Türkiye-Yunanistan ilişkileri

Yunanistan'ın, 1821'de bağımsızlığını kazanmasından itibaren Türk-Yunan ilişkileri kısa dönemli uzlaşmalar hariç, genellikle gerginlikler ve savaşlarla belirlenmiştir. Bu savaşlar sırasıyla 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, I. Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı ile birlikte doğrudan olmasa da dolaylı olarak 1974 Kıbrıs Harekâtı'dır.

Türkiye-Yunanistan ilişkileri

Yunanistan	Türkiye
Diplomatik Misyon
Yunanistan'ın Ankara Büyükelçiliği	Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Kyriakos Loukakis	Büyükelçi Burak Özügergin

Diplomatik misyonlar

İstanbul'un Sarıyer ilçesindeki Tarabya semtinde bulunan Yunanistan Elçiliği.

• Türkiye'nin Atina'da büyükelçiliği, Selanik, Gümülcine, Pire ve Rodos Adası'nda başkonsoloslukları vardır.
• Yunanistan'ın Ankara'da büyükelçiliği, İstanbul ve İzmir'de başkonsoloslukları, Edirne'de konsolosluğu vardır.

Tarihçe

Selçuklu-Osmanlı ve Bizans ilişkileri

Ana maddeler: Bizans-Selçuklu savaşları ve Bizans-Osmanlı savaşları

Selçuklu Hanedanı ve Bizans İmparatorluğu arasındaki ilk büyük çekişmeler 1048 yılında, Pasinler Savaşı ile başlamış; bunu takip eden süreçte iki imparatorluk arasında onlarca savaş yaşanmıştır. 1300'lü yılların başında, Selçukluların yıkılmasından sonra kurulan Osmanlı Devleti döneminde de iki ülke arasındaki rekabet devam etmiştir.

1453 yılında İstanbul'un Fethi'yle beraber Bizans'ın son büyük kalesi ve başkenti düşmüş, Osmanlı Devleti ise bölgedeki tek hakim güç haline gelmiştir. 1460 yılında Mora, 1522'de Rodos, 1571'de Kıbrıs ve 1699'da Girit Osmanlılar'ın eline geçmiştir. İyon Adaları da kısmen Osmanlı egemenliği altında yönetilmiştir.

Güncel olaylar

Kıbrıs sorunu

DHKP-C

• 2013 yılında Yunan makamları tarafından, Yunanistan-Türkiye sınırına yakın iki ayrı noktada düzenlenen operasyonlarda dört DHKP-C militanı Türkiye'ye karşı bir saldırı hazırlığındayken yakalanarak tutuklandı.^[1]
• 2014 yılında yine Yunanistan tarafından düzenlenen bir dizi operasyon sonucunda aralarında üst düzey yöneticilerin de olduğu birçok örgüt üyesi tutuklandı.^[2]
• 28 Kasım 2017'de, Yunan polisinin Atina'da düzenlediği bir baskında dokuz Türk'ü (bir kadın ve sekiz erkek) birçok DHKP-C'li gözaltına alındı. Militanların Yunanistan'ı ziyareti sırasında Recep Tayyip Erdoğan'a karşı bir suikast planı hazırladıkları ortaya çıktı.^[3]
• Şubat 2018'de; Interpol tarafından kırmızı bültenle aranan bir şüpheli, Yunanistan'a kaçak yollardan girmeye çalışırken yakalandı. Yunan yargısı şüphelinin Türkiye'ye iade edilmesine hükmetti.^[4]

Ayasofya'nın statüsü

21 Haziran 2017'de, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Kadir Gecesi'ne özel düzenlenen bir programın çekimleri Ayasofya'da yapıldı. Ertesi gün 22 Haziran'da Yunan hükûmeti tarafından bir açıklamada, 'Ayasofya'nın UNESCO dünya mirası listesinde olduğu ve camiye çevrilmemesi gerektiği' vurgulandı. Açıklama, Türk merciiler tarafından kınandı. Bütün bu gelişmelere rağmen 10 Temmuz 2020 tarihinde Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Bunun üzerine Ayasofya, tekrar cami statüsüne dönmüş oldu.^[5]

Yunanistan başbakanı Papandreu ve Türkiye başbakanı Erdoğan, 2009

Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Ankara'da, 5 Eylül 2023

2023 Kahramanmaraş depremleri

06 Şubat 2023'te 9 saat arayla gerçekleşen Kahramanmaraş depremleri sonrası Türkiye'ye ilk yardım teklifinde bulunan ülkelerden biri olması ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in Türkiye'ye destek vererek, yardım ekibi yollaması ile Türkiye Yunanistan ilişkilerinde yakınlaşmaya sebep olmuştur.

Doğu Akdeniz Krizi

Ayrıca bakınız: Doğu Akdeniz doğalgaz anlaşmazlığı

6 Şubat 2018'de başlayan ve Doğu Akdeniz'de Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Yunanistan ve Mısır ile ortaklaşa yürüttüğü münhasır ekonomik bölgesini (MEB) kapsayan diplomatik bir anlaşmazlıktır. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Şubat 2018'de 2003 Kıbrıs-Mısır MEB anlaşmasının uluslararası geçerliliğinin olmadığını ve antlaşmanın reddi için BM'ye başvurduklarını ve Türkiye'nin bölgede gaz araştırmaları yapma niyetinin olduğunu açıklamasıyla başlamıştır. 9 Şubat'ta, Türk Donanması'nın Kıbrıs tarafından arama ruhsatı verilen İtalyan petrol şirketi ENI'ye ait bir sondaj gemisini, 3 numaralı parselde doğal gaz aramasını engellediğinde bölgedeki gerginlik daha da artmıştır.

Ayrıca bakınız

• Türkiye tarihi
• Yunanistan tarihi
• Kıbrıs tarihi
• Türkiye'nin, Yunanistan'ın, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ve Kuzey Kıbrıs'ın dış ilişkileri
• Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri
• Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci
• Helenotürkizm
• Arabölge
• Türkçe-Yunanca ortak sözcük hazinesi

Konuyla ilgili yayınlar

• Aydin, Mustafa and Kostas Ifantis (editors) (2004). Turkish-Greek Relations: Escaping from the Security Dilemma in the Aegean. Routledge. ISBN 978-0-203-50191-7.KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi (link)
• Bahcheli, Tozun (1987). Greek-Turkish Relations Since 1955. Westview Press. ISBN 0-8133-7235-6.
• Brewer, David (2003). The Greek War of Independence: The Struggle for Freedom from the Ottoman Oppression and the Birth of the Modern Greek Nation. Overlook Press. ISBN 978-1-84511-504-3.
• Keridis, Dimitris et al. (editors) (2001). Greek-Turkish Relations: In the Era of Globalization. Brassey's Inc. ISBN 1-57488-312-7.KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi (link)
• Ker-Lindsay, James (2007). Crisis and Conciliation: A Year of Rapprochement between Greece and Turkey. I.B.Tauris. ISBN 978-1-84511-504-3.
• Kinross, Patrick (2003). Atatürk: The Rebirth of a Nation. Phoenix Press. ISBN 1-84212-599-0.
• Smith, Michael L. (1999). Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919–1922. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08569-7.
• Dimitri Kitsikis, Yunan Propagandası, Kaynak Kitaplar, İstanbul 1974.
• Dimitri Kitsikis, Türk-Yunan İmparatorluğu: Arabölge Gerçeği Işığında Osmanlı Tarihine Bakış, İletişim Yayınları, İstanbul 1996.

Dış bağlantılar

• T.C. Dışişleri Bakanlığı - Yunanistan 12 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Yunanistan Dışişleri Bakanlığı - Τουρκία 28 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Yunanca) / (Fransızca) / (İngilizce)
• Ankara'daki Yunanistan Büyükelçiliği