Ультрашәмәхә нурланыш

Ультрашәмәхә нурланыш (ультрашәмәхә, УШ, UV) — күзгә күренүче нурланышның шәмәхә төстәге очы белән рентген нурланышы арасындагы өлкәне алып торган электромагнит нурланышы (380 — 10 нм, 7,9×10¹⁴ — 3×10¹⁶ Гц). Диапазон шартлы рәвештә якын (380—200 нм) һәм ерак, яки вакуум (200-10 нм) ультрашәмәхәсе өлешләренә бүленә. Вакуум ультрашәмәхәсе үз билгеләмәсен Җир атмосферасы тарафыннан йотылу сәбәпле бары тик вакуум приборлары тарафыннан гына тикшерү мөмкин булганга ала.

Ультрашәмәхә нурланыш
Әүвәлгесе	рентген нурланышы
Киләсе	күренмә нурланыш
Моңа өлешчә туры килә	яктылык
Ультрашәмәхә нурланыш Викиҗыентыкта

Электромагнит нурланыш
Синхротрон
Циклотрон
Тормозлау
Җылылык
Монохроматик
Черенков
Күчү
Радионурланыш
Микродулкын
Терагерцлы
Инфракызыл
Күренмә
Ультрашәмәхә
Рөнтген
Гамма-нурланыш
Ионлаштыру
Реликт
Магнит-дрейфлы
Икефотонлы
Спонтан
Мәҗбүр

Ачу тарихы

Ультрашәмәхә нурланыш 1801 елда немец физигы Иоганн Вильгельм Риттер тарафыннан ачыла. Вакуум ультрашәмәхәсе 1893 елда Виктор Шуманн тарафыннан табыла.

Ультрашәмәхә чыганаклары

Кояшның ультрашәмәхә спектрда ясалма төсләр аркылы күрсәтелгән нурланышы

Җирдә ультрашәмәхәнең төп чыганагы — Кояш. Шулай ук көндәлек тормыш ихтыяҗларында яки фәндә куллану өчен ультрашәмәхә нурланыш чыгаручы төрле лампалар җитештерелә.