Кычытканлы

Bu mäqäläneñ latin älifbasındağı igezäge bar.

Кычытканлы (яңа имлә كئچئتكانلئ, яңалиф Qƅcƅtqanlƅ, заманәлиф Qıçıtqanlı, рус. Кичкальня) — Татарстан Республикасының Норлат районындагы авыл.

Кычытканлы
тат. Кычытканлы тат. Qıçıtqanlı
Нигезләнү датасы	XVIII гасыр
Рәсми исем	Кычытканлы
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Кычытканлы авыл җирлеге[1]
Административ-территориаль берәмлек	Кычытканлы авыл җирлеге[1], Норлат районы һәм Татарстан
Сәгать поясы	UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Мараса
Халык саны	463 (2020)[2]
Почта индексы	423038
Җирле телефон коды	84345
Номер тамгасы коды	16, 116 һәм 716
Кычытканлы Викиҗыентыкта

Почта индексы — 423038.

Тарих

Күптән яшәүчеләр сөйләвенчә, Кычытканлы авылы XVIII гасыр башында барлыкка килгән. Буыннан-буынга килгән хикәяләр буенча, Үзи (Аксубай районы) дигән чуаш авылыннан килгән өч гаилә авылга нигез сала. Мулла Төхватулла авылга беренче нигез салучыларның берсе булган. Риваятьләр буенча, бу гаиләләр өйләреннән, Явыз Иван Казан ханлыгын яулап алганнан соң мәҗбүри чукындырудан качып килгәннәр. Чынлыкта, Үзи авылыннан берничә гаиләне күчеп килү төбәкара күчү белән аңлатыла, чөнки Явыз Иван 1584 елда үлә^[3].

Хәзерге тарихиографик әдәбият авылның барлыкка килү көне турында каршылыклы мәгълүмат бирә - 1650 еллар уртасыннан 1710 елга кадәр. Риваятьләр буенча, 1911 елда берәү "Мораса башы" авылы 300 ел элек, ягъни 1611 нче елда барлыкка килгән дип әйтә, ләкин бу шикле мәгълүмат^[3].

Революциягә кадәр документларда авылның исеме «Югары Мораса» (یوقاری مرصا, рус. Вершина рѣчки (речки) Мурасы) «Кечерткәнле тоже» (کچرتکنلی توش) диеп языла.

1865 елгы метрикә дәфтәреннән

1920 елга кадәр Казан губернасы Чистай өязенең Иске Әлмәт вулысына керә. 1920 елдан Татарстан АССР Чистай кантонының Иске Әлмәт вулысы составында, 1930 елның 10 августыннан Биләр, 1935 елның 10 февраленнән Тельман, 1958 елның 16 июленнән Биләр, 1963 елның 1 фераленнән Октябрь, 1997 елның 10 декабреннән бүгенге көнгә кадәр Норлат районнары составында^[4].

Демография

Халык саны

1782	1859	1897	1908	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1979	1989	2002	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
14 ир	635	1395 (669 ир һәм 735 хатын кыз)	1470	1616	1122	1093	1028	1150	1159	943	668	699	595	581	553	541	525	513	429	472	463

Төп милләтләр (1989 елгы җанисәп буенча): татарлар.

Климат

Тәүлек буена һаваның уртача температурасы
Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
-10.6 °C	-10.6 °C	-5.5 °C	5.3 °C	14.3 °C	19.2 °C	20.9 °C	18.5 °C	12.9 °C	5 °C	-4.1 °C	-9.8 °C	4.6 °C

Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb^[5]. Уртача еллык һава температурасы 4.6 °C.^[6]

Күренекле кешеләр

• Әфкать Насыйбуллин (1949-2010) — Татарстанның атказанган мелиораторы, Россиянең мелиорация һәм су хуҗалыгы хезмәткәрләренең I съезды делегаты.
• Фалес Вәлиев (1938-2004) — авыл хуҗалыгы предприятиясе директоры.
• Фәния Хуҗахмәт (1949) — журналист.
• Тәлгать Галиуллин (1938) — татар әдәбият тәнкыйтьчесе, әдәбият галиме.

Моны да кара

• Кычытканлы авыл җирлеге