Төрекмәнбашы

Төрекмәнбашы(төрекм. Türkmenbaşy, элек — Красноводск) — Төрекмәнстаннең Балкан вилаяте шәһәре. Каспий диңгезе порты, нефть чыгару сәнагате үзәге.

Төрекмәнбашы
төрекм. Türkmenbaşy
Нигезләнү датасы	1869
Рәсми исем	Туркменбашы һәм Türkmenbaşy
Кана белән язылган исем	トルクメンバシュ
... хөрмәтенә аталган	Türkmenbaşy[d]
Дәүләт	Төрекмәнстан[1]
Нәрсәнең башкаласы	Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d] һәм Туркменбашийский этрап[d]
Административ-территориаль берәмлек	Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d] һәм Туркменбашийский этрап[d]
Сәгать поясы	UTC+05:00
Халык саны	86 800 (1 гыйнвар 2004)[2]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	27 метр
Кардәш шәһәр	Юрмала
Почта индексы	745000
Номер тамгасы коды	BN
Төрекмәнбашы Викиҗыентыкта

География

Шәһәр Каспий диңгезенең Красноводск култыгында, Ашһабадтан 520 километр төньяк-көнбатышрак урнаша. Тимер юлы станциясе, аэропорт.

Климат

Юрмала климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	20,7	22,3	29,0	36,0	40,7	41,9	44,7	42,9	43,5	33,4	28,1	24,7	44,7
Уртача максимум, °C	7,5	8,7	13,1	19,9	25,8	31,6	34,6	34,5	29,3	21,5	14,2	9,1	20,8
Уртача температура, °C	3,6	4,4	8,9	15,0	19,2	22,6	25,9	25,3	22,5	16,6	10,8	6,1	15,1
Уртача минимум, °C	−0,3	−0,2	3,2	8,5	13,6	18,9	22,2	22,0	16,7	10,0	5,0	1,2	10,1
Абсолют минимум, °C	−21,5	−21,9	−12,6	−2,6	2,7	6,6	14,1	10,2	3,3	−2,9	−12,1	−16,3	−21,9
Явым-төшем нормасы, мм	12	13	17	16	9	3	2	5	5	11	19	13	125
Чыганак: Погода и климат

Тарих

Красноводск 1869 елда рус армиясенең ныгытылган пункты буларак нигезләнә. Каспий арты тимер юлы (1880 — 1891 еллар) төзелешеннән соң мөһим транспорт үзәгенә әверелгән. Берникадәр вакыт — Каспий арты өлкәсе үзәге, 1882—1925 елларда Каспий арты өлкәсенең Красноводск өязе үзәге.

1939—1947, 1952—1955, 1973—1988 елларда — Төрекмән ССРның Красноводск өлкәсе үзәге.

1993 елда шәһәргә Сапарморат Ниязов хөрмәтенә Төрекмәнбашы исеме кушыла.

Халык

Халык саны

1939[3]	1959[4]	1970[5]	1979[6]	1989[7]	1995[8]	1 гый 2004[2]	2005
23 262	↗39 272	↗48 840	↗53 131	↗58 854	↗63 000	↗86 800	↘68 292

Икътисад

Нефть эшкәртү заводлары.

Галерея

• Файл:Russian Buildings, Turkmenbashi.jpg
• 
  Вокзал
• 
• Файл:Entrance to city (3891734657).jpg

Танылган шәхесләр

• Аман (Амангельды) Тулеев (1944―2023) — Кемерово өлкәсе губернаторы (1997―2018) .

Кардәш шәһәрләр

• Юрмала, Латвия