En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Kıbrıs Cumhuriyeti demografisi
ülke demografisi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Kıbrıs nüfusu genel olarak Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler olarak iki büyük etnik topluma bölünmüştür; Bu toplumlar pek çok kültürel özellikleri paylaşır fakat etnik, din, dil ve anavatanlarına yakın bağlarla ayrılırlar. 1964'te toplumlararası çatışmalar başlamadan önce Kıbrıs nüfusu (78% Rum, 17% Türk, 5% Ermeniler ve Maroniler dahil diğer toplumlar)[1] ada genelinde yayılmışlardı.

1974'teki Kıbrıs Harekatı adayı fiilen iki politik alana böldü; Kıbrıslı Rumların %99.5'i Kıbrıslı Rum kontrolündeki Kıbrıs Cumhuriyet'inin bölgelerinde, Kıbrıslı Türklerin %98.7'si KKTC içerisinde yaşamaktadır. Diğer toplumların %99.2'si güneydeki bölgede yaşamaktadır.[2] Çoğunluğun Kıbrıslı Rumlar olduğu güneydeki bölgede Yunanca çoğunluğun dilliyken çoğunluğun Kıbrıslı Türkler olduğu kuzeydeki bölgede de Türkçe konuşulmaktadır. Ortak dil olarak İngilizce kullanılır.
2006 yılının sonuna göre Kıbrıs adasının toplam nüfusu 1 milyonun biraz üzerindedir; Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kontrolü altındaki bölgede 789,300[3] ve Kuzey Kıbrıs'ta 294,406. Kuzey Kıbrıs'ın nüfusuna yaklaşık 150,000–160,000 Türkiyeli göçmen de dahildir; Kıbrıs Cumhuriyeti bu kişileri yasadışı yerleşik kabul eder ve Kıbrıs Cumhuriyeti İstatistik Servisi'ne dahil değildir.[4][5]
Remove ads
Nüfus
- Kıbrıs Cumhuriyet'inin kontrolündeki bölgede 838,897 (Ekim 2011 sayımı ön sonucu)[6]
- Kuzey Kıbrıs'ta 294,906 (2011 nüfus sayımı).[7]
- Toplam nüfus 1,133,803 (iki verinin toplamı)
Vatandaşlığa göre nüfus
Kıbrıs Cumhuriyeti kontrolündeki bölge:
- 1992 sayımı: 95.8% Kıbrıslı, 4.2% Kıbrıslı değil[8]
- 2001 sayımı: 90.6% Kıbrıslı, 9.4% Kıbrıslı değil[8]
- 2011 sayımı: 78.6% Kıbrıslı, 21.4% Kıbrıslı değil(ön sonuç)[6]
Kuzey Kıbrıs:[7]
- 2006 sayımı (de facto nüfus): 66.7% KK, 29.3% Türkiye, 4.0% diğer
Remove ads
Temel İstatistikler
Özetle
Bakış açısı
1901–1990 İstatistiği

Ada genelinde 1901-1990 arası ana demografik göstergeler:[9][10][11]
1 1901–1932 arası doğum ve ölüm değerleri doğum ve ölüm oranlarıyla hesaplanan tahminlerdir.
Kıbrıs Cumhuriyeti'nin etkin kontrolündeki bölge


Adanın güneydeki bölgenin 1990-2018 arası ana demografik göstergeler hakkındaki tarihi veriler:[11]
Yaşam beklentisi
Kaynak: UN World Population Prospects[12]
Nüfus yapısı
01.10.2011 sayımına göre nüfus yapısı (hükmet kontrolündeki bölge için):[13]
Remove ads
Tarihi Nüfus
Özetle
Bakış açısı
Kıbrıslı Türkler vergi kayıtlarına göre 1777-1800 yılları arasında nüfus çoğunluğunu oluşturuyordu.[14][15] Fakat büyük ihtimalle Müslüman nüfus, toplam Kıbrıs nüfusunun %35-40'ını hiçbir zaman geçemedi; daha az vergi ödemek için Hristiyan nüfustan (çoğunlukla Ortodoks Hristiyanlar ve Latinler) Müslüman olarak kaydolanlar oldu.[16]
1881-1960 arasındaki sayımlarda, bütün Müslümanlar Türk olarak sayıldı, Sadece Rum Ortodokslar Rum olarak sayıldı. Az miktarda Rumca konuşan Müslümanlar ve Türkçe konuşan Rum Ortodokslar bulunmaktaydı.[19]
1955 ve 1973 yılları arasında toplamda 16,519 Türk ve 71,036 Rum ülkeden göç etti. Bu dönemde göç eden Kıbrıslı Türklerden sadece 290 kişi Türkiye'ye gitti.[20] 2011 sayımında 208 kişi etnik kökenini Latin olarak belirtti.[18]
2011 sayımı sadece hükûmet kontrolündeki bölgeyi kapsamaktadır.
Remove ads
Göç
Özetle
Bakış açısı
İçe göç
1964'ten bu yana gerek toplumlar arası çatışmalardan ötürü, gerekse 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sonrasında ada geneli yaşanan nüfus değişimi ve Türkiye'den Kuzey Kıbrıs'a göçmen gelenlerden ötürü geniş çaplı demografik değişiklikler yaşandı. 2011 sayımına göre Kıbrıs'ta vatandaş olmayan 170,383 kişi yaşamakta; bunların 106,270'i AB vatandaşı ve 64,113'ü üçüncü ülkelerdendir. Milliyete göre en büyük AB grupları Yunan(29,321), Britanyalı (24,046), Romanyalı (23,706) ve Bulgarlardır (18,536). En büyük AB-dışı gruplar Filipinli (9,413), Rus (8,164), Sri Lankalı (7,269) ve Vietnamlılardır (7,028).[21] Ayrıca ülke içerisinde tahminen 20000-25000 kadar kayıt dışı göçmen bulunuyor, fakat göçmen hakları örgütleri bu rakamların tartışmalı olduğunu belirtiyor.[22] Demografik değişiklikler ülke içerisinde ırkçı olayların yaşanmasına,[23][24][25] ve bu olaylara tepki olarak KISA adında bir örgütün kurulmasına yol açtı.
Kuzey Kıbrıs'ın demografik karakteri 1974'teki Kıbrıs Harekatı ile ve özellikle son 10-15 yıl içerisinde değişti. Nisan 2006'daki KKTC sayımına göre 256,644 olan toplam nüfus içerisinde 132,635 kişi (%52) en az bir ebeveyni Kıbrıslı olup Kıbrıs'ta doğan Kıbrıslı Türk (120,007'sinin iki ebeveyni de Kıbrıslı). Ek olarak 43,062 KKTC vatandaşının (%17) en az bir ebeveyni Kıbrıslı olmayan Türk iken 2,334 KKTC vatandaşının (%1) ebeveynleri diğer ülkelerde doğmuş, 70,525 yaşayan (%27) Türk vatandaşlığı sahibi ve 8,088 kişi(%3) diğer ülkelerin vatandaşı. (genel olarak Birleşik Krallık, Bulgaristan ve İran).[7]
Sayım verilerine göre, tahminen 113,687 Kuzey Kıbrıs yaşayanı ya da nüfusun %44'ü Kıbrıslı Türk'ten daha çok Anadolu'dan gelen "Türkiyeli göçmenler" ya da "Türkiyeli yerleşiklerdir". Alternatif kaynaklara göre Kuzey Kıbrıs'ta 146,122 Anadolulu Türk yerleşik bulunmakta (2007 istatistikleri)[26][kaynak doğrulanamadı] ve 2006 KKTC sayımının aksine; Kuzey Kıbrıs'taki Kıbrıslı Türklere karşı çoğunluğu oluştururlar.[27]
Kuzey Kıbrıs içerisindeki Türkiyeli yerleşiklerin üçte biri KKTC vatandaşlığına sahiptir.[28][kaynak doğrulanamadı] Kıbrıs Cumhuriyeti; Kuzey Kıbrıs'ın Türk işgali altındaki bölge olmasından ötürü bu nüfusun 1977 Cenevre Sözleşmeleri'nin ihlal edilerek getirildiğini kabul etmektedir. Dolayısıyla bu nüfus "yasadışı yerleşik" olarak kabul edilir ve dolayısıyla Kıbrıs Cumhuriyeti İstatistik Servisi'nin yayınladığı toplam ada nüfusuna dahil edilmezler.[5]
Dışa göç
Remove ads
Millet Grupları
- Kıbrıslı Rumlar %98.8,[29]
- Diğer %1 (Maronitler, Ermeniler ve Türkler dahil)
- Belirtilmemiş %0.2
Remove ads
Diller
Yunanca ve Türkçe; Kıbrıs Anayasası'nın 3. maddesine göre Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmi dilleridir. Kuzey Kıbrıs'ta resmi dil Türkçedir (1983 Kuzey Kıbrıs Anayasası 2. madde). İngilizce ada genelinde konuşulur.
Remove ads
Din
Kıbrıs Rum toplumu Otosefal Rum Ortodoks Kıbrıs Kilisesi'ne, Kıbrıs Türk toplumu da Islam dinine mensuptur. Dini grup olarak Ermeniler, Maroniler ve Latinler (yaklaşık toplam 9,000 kişi) bulunmaktadır ve 1960 Anayasası'na göre Kıbrıs Rum toplumuna dahildir.[4]
Hükûmet kontrolündeki bölgede gerçekleştirilen 2001 sayımına göre[8] nüfusun %98.2'i Çeşitli Hristiyan inanışlarına mensuptur. %94.8'i Doğu Ortodoks, %0.9'u Ermeni ve Maroni, %1.5'u Roma Katolik (Latin), %1.0'i Anglikan; ve %0.6'sı Müslümandır. Kalan %1.3 başka dinlere inanıyor ya da dinini belirtmedi. Kıbrıs'ta aynı zamanda bir Yahudi toplumu bulunmaktadır ve Larnaka'da bir sinagogları mevcuttur.
Remove ads
Eğitim
Kıbrıs gelişmiş bir ilk ve orta eğitim sistemine sahiptir. Kıbrıslıların çoğunluğu yüksek öğrenimlerini Yunan, İngiliz veya Amerikan üniversitelerinde alır, aynı zamanda Britanya ve Avustralya'daki büyük göçmen topluluğuyla etkileşimde bulunurlar. Türk ve Rum toplumları pek çok özel ve devlet destekli üniversiteler geliştirmiştir.
Demografik İstatistikler
Özetle
Bakış açısı
Aksi belirtilmedikçe aşağıdaki veriler CIA World Factbook'tan alınmıştır.[30]
Yaş yapısı ve boşanma oranı arasındaki veriler sadece Kıbrıs Cumhuriyeti'nin etkin kontrolündeki bölgeyi kapsar. 2007 için tahminler aksi belirtilmedikçe Statistical Abstract 2007'den (pp. 63–88)[5] alınmıştır.
Yaş yapısı
- 0–14 yaş: %17.47 veya 137,900 ( 70,700 erkek/67,200 kadın)
- 15–64 yaş: %70.07 veya 553,100 ( 274,300 erkek/278,800 kadın)
- 65 yaş ve üzeri: %12.46 veya 98,300 ( 44,600 erkek/53,700 kadın)
Nüfus büyüme hızı
- %1.4[31]
Net göçmenlik oranı
- Toplam göçmenler(iç): 19,143
- Toplam göçmenler(dış): 11,753
- Net göçmenler: +7,390
- Net göçmenlik oranı: 9.4 göçmen/1,000 kişi
Cinsiyet oranı
- Doğumda: 1.086 erkek/kadın
- 15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın
- 15–64 yaş: 0.98 erkek/kadın
- 65 yaş ve üzeri: 0.83 erkek/kadın
- Toplam nüfus: 0.99 erkek/kadın
Evlilik oranı
- 2006 tahminleri
Evlilik sayısı:
- Kıbrıs'ta ikamet edenlerin evlilikleri: 5,252
- Toplam evlilikler (turistler dahil): 12,617
Evlilik oranları:
- Kıbrıs'ta ikamet edenler: 6.8/1,000 kişi
- Toplam evlilikler (turistler dahil): 16.4/1,000 kişi
Ortalama evlilik yaşı:
- Damat 33.7
- Gelin 30.5
Boşanma oranı
- Toplam boşanmalar: 2,000
- Boşanma oranı: 2.27/1,000 nüfus
Uyruk
- İsim: Kıbrıslı(lar)
- Sıfat: Kıbrıslı
HIV/AIDS
Kaynakçaa
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads