Mikoyan MiG-29

Mikoyan MiG-29 (Rusça: Микоян МиГ-29; NATO rapor adı: Fulcrum), Sovyetler Birliği'nde geliştirilen çift motorlu bir avcı uçağıdır. Mikoyan tasarım bürosu tarafından 1970'li yıllarda, bir hava üstünlüğü avcı uçağı olarak tasarlandı. MiG-29, daha büyük boyutlu Suhoy Su-27 ile birlikte, Amerikan yapımı McDonnell Douglas F-15 Eagle ve General Dynamics F-16 Fighting Falcon gibi savaş uçaklarına karşı geliştirildi.^[1] Uçak, 1983 yılında Sovyet Hava Kuvvetleri envanterine resmî olarak katıldı.

MiG-29 Fulcrum
MiG-29 bir gösteri uçuşu sonrasında park halinde iken, Abbotsford Havacılık Fuarı 1989
Türü	Avcı uçağı, çok maksatlı uçak
Ulusal köken	Sovyetler Birliği  Rusya
Üretici	Mikoyan
İlk uçuş	6 Ekim 1977
Hizmete giriş	Ağustos 1983
Durumu	Etkin hizmette
Ana kullanıcı	Rus Hava Kuvvetleri
Diğer kullanıcılar	Hindistan Hava Kuvvetleri Ukrayna Hava Kuvvetleri Azerbaycan Hava Kuvvetleri
Üretim aralığı	1982-
Üretim sayısı	1,600+
Birim maliyeti	11 milyon US$ (MiG-29B, 1984, 1999)
Değişimleri	Mikoyan MiG-29M Mikoyan MiG-29K Mikoyan MiG-35

Başlangıçta yalnızca düşman hava araçlarıyla mücadele amacıyla tasarlanan MiG-29, zamanla çok amaçlı görevler üstlenecek şekilde uyarlandı. Bu kapsamda birçok MiG-29, çeşitli havadan karaya füze ve hassas güdümlü mühimmat sistemleriyle donatıldı. Uçak, MiG-29M gibi çok rollü versiyonlar ile uçak gemilerinde görev yapabilen MiG-29K gibi uçak gemisi konuşlu modeller dâhil olmak üzere çeşitli varyantlarla üretildi. Serinin bugüne kadarki en gelişmiş modeli ise Mikoyan MiG-35'tir. Daha sonraki modellerde, önceki sürümlere kıyasla daha güçlü motorlar, HOTAS uyumlu cam kokpitler, modern radar sistemleri, kızılötesi arama ve takip sensörleri ve ciddi ölçüde artırılmış yakıt kapasitesi yer almaktadır. Ayrıca bazı varyantlar, havadan yakıt ikmali yapabilecek şekilde geliştirildi.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, çok sayıda eski Sovyet ülkelerinin orduları MiG-29'u kullanmaya devam etti ve bunların en büyüğü Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri oldu. Rusya, elindeki MiG-29 filosunu modernize ederek MiG-29SMT konfigürasyonuna yükseltmeyi hedefledi, ancak yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle bu sürecin kapsamı sınırlı kaldı. MiG-29 aynı zamanda uluslararası alanda da yaygın olarak ihraç edildi; bugüne dek 30'dan fazla ülke tarafından kullanıldı ya da hâlen kullanılmaktadır. Flight Global tarafından 2024 yılı itibarıyla yayımlanan verilere göre, tüm varyantları dâhil olmak üzere dünya genelinde 809 adet MiG-29 aktif görevde bulunmakta olup, bu sayıyla MiG-29, en yaygın beşinci avcı uçağı konumundadır.^[2]

Güncel kullanıcılar

MiG-29 Askeri kullanıcılar:

  Mevcut kullanıcılar

  Eski kullanıcılar

Kuzey Kore ait MİG-29 (2003)

Bulgar Hava Kuvvetleri ait MiG-29 "Fulcrum-A"'dan oluşan bir filo

•  Azerbaycan: 9
•  Bangladeş: 6 MiG-29B ve 2 MiG-29UB toplamda 8 adet
•  Belarus: 31 MİG-29 ve 13 MİG-29BM toplamda 44 adet
•  Bulgaristan: 16 MiG-29 VE 3 MiG-29UB toplamda 19 adet
•  Çad: Ukrayna tarafından verilen 3 MİG-29
•  Eritre: 4 MİG-29
•  Hindistan: 65 MİG-29UPG ve Hint Deniz Hava Kolunda 36 MİG-29K toplamda 101 adet
•  İran: 19
•  Kazakistan: 23
•  Kuzey Kore: 35 MiG-29B ve 5 MiG-29UB toplamda 40 adet
•  Malezya: 10 MİG-29N ve 2 MiG-29NUB toplamda 12 adet
•  Myanmar: 6 MİG-29SE, 20 MİG-29SM VE 5 MİG-29UB toplamda 31 adet
•  Özbekistan: 30
•  Peru: 8 MİG-29, 3 MiG-29SE, 6 MiG-29SMP ve 2 MiG-29UBP toplamda 19 adet
•  Polonya: 25 MİG-29A ve 6 MİG-29UB toplamda 31 adet
•  Rusya: 256
•  Sırbistan: 3 MiG-29B ve 1 MiG-29UB toplamda 4 adet
•  Slovakya: 10 MiG-29AS ve 2 MiG-29UBS toplamda 12 adet
•  Sudan: 24
•  Suriye: 46
•  Türkmenistan: 20
•  Ukrayna: 70
•  Yemen: 20 MiG-29SMT ve 5 MiG-29UBT toplamda 25 adet

Eski kullanıcılar

•  Doğu Almanya
•  Almanya: Doğu Almanya ile Batı Almanya birleşince Doğu Almanya'dan kalan MİG-29'lar bir süre kullanıldı. Daha sonra hizmetten ayrıldı.
•  Çekoslovakya
•  Çekya
•  Macaristan
•  Irak: 1991 Körfez Savaşı'ndan önce 41 tane MİG-29'a sahipti. Körfez Savaşı'nda 18 tane MİG-29 vuruldu. 1995'te ambargodan dolayı yaşanan yedek parça sorunu yüzünden hizmet dışı bırakıldı.
•  Moldova
•  Romanya
•  Sovyetler Birliği: 1991 yılında Sovyetler Birliği yaklaşık 1000 MİG-29 vardı. 1991'de Belarus (50), Ukrayna (220), Kazakistan (40), Özbekistan (30), Türkmenistan (20) ve 600'den fazla MİG-29 Rusya'ya verildi.
•  Yugoslavya: 1987 ve 1988 yıllarında 14 MiG-29B adlı ve 2 MiG-29UB elde etti. Yugoslavya dağıldıktan sonra MİG-29'lar Sırbistan'a kaldı.

Genel özellikler[3]

• Mürettebat: 1
• Uzunluk: 17.32 m (57 ft 10 in)
• Yükseklik: 4.73 m (15 ft 6 in)
• Kanat açıklığı: 11.36 m (37 ft 3 in)
• Kanat Alanı: 38 m² (410 ft²)
• Boş ağırlığı: 11,000 kg (24,251 lb)
• Yüklü ağırlığı: 14,900 kg (32,849 lb)
• Azami Kalkış Ağırlığı: 18,000 kg (39,683 lb)
• Motor: 2 × Klimov RD-33 Artyakıcı turbofan, 8,300 kgf (81.4 kN, 18,300 lbf) her biri

Performans

• Azami hız: 2.25 Mach (2,400 km/s, 1,490 mph), alçak irtifada: 1.25 Mach (1,500 km/s, 930 mph)
• Menzil: 1,430 km (770 nmi, 890 mi) (dahili yakıt ile birlikte)
• Azami irtifa: 18,000 m (59,000 ft)
• Tırmanış değeri: ilk: 330 m/s, ortalama: 109 m/s 0–6000 m (65,000 ft/dk)
• Kanat yüklemesi: 403 kg/m² (82 lb/ft²)
• İtici Güç/Ağırlık oranı: 1.09

Uçakta;
1 Adet 30 mm top

AAM (Hava Hava) görevleri için:
AA-8, AA-10, AA-11 füzelerini kullanmaktadır.

AGM (Hava Yer) görevleri için:
AS-12, AS-14 füzeleri vardır.

İlgili içerik

Benzer gelişimdeki uçaklar

• Mikoyan MiG-35

Benzer rolde, dönemde ve yetenekte olan uçaklar

• Dassault Mirage 2000
• General Dynamics F-16 Fighting Falcon
• McDonnell Douglas F/A-18 Hornet