En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları

Evrensel Basım Yayın

yayınevi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden

Evrensel Basım Yayın
Remove ads

Evrensel Basım Yayın, 1988 yılında kurulan yayınevi. İstanbul merkezli yayınevinin Ocak 2017'de kanun hükmünde kararname ile faaliyeti durdurulmuştur.[1]

Pratik Bilgiler Kuruluş, Genel merkezi ...

Türkçe,[2] Kürtçe,[3] Ermenice ve Arapça dillerinde yayın yapan Evrensel,[4] 2017 Uluslararası Yayıncılar Birliği (IPA) Voltaire Ödülü'nü, yayınevi genel yayın yönetmeni Cavit Nacitarhan, Cumhuriyet gazetesi kitap eki yayın yönetmeni Turhan Günay ile paylaştı.[4][5] Yayın Özgürlüğü Komitesi Başkanı Kristenn Einarsson, “Evrensel, suni gerekçelerle kapatılıp, yüzlerce çalışanın işsiz kaldığı çok sayıda yayınevini temsil ediyor. Her ikisi de IPA Voltaire ödülünü yetkililerin onları susturmak için engel tanımadığı bir ülkede özgür yayıncılığı somutlaştırdığı için hak ediyor” dedi.[4] Ayrıca, Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından verilen 2017 Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülleri Yayınevi Ödülü'ne layık görüldü.[6][7]

Yayınevi Özgürlük Dünyası, Evrensel Kültür, Tiroj[8] gibi çeşitli konular hakkında[9][10][11] yazılar yayımlanan kültür, politika, sanat ve edebiyat dergileri çıkarmış, fakat bu dergiler 29 Ekim 2016 tarihince çıkartılan kanun hükmünde kararname ile[12][13] kapatılmıştır.[14][15][16][17] Bu kapsamda kuruluşun bağlı olduğu şirketin hesaplarına ve mal varlıklarına da el konmuştur.[18][19][20][21] Bu karar sonrasında faaliyetlerini sürdürmeye devam etmiştir.[22][23]

Remove ads

Tarihi

Özetle
Bakış açısı

Kuruluş

Evrensel Basım Yayın, 1988 yılında İstanbul'un Cağaloğlu semtindeki Ankara İşhanı'ndaki bir dükkânda yayın hayatına başladı.[24] Kurulduğu dönemde, dönemin yasaları uyarınca, yayınladığı kitaplar denetimlere tabi tutulmuş, çeşitli toplatmalara ve para cezalarına maruz kalmıştır.

İleriki yıllar

Yayınevinin bürosu 1990'lı yılların başında Çemberlitaş-Piyerloti'deki bir daireye taşındı.[24] Bu dönemde Evrensel Kültür dergisi, yayınevinden aylık olarak yayınlanmaya başlandı. Yeni çıkan dergiye Asım Bezirci, Can Yücel, Şükran Kurdakul, Veli Yılmaz'ın da aralarında olduğu isimlerin yazıları yayınlandı. Kısa süre sonra Sivas Katliamı'nda ölen Asım Bezirci'nin kitaplığı, hâlen yayınevinin Tarlabaşı bulvarındaki binasının beşinci katında korunmaktadır.

1990'lı yılların başında Sennur Sezer, Aydın Çubukçu, Adnan Özyalçıner, Gülsüm Cengiz, Kemal Özer, Alaattin Bilgi, Cengiz Bektaş, Eray Canberk, Yılmaz Onay, Gülsen Tuncer, Arif Damar, Sunay Akın, Akgün Akova, Adnan Satıcı, Halit Çelenk'in aralarında olduğu çeşitli yazar, şair ve edebiyatçı bu dönemde yayınevi ile birlikte çalışmıştır.[24]

Yayınevi, kuruluşunun 25. yılı olması münasebetiyle 600. kitap olarak 7 dilde hazırlanan Komünist Manifesto yayınlamıştır. Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı'nın (CIPOML) 20. kuruluş yılı için özel olarak hazırlanan kitap, Türkçe, Kürtçe, Almanca, Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Arapça olmak üzere 7 dilde cep boy olarak basılmıştır. Kitap, Türkiye'de ilk kez Kürtçeye Evrensel Basım Yayın tarafından çevrilerek basılmıştır.[25][26][27]

Evrensel Basım Yayın bazı Marksist-Leninist eserleri Kürtçeye kazandıran ilk yayınevidir.[28][29] Komünist Manifesto, Devlet ve Devrim, Ne Yapmalı? gibi birçok kitabın Kürtçe çevrilerini yayımlamıştır. Bunun yanında, dünya çocuk edebiyatının klasikleşmiş başyapıtlarından biri olan Pinokyo, kitabının Kürtçesi ilk kez Evrensel Basım Yayın tarafından basılmıştır. Yayınevi 50'yi aşkın Kürtçe roman, öykü, şiir ve araştırma kitabı yayımlamıştır.[30][31]

Kurulduğu günden bu yana, başta Marksist-Leninist klasiklerin çevirileri olmak üzere, Türkçe ve Kürtçe dillerinde 600'ün üzerinde basılı kitabı bulunmaktadır.[32] Bunun yanında yayınevinin evrim,[33] işçi direnişleri,[34] yaşam,[35] tarih[36] gibi çeşitli konularda çıkardığı eserler mevcuttur.[37][38]

Remove ads

Yayın politikası

Özetle
Bakış açısı

Evrensel Basım Yayın, kendini "demokrasi güçlerinin önemli bir parçası ve desteği" olarak tanımlamaktadır.[24] Yayınevi, Kürt siyasi hareketi'ne benzer olarak, Kürtlerin kültürel haklarını ve anadillerini özgürce kullanıp geliştirmelerini, köy boşaltmalarına son verilmesini, gözaltında kayıpların, işkencelerin durdurulmasını, faili meçhul cinayetlerin faillerinin bulunmasını savunanlara dair bir politika izlemiştir.[39] Buna örnek olarak ilk yıllarda Cihan Soylu imzasıyla basılan "Kürt Ulusal Mücadelesi" ve "Sosyalizm ile Emperyalizm, Milliyetçilik, Kürt Sorunu" başlıklı kitaplar yayınlandı. Ardından Faik Bulut tarafından "Dar Üçgende Üç İsyan", Edip Polat tarafından "Bilim Dilinde Kürtler", Müslüm Yücel tarafından "Göl ve Irmak Efsaneleri", bu politika uyarınca yayınlanan eserlere örnek teşkil eder.[24]

Bununla birlikte emek hareketleri ve tarihi de yayınevinin yayın politikası içerisindedir. Sovyetler Birliği'nin dağılması dönemine tekabül eden bu dönemde, bu gelişmeye rağmen dünyanın geleceğinin hala işçi sınıfının eylemine bağlı olduğuna dair eserler yayınladı. Bununla birlikte sendikalaşma sorunlarına ilişkin kitaplar, işçi hareketinin tarihsel eylemiyle ilgili anlatılar, romanlar, işçi liderlerinin biyografilerini yayınladı.[24]

Remove ads

Düzenlediği bazı etkinlikler

  • Evrensel Basım Yayın aynı zamanda kendi yazarlarından da olan ve 30 Ekim 2012 tarihinde ölen Arjen Arî için her yıl başka birçok yayınevi ile birlikte ödüllü Kürtçe şiir yarışması düzenlemiştir.[40][41]
  • Yayınevi llustrati ve Today'in ‘Tahran’dan İstanbul’a kişisel bir yolculuk’ ismiyle hazırladığı sergiye ev sahipliği yapmıştır.[42]
  • 12-20 Kasım 2016 tarihleri arasında düzenlenen 35. İstanbul Kitap Fuarı kapsamında çeşitli panel ve etkinlikler düzenlemiştir.[43][44]

Yayınevinin çevirdiği eserler

Özetle
Bakış açısı

Türkçeye bazı çevirilen eserler

Yayınevi tarafından Türkçeye çevrilen bazı eserler şunlardır;[45]

Kürtçe'ye çevirilen bazı eserler

Kürkçe'ye çevrilen bazı eserler şunlardır;[30]

Remove ads

Kaynakça

Dış bağlantılar

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads