En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları

dil

Vikisözlük'ten, özgür sözlükten

Remove ads
Ayrıca bakınız: DIL, Dil, díl, dił

Türkçe

Söyleniş

IPA(anahtar): /ˈdiɫ/
Heceleme: dil

Köken

Osmanlı Türkçesi دیل sözcüğünden devralındı

dil (belirtme hâli dili, çoğulu diller)

  1. (anatomi) ağız boşluğunda tatmaya, yutkunmaya, sesleri boğumlamaya yarayan etli, hareketli, uzun organ, tat alma organı
  2. (dil bilimi) insanların düşündüklerini ve duyduklarını bildirmek için kelimelerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşma
  3. belli hâllerde, mesleklere, konulara mahsus dil
  4. (dil bilimi) çağa, gruba, yazara mahsus kelime hazinesi ve cümle bilgisi; lisan, zeban
  5. düşünce, fikir ve duyguları bildirmeye yarayan herhangi bir anlatım aracı
    • Ağzımı dolduran kocaman dil, kelimelere yer bırakmıyor ki… Y. Z. Ortaç
  6. (askeriye) sorguya çekilmek için yakalanan esir
  7. (coğrafya) kıstak.
  8. (denizcilik) makaraların ve bastikaların içine yerleştirilmiş olan, üzerinden geçirilen halatı.
  9. (müzik) bazı üflemeli çalgılarda titreşerek ses çıkaran ince metal yaprak.
  10. (ölçüm) birçok aletin uzun, yassı ve çoğu hareketli bölümleri.
    • Terazi dili çok keskin olmalı ki hassas ölçsün.
  11. (Adana ağzı) anahtar.
  12. ayakkabı bağlarının ayağı rahatsız etmemesini sağlayan ve bağ altına rastlayan saya parçası.
  13. istenilen yöne çevirmeye yarayan, çevresi oluklu, küçük döner tekerlek.

Çekimleme

Atasözleri

Deyimler

dil dökmek, diller dökmek, dil ağız vermemek, dil bir karış, dil çıkarmak, dilden düşmez olmak, dile düşmek, dillere düşmek,dile gelmek, dile getirmek, dile vermek, dili döndüğü kadar, dilinin döndüğü kadar, dili açılmak, dili ağırlaşmak, dili alışmak, dili bir karış dışarı çıkmak, dili bir karış dışarı çıkmak sarkmak, dili bir karış olmak, dili boğazına akmak, dili çözülmek, dili damağına yapışmak, dili damağı kurumak, dili dolaşmak, dili dönmemek, dili durmak, dili durmamak, dili kılıçtan keskin olmak, dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim, dilinden düşürmemek, dilden düşürmemek, dilinden anlamak, dilinden kurtulamamak, dilinde tüy bitmek, diline dolamak, dile dolamak, dile takmak, diline düşmek, diline kira istemek, diline pelesenk etmek, diline sağlam olmak, diline sağlık, diline virt etmek, dilini bağlamak, dilini ballamak, dilini ballamak, dilini değdirmemek, dilini kesmek, dilini kesip oturmak, dilini kısıp oturmak, dilinin altında bir şey olmak, dilinin altındaki baklayı çıkarmak, dilinin cezasını çekmek, dilinin belasını çekmek, dilinin belasını bulmak, dilinin ucuna gelmek, dilinin ucunda, dilinin ucuyla, dilini tutamamak, dilini tutmak, dilini yutmak, dilin kemiği yok, dili olsa da söylese, dili olsa da anlatsa, dili pabuç kadar, dili sürçmek, dili tutulmak, dili uzamak, dili varmamak, dili yanmak, diliyle sokmak, diliyle tutulmak, diliyle yakalanmak, dillerde dolaşmak, dillerde gezmek, dil tutmak, dil almak, dil uzatmak


Sözcük birliktelikleri

dil adası, dil akrabalığı, dilaltı, dil altı bezleri, dil atlası, dil avcısı, dil balığı, dilbasar, dil bilgisi, dil bilimi, dil birliği, dil cambazı, dil coğrafyası, dil dalaşı, dil ebesi, dil felsefesi, dil içi çeviri, dil kavgası, dil laboratuvarı, dil oğlanı, dilotu, dil öğrenimi, dil öğretimi, dil pelesengi, dilsever, dil sürçmesi, dil şakası, dil tutukluğu, dilden dile, dile kolay, dili bağlı, dili bozuk, dili tutuk, dili uzun, dili yatkın, dili zifir, dillere destan, ana dil, bitişken dil, bükümlü dil, diplomatik dil, doğal dil, edebî dil, gizli dil, Güneş Dil Teorisi, iltisaki dil, küçük dil, millî dil, ortak dil, ölçünlü dil, ölü dil, özel dil, resmî dil, sivri dil, standart dil, tatlı dil, tek heceli dil, ulusal dil, üst dil, yabancı dil, yapay dil, yapısal dil bilimi, yapma dil, alt katman dili, ana dili, anahtar dili, Ari dili, Azerbaycan dili, beden dili, çevirici dili, çeviri dili, çocuk dili, danadili, devlet dili, geyikdili, hâl dili, halk dili, ıslık dili, işaret dili, kayış dili, kaynanadili, kedidili, kıyı dili, kilit dili, konuşma dili, kuş dili, üst katman dili, öküzdili, sığırdili, üst katman dili, vücut dili, yan katman dili, yazı dili, yazın dili, yılandili, akraba diller, Altay dilleri, Baltık dilleri, Bantu dilleri, Cermen dilleri, Çin-Tibet dilleri, Fin-Ugor dilleri, Hint-Avrupa dilleri, İskandinav dilleri, Latin dilleri, Romen dilleri, Sami dilleri, Ural-Altay dilleri, Ural dilleri

Alt kavramlar

Abazaca, Abhazca, Afarca, Agulca, Akince, Aleutçe, Almanca, Amhara, Amoy lehçesi, Aramice, Arapça, Arince, Arnavutça, Asanca, Asurca, Aşanti, Avarca, Aymara, Azerice, Babilce, Balice, Bambara, Başkırca, Batakça, Batsça, Bece, Bemba, Beyaz Rusça, Birmanca, Bretonca, Bulgarca, Buryatça, Cavaca, Cebuca, Çeçence, Çekçe, Çeremişçe, Çerkesçe, Çuang, Çupikçe, Çuvaşça, Danca, Dargice, Dinka, Dogon, Doğu Kanada İnuitçesi, Dzongka, Endonezce, Ermenice, Eski Mısırca, Estonca, Eve, Even, Evenki, Faroece, Felemenkçe, Fijice, Fince, Fon, Fransızca, Fucien lehçesi, Fulani, Ga dili, Galce, Galiçyaca, Grönland İnuitçesi, Grönlandca, Guamca, Habeşçe, Hakka, Hantıca, Hausa, Havaice, Hintçe, Hititçe, İbo, İbranice, İfifik, İlokano dili, İngilizce, İnguşça, İnyupikçe, İrlandaca, İskoçça, İspanyolca, İsveççe, İtalyanca, İzlandaca, Japonca, Kabiliya, Kalmukça, Kamboçça, Kantonca, Karaçayca, Karakalpakça, Karamajong, Karatay, Karelce, Karence, Katalanca, Kazakça, Kernevekçe, Ketçe, Khalka, Khasi, Kikenya, Kikongo, Kıptîce, Kırgızca, Kiribatice, Kirundi, Komice, Korece, Kotça, Kpelle, Kumukça, Ladino, Lakça, Lamut, Laoca, Laponca, Latince, Lehçe, Letonca, Lezgice, Lidyaca, Likyaca, Lingala, Litvanca, Lolo, Luvice, Macarca, Makassarca, Makedonca, Malayca, Malgaşça, Mandarin, Mandence, Mandinge, Mansice, Maorice, Mariana dili, Marice, Markizce, Masai, Miao dili, Mien dili, Min lehçesi, Moğolca, Mon dili, Moso, Mossi, Mundari, Nauruca, Ndebele, Nenetçe, Nogayca, Norveççe, Nubyaca, Nuer, Nunivak Çupikçesi, Nyanja, Odoma, Oroç, Özbekçe, Portekizce, Provensal, Prusça, Pumpokolca, Quechua, Romanşça, Ruandaca, Rumence, Rusça, Rutulca, Salarca, Samoaca, Samoyet, Santali, Sara, Senufo, Serer, Sırp-Hırvatça, Sibirya Yupikçesi, Sidamo, Slovakça, Slovence, Somalice, Songayca, Sotho, Sundaca, Supikçe, Süryanice, Svahili, Swazi, Şan, Şavya, Şilluk, Şloh, Şona, Tabasaranca, Tagalog, Tahitice, Tamaşek, Tayca, Tibetçe, Tigrece, Tigrina, Timorca, Tongaca, Tsahurca, Tswana, Tuareg, Türkçe, Türkmence, Tvi, Ubıhça, Ukraynaca, Umbundu, Uygurca, Vietnamca, Volofça, Wu lehçesi, Xhosa, Yakutça, Yao dili, Yidiş, Yoruba, Yuğca, Yunanca, Yupikçe, Zan dili, Zenet, Zulu


Türetilmiş kavramlar

dilci, dilli, dilsiz

Çeviriler

Kaynakça

Ek okumalar

  • Vikipedi'de dil
Remove ads

Azerice

Söyleniş

Heceleme: dil

Köken

Eski Türkçe

dil

  1. (anatomi) dil
  2. (dil bilimi) dil, lisan, zeban

Gagavuzca

Söyleniş

Heceleme: dil

Köken

Eski Türkçe

dil

  1. (dil bilimi) dil, lisan, zeban

Kaynakça

  • Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Kuzey Kürtçe

Söyleniş

Heceleme: dil

dil ?

  1. gönül
  2. (anatomi) kalp, yürek

Türkmence

Söyleniş

Heceleme: dil

Köken

Eski Türkçe

dil

  1. (anatomi) dil
  2. (dil bilimi) dil, lisan, zeban

Yakutça

Söyleniş

Heceleme: dil

Köken

Eski Türkçe

  1. (anatomi) dil
  2. (dil bilimi) dil, lisan, zeban

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads