaziantep yüksek standartlı demiryolu'nun inşaatı kapsamında iki yıllığına kapatıldı.^[10]

Hattın kısımları ve hizmete girme tarihleri

Güzergâh	Mesafe	Hat	Hizmete Giriş Tarihi
Mersin – Yenice – Adana	68,382 kilometre (42,491 mi)	Ana Hat	2 Ağustos 1886

Tren Hatları

A. TCDD Taşımacılık Tarafından İşletilen Hatlar

1. Anahat Trenler^[6]

• Toros Ekspresi
• Erciyes Ekspresi

2. Bölgesel Trenler^[7]

• B61 Mersin – Adana
• B62 Mersin – İskenderun
• B63 Mersin – İslahiye