Татар академия дәүләт опера һәм балет театры

Муса Җәлил исемендәге Татар академия дәүләт опера һәм балет театры (рус. Татарский академический государственный театр оперы и балета имени Мусы Джалиля) — Казанның иң зур театрларының берсе. Ирек мәйданы каршында урнашкан.

Татар академия дәүләт опера һәм балет театры
Нигезләнү датасы	10 октябрь 1938[1]
Катнашучы	Татар әдәбияты һәм сәнгате декадасы[2]
... хөрмәтенә аталган	Муса Җәлил[1]
Җитәкче	Рәүфәл Мөхәммәтҗанов
Дирижёр	Ренат Салаватов
Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Казан, Вахитов районы һәм Татарстан
Урам	Ирек мәйданы
Беренче башкару	17 июнь 1939[1]
Урынында төзелгән	Казан шәһәр театры[d]
Мәдәни мирас һәйкәлләре исемлегенә керә	Мәдәни мирас объектлары исемлеге: Казан (Россия), 3 нче бүлек[d]
Мирас статусы	Төбәк әһәмиятендәге Россия мәдәни мирас объекты[d][3]
Адрес	420015, Республика Татарстан,г. Казань, площадь Свободы, д. 2
Рәсми веб-сайт	kazan-opera.ru​(рус.)
Нинди веб-биттә тасвирланган	theatre-museum.ru/theater/18838
Сәнгать җитәкчесе	Владимир Яковлев[d]
Татар академия дәүләт опера һәм балет театры Викиҗыентыкта

Тарих

Татар дәүләт опера театры труппасының беренче сезоны 1939 елның 17 июнендә Татар дәүләт театры бинасында Нәҗип Җиһановның Әхмәт Фәйзи либреттосына язган «Качкын» операсы белән ачыла.
1956 елда яңа бина Нәҗип Җиһановның «Алтынчәч» операсы (Муса Җәлил либреттосы) белән ачыла. Шул елда театрга Муса Җәлил исеме бирелә.

Бинасы

Опера бинасы 1939-1956 елларда төзелгән. Архитекторлары: Н. Скворцов Һәм И. Гайнетдинов. Фойе бизәлеше (дивар һәм түшәм паннолары) — Ч. Әхмәров.

Бинаның ян-якларында ике шагыйрь сыны тора. Пушкин урамына карап торганы — А.С. Пушкин, Театральная урамына карап торган — Габдулла Тукай сыны.

Шәхесләр

Шулай ук карагыз: Төркем:Шәхесләр:Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры.

Җитәкчеләр

Танылган хезмәткәрләре

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

башлау	тәмамлау	исем	тасвирлама	Викиҗыентыктагы төркем	туу датасы	үлем датасы
1945	1974	Зөләйха Хисмәтуллина	опера җырчысы (лирик-драматик сопрано), педагог, профессор		1922-11-22	1994-02-24
1963	1970	Григорий Ройтфарб			1937-11-07
		Ярослав Вощак			1921-02-19	1989-03-02
		Виталий Куценко		Vitalii Kutsenko	1939-06-26
1996	2003	Игорь Лацанич			1935-07-11	2003-07-17
1960 1965	1964 1966	Владимир Праченко			1937-01-21	2013-08-29
		Иоаким Шароев			1930-08-19	2000-03-23
		Ильяс Әүхәдиев		Ilyas Aukhadeev	1904-11-25	1968-02-03
		Ирина Кузьмина			1928-01-13	2015-03-19
2012		Гөлнара Гатина			1987
		Галина Казанцева	татар җырчысы (лирик-колоратур сопрано), Татарстанның халык артисткасы		1953-11-12
1950	1982	Әнвәр Нагаев	театр рәссамы, П. Т. Сперанский мәктәбе шәкерте, 150 дән артык спектакльне бизәүче		1922-01-28	2002-12-11
		Барый Әхтәмов		Gabdulbari Ahtyamov	1910-06-19	1999-01-17
1939	1964	Петр Сперанский		Pyotr Speranskiy	1891-01-01	1964-12-13
1981	2008	Айдар Фәйзрахманов	опера җырчысы (лирик тенор)		1955-01-30
		Нурлан Канетов	балет артисты, Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры премьеры, Татарстанның, РФ (2015) атказанган артисты, РФ дәүләт бүләге иясе (2005)	Nurlan Kanetov	1975-03-12
		Рәүфәл Мөхәммәтҗанов		Raufal Mukhametzhanov	1949-11-10
		Юрий Ичетовкин			1947-09-27	2016-07-11
		Василий Жарков			1921	1982
1963	1976	Әлфия Заһидуллина	опера җырчысы (сопрано), педагог, ТАССРның халык, РСФСРның атказанган артисты		1936-09-07	2004-06-26
		Геннадий Васько			1941-07-29
1952	1982	Рәисә Билалова	опера җырчысы (колоратуралы сопрано), педагог, ТАССРның халык артисткасы (1964)		1925-02-23	2003-10-06
		Гөлзадә Сафиуллина		Gulzada Safiullina	1946-09-08
1940	1951	Шәфыйка Котдусова			1910-03-05	1956-04-18
1941	1965	Әлфия Айдарская	балет биючесе, ТАССР атказанган артисты	Alfiya Aydarskaya	1925-05-25
		Нурдия Җүрәева			1937-06-02
		Юзефина Сокольская			1945
		Габдрахман Сәлимов			1926-12-16	1990
		Газинур Фарухшин	җырчы, Татарстан Республикасының атказанган артисты		1956-03-14
		Людмила Синельникова			1950-07-24
		Владимир Яковлев		Vladimir Yakovlev (artist)	1951-01-10
		Алинә Шәрипҗанова	җырчы (сопрано), Казан (Татарстан, Россия)		1978-11-21
		Виктор Соболев	дирижёр, Тукай бүләге иясе (2008)		1955-09-27
		Камил Фәйзрахманов		Kamil Fayzrahmanov	1958-03-12	2020-12-28
		Илнур Гайфуллин	балет артисты		1989-08-02
1978	1983	Рөстәм Үтәй	дирижер, скрипкачы, педагог		1943-12-14	2025-05-02