Бүген 2025 елның 31 октябрь көне (Җомга) – Вакыт 22:22 UTC (Битне яңартырга) – Күренеш: мобиль / санак

Бу көнне ... (31 октябрь)

Хэллоуин бәйрәме, Перуда — креол җыры, Россияда — сурдотәрҗемәчеләр, Һиндстанда — милли бердәмлек көннәре

1795 — инглиз шагыйре Джон Китс туа.
1864 — Невада АКШка 36нчы штат буларак керә.
1891 — татар драматургы Мирхәйдәр Фәйзи дөньяга килә.
1892 — Артур Конан Дойль «Шерлок Холмс маҗаралары» китабын нәшер итә.
1970 — Финляндия татар мөселман җәмгыятенең беренче имамы Вәлиәхмәт Хәким дөнья куя.
1976 — татар рәссамы Байназар Әлминов гүр иясе була.
1993 — Америка актеры Ривер Феникс вафат.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Болгарлар (шулай ук Булгарлар, Прото-Болгарлар, Һунно-Болгарлар) — VII гасырда Кара диңгез белән Каспий диңгезе тирәсендәге Понтик далаларында, соңрак шулай ук Дунай һәм Идел буйларында яшәгән ярым-күчмә халык. Ауразия даласы аркылы көнбатышка таба хәрәкәтләре заманында күп башка этник төркемнәрне үзләренә алган огур телле төркиләр дип уйланыла.

Чыгышлары буенча Әфганстан һәм Таҗикстан җирләреннән булган дип саналучы тарихи халык, бүген Болгариядә яшәүче Дунай болгарлары, Россия Федерацияседә яшәүче балкарлар, карачайлар, Идел-Урал татарлары һәм чуашларның уртак борынгы бабалары.

Тарихи язуларында мөстәкыйль автохтон этнос буларак б.э.к. XIII гасырда ук телгә алыналар. Аурупа җирләрендә Һуннар империясенең халыклары арасында яшәүләре билгеле. Телләре алтай яки көнчыгыш иранлы телләр төркеменә кергән, бүгенге иң якын яшәгән тел - чуаш теле. ↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Төзәтү

Сез беләсезме?

1949 елның августында Көнчыгыш Төркистан хөкүмәте башлыгы утырган совет очкычы Байкал тирәсендә шикле рәвештә һәлакәткә очрый.
1978 елда Тарих институты (Мәскәү) татар галименең Казан ханлыгы яулану турындагы докторлык эшен үткәрми.
Бөек Татарстанның борыңгы символлары: Зилант Казанның гербында, ә Ябалак Чирмешәннең гербында саклана.
Т. Миңнуллинның «Әлдермештән Әлмәндәр»ендәге Әҗәлне мари язучысы һәм актеры да уйнаган.
Алтын Урда ханнары суккан тәңкәләрдә, тамгаларда XIII гасырдан бирле ике башлы бөркет сурәтләнгән.
Спортчы Әгъла Кучумовның 61 яшендә экваторны ике урарлык араны җәяү йөрү буенча куйган дөнья рекорды инде 15 ел саклана.
Сәмәркандтагы мәшһүр Регистан мигъмарият ансамбле Әстерхан ханлыгынан чыккан Бохара ханы Имамкули идарә иткән чорда төзеп бетерелгән.
Татарстанның бер авылында 2009 елда 40 әфганчы үз акчаларына музей ачкан.
Трискаидекафобия дигән авыруны (13 саныннан курку чире) дәвалый торган татар табибы Чаллыда яшәгән.
Польша башкаласы Варшавада Винни-Пух урамы бар.
Минзәлә өязе мөселманнары шәһәрдә дә мәчет булдыру өчен 29 ел көрәшә.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Төзәтү

Яхшы мәкалә

Шәриф Камалның Казандагы музей-фатиры — Казанда урнашкан мемориаль музей, Татарстан Республикасының милли музее бүлекчәсе.
ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе, татар язучыларыннан беренче булып Ленин ордены белән бүләкләнгән, «Матур туганда» романы (1937), «Акчарлаклар» повесте (1914), «Ут» (1928), «Козгыннар оясында» (1929), «Томан арты» («Габбас Галин») (1942) драмалары, «Хаҗи әфәнде өйләнә» комедиясе (1917) авторы Шәриф Камал исемен мәңгеләштерү максатында оештырылган.

Шәриф Камалның мемориаль музее Казан уртасында (Островский урамы, 15) урнашкан ике катлы таш сәүдәгәр йортта урнашкан. РСФСР Халык Комиссарлары Шурасының 1944 елның 2 июне карары белән язучы яшәгән фатирда (язучының эш кабинетын һәм бүлмәсен генә кертеп) ачыла. 1965 елда музей карарга керүчеләр өчен ябыла. 1980 елның 31 октябрендә музей яңартылып ачылган, ул вакытта йортның ике каты да музейга бирелә. ↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Төзәтү

Сайланган исемлек һәм портал

Соңгы сайланган портал:		Чуашстан
Соңгы сайланган исемлек:		Халыкара истәлекле период

Архив • Кандидатлар

Сайланган мультимедиа

Таныш булыйк

Википедия — Бөтендөнья пәрәвезе киңлекләрендә Вики механизмы ярдәмендә универсаль энциклопедия үстерү проекты.

Дөньяның 300 телендә бүлекләре булган Википедиянең максаты — теләсә нинди кеше үзгәртүләр кертеп яхшырта алган, ирекле килеш кулланыла алырлык объектив һәм тикшеренә алырлык эчтәлек тәкъдим итү. Тел-ара координацияләү эшендә лингва-франка буларак инглиз теле кулланыла.

Проект табигате нигез принциплар белән билгеләнә. Эчтәлеге Creative Commons CC BY-SA хокуки лицензиясе буенча булдырыла һәм кулланыла.

Җаваплылыктан баш тарту

Википедия үз эчтәлегенең "дөрес булуы турында гарантия бирми"
Википедиянең Интернетта яшәвенә ярдәм итүче

Викимедиа фонды, проект чикләрендә тупланган мәгълүматлар арасында хаталарның булуы өчен җаваплы түгел. Шәхси кертемнәре өчен җаваплылык катнашучыларда кала.

Катнашу

Катнашырга: Нигез тәртипләр һәм башка кагыйдә-киңәшләр белән танышып алыгыз, һәм вики-этикетны хөрмәт итегез; теркәлү киңәш ителә, әмма мәҗбүри түгел.
Ярдәм кирәк: Ярдәм битләрне карап чыгыгыз, анда хәл ителмәгән сорауларны исә булышу үзәгебездә сорагыз; теркәлгән катнашучылар ярдәм күрсәтергә әзерлеген белдергәннәре арасыннан актив волонтёрларга мөрәҗәгать итеп, остаз булулары турында сорый алалар.
Көчләрегезне тикшерергә: Өйрәнү урынында үзгәртүләр кертеп карагыз яки мәкаләләрне язу / төзәтү киңәшләре белән танышыгыз.

Җәмгыять

Җәмгыятебез мәкаләләргә үз өлешен тематик проектлар кысаларында һәм бит эчтәлеге турында аралашу урыннары ярдәмендә уртак хезмәттәшлеген башкарган катнашучылардан оеша.
Уртак идеалыбыз — "һәрбер кеше бар булган гыйлемгә ирекле килеш ирешә алган бер дөньяны барлыкка китерү".

Википедиянең татар телле бүлеге җәмгыяте 57 541 теркәлгән катнашучыдан тора, алардан 138 соңгы ай дәвамында кимендә бер үзгәртү кертте. Проектыбызның тотрыклы үсүе өчен 8 катнашучыбыз хезмәт функцияләрен башкаруга сайланган.

Проектыбыз кече, автохтон, Россия һәм Төрки халыклар телләрендәге Википедияләр төркемнәренә керә һәм дөньяның төрле илләрдәге күптеллелекнең әһәмиятен аңлаганнарның ярдәмен күреп яши.

Вики-кырларыбыз

Хәзерге вакыйгалар
Көн тәртибендәге мәсьәләләр
Соңгы яңалыклар
Статистика
Вазыйфалар
Стратегия
Эшчәнлек планы
Алдынгыларыбыз
Тиешле мәкаләләр исемлекләре:
- 1 000 • 10 000 • 50 000
- Татар теле: мәкалә - портал - татВП проекты (ВМРУ проекты) - тематик агач
- Татарнамә: мәкалә - портал - проект (бүлекләре) - тематик агач - күптелле исемлек
- Татарстан: мәкалә - портал - проект - тематик агач - күптелле исемлек
Ай хезмәттәшлеге темасы
Сайланган эчтәлек
Соңгы үзгәртүләр
Яңа битләр

Тугандаш проектлар

Википедия проектының үсешен кайгыручы коммерциячел булмаган Викимедиа Фонды шулай ук башка ирекле эчтәлекле күптелле wiki-проектларның тормышын тәэмин итә:

Викиверситет — белем бирү аланы